Meer dan twintig beschuldigden die naar assisen werden doorverwezen, zijn vrij in afwachting van hun proces. Oorzaak is de overrompeling van het Brusselse assisenhof, waar veertig zaken wachten op een aanvangsdatum. Het assisenproces dat op 14 september van start gaat, is een goed voorbeeld van hoe het fout loopt in Brussel.
In de nacht van 3 juli 2009 werd de Pakistaanse uitbater van een nachtwinkel in Schaarbeek door een overvaller doodgeschoten. De dader werd kort na de feiten opgepakt, samen met vier vrienden. Alle vijf werden in afwachting van hun proces vrijgelaten. Want de kamer van inbeschuldiging (KI) oordeelde maanden geleden al dat zij lang genoeg in voorhechtenis hadden gezeten.
Het is helaas niet bij deze ene zaak gebleven. De stroom van dossiers over misdaden die uitsluitend door een assisenhof kunnen behandeld worden, lijkt niet te stuiten. Dit jaar alleen al werden liefst 23 strafzaken naar het Brusselse assisenhof doorverwezen. Daar is de wachtlijst intussen 40 dossiers lang, terwijl het hof ten hoogste 26 dossiers per jaar kan afwerken. En het federaal parket heeft een nieuw Rwanda-assisenproces gepland dat drie maanden zou duren. Nieuwe assisenzaken kunnen niet voor 2013 beginnen.
Ook al gaat het telkens om de zwaarste misdaden die ons gerechtelijk wetboek kent, toch kan een beschuldigde na het afronden van zijn dossier niet eindeloos gevangen gehouden worden in afwachting van zijn proces. Als de KI bij haar verwijzing oordeelt dat de redelijke termijn van de voorlopige hechtenis voorbij is, zal zij vrijlating onder voorwaarden bevelen. Wat dus al voor één op de drie beschuldigden gebeurd is.
“We staan voor een gevaarlijk keerpunt”, zegt de eerste voorzitter van het Hof van Cassatie, Ghislain Londers. “Het aantal Franstalige strafdossiers is in de eerste zes maanden van dit jaar met 16,5 procent toegenomen. Er moet dringend wat ondernomen worden om de stroom van strafzaken in te dijken. Zoniet zal de afhandeling van dossiers alleen langer duren. En dreigt de kwaliteit van de uitspraken eronder te lijden”. “Het gerecht heeft hoge nood aan mensen en middelen”, voegt Antoon Boyen, eerste voorzitter van het Brusselse hof van beroep eraan toe.
“De opgelegde besparingen hebben gezorgd voor een bijkomende vertraging van vier maanden. Justitie moet hoog op de lijst van politieke prioriteiten geplaatst worden”. In afwachting van een structurele oplossing, tracht het Brusselse assisenhof het fenomeen van voorlopige vrijlatingen te stoppen door zijn kalender te herschikken: eerst komen de zaken aan de beurt waarin beschuldigden in voorhechtenis zijn, daarna volgen de andere.
“Het probleem van het overaanbod aan dossiers is eigen aan Brussel. Nergens anders in het land is de situatie zo zorgwekkend”, weet het kabinet van Justitieminister Stefaan De Clerck (CD&V). “Wij hebben de procureur-generaal en de eerste voorzitter van het hof van beroep begin juli ontmoet en ze om advies gevraagd voor een actieplan. Dat plan zou draaien rond twee hoofdassen: het assisenhof ontdubbelen en personeel bij het assisenhof detacheren”.
De personeelsbezetting van het Brusselse assisenhof uitbreiden en/of aanpassen, blijkt volgens Justitie niet haalbaar. “Maar het assisenhof van Nijvel inschakelen of misschien zelfs militaire gerechtshoven erbij betrekken kan de capaciteit van het Brusselse hof doen toenemen. Misschien kunnen we magistraten tijdelijk uit pensioen terugroepen, of er uit andere rechtscolleges bij het Brusselse assisenhof detacheren. Misschien biedt de wet nog andere mogelijkheden. Deze maand nog zouden de voorstellen van de betrokken magistraten moeten binnenlopen. Na evaluatie hopen wij in 2012 een actieplan te kunnen opstarten.”
Bron » De Standaard