Goedkoop, efficiënt, digitaal en toch dichtbij: het zijn niet meteen begrippen die je met justitie linkt. En toch is het net dat waar minister van Justitie Koen Geens (CD&V) op lange termijn van droomt. Hij stelde zijn plannen voor aan rechters, topadvocaten en magistraten.
1. Alles aanvragen via ‘just-on-web’
Of het nu is om een boete te betalen, je huwelijkscontract te bekijken of bewindvoering aan te vragen voor je dementerende moeder: alles moet in de toekomst online kunnen, via just-on-web.
2. Elke rechtbank kan je helpen met alles
Een arbeidsgeschil of een ex die geen alimentatie betaalt: daarvoor moet je op elk moment bij élke rechtbank kunnen aankloppen. Geens wil een kiosk in elke rechtbank, waar griffiers mensen helpen met dossiers.
3. Maximum 3 rechtbanken per provincie
Geens vindt dat elke provincie het met maximaal drie rechtbanken moet doen, op voorwaarde dat die multifunctioneel zijn. Voor West-Vlaanderen betekent dat er twee minder.
4. Geen bombastische justitiepaleizen
Nieuwe rechtbanken moeten kleiner en multifunctioneler zijn, met zittingszalen die voor alles en door iedereen gebruikt worden. Magistraten werken vaker thuis.
5. Pro Deo uitbreiden
Justitie moet betaalbaarder worden, zodat meer mensen de stap zetten om voor hun rechten op te komen. Een alleenstaande met een inkomen of uitkering van minder dan 978 euro kan een beroep doen op een ‘gratis’ Pro Deo advocaat. “Een dame met een pensioen van 1.100 euro is er ’te rijk’ voor, maar van zo’n pensioen een advocaat betalen is te zwaar”, zegt Geens.
6. Fiscaal aftrekbare verzekering
De fiscale aftrekbaarheid van de rechtsbijstandsverzekering is al goedgekeurd door de ministerraad, maar er wachten nog onderhandelingen met advocaten over de tarieven en terugbetaling. De rechtsbijstandsverzekeringen zouden ook bouwgeschillen en echtschei-dingsprocedures moeten dekken.
7. ‘Zinloos’ hoger beroep beperken
Zomaar in beroep gaan, als je weet dat het allicht niets oplevert, moet vermeden worden. Dit is een speerpunt in Geens’ justitieplannen: de termijn waarbinnen iemand beroep kan aantekenen werd al ingekort.
8. Rechtspraak via videoconferentie
Waarom moeten mensen zich naar de rechtbank begeven, als het efficiënter kan? Waar mogelijk, kan men beter inzetten op videoconferentie.
9. (Video)proces in de gevangenis
Gevangenen transporteren naar de rechtbank kost geld. Dat kan via videoconferentie, net als aanvragen voor vervroegde vrijlating.
10. Computer beslist
Een algoritme kan aanleren hoe hoog de boete of hoe lang het rijverbod is voor iemand die x aantal kilometer te snel reed. Ook het toekennen van schadevergoedingen kan automatisch.
Bron » De Morgen