Bende van Nijvel, een justitieel feuilleton Proces in Mons hervat

Afgelopen woensdag heeft de Belgische justitie een hernieuwde poging gewaagd het proces rond de Bende van Nijvel op te starten. Het geheel begint meer en meer het karakter van een ingewikkeld feuilleton te krijgen.

In januari dit jaar was het proces, dat voor het Assisenhof van Henegouwen in Mons wordt gehouden, verdaagd omdat er ogenschijnlijk nieuw bewijsmateriaal boven tafel was gekomen. Dit nieuwe bewijsmateriaal, een pistool, leek op het eerste gezicht een belangrijke doorbraak in het proces. Het zou verband leggen tussen de zes beklaagden en de moorden die aan de Bende van Nijvel worden toegeschreven.

De Bende is verantwoordelijk voor in totaal achtentwintig moorden in de periode van 1983 tot 1985. Het gaat hierbij om overvallen op de supermarkt Colruyt in Halle en Nijvel, waaraan de Bende haar naam dankt, en op het Delhaize-warenhuis in Aalst. De acties van de Bende van Nijvel roepen des te meer vragen op, omdat de daders niet of nauwelijks interesse toonden voor een buit.

In de tijd nadat het proces was opgeschort is er het een en ander gebeurd, dat voor het verdere verloop van belang is. Op de eerste plaats hebben deskundigen vastgesteld, dat er geen verband kon worden gelegd tussen het gevonden pistool en de overvallen. Daarnaast is er een reeks "onthullingen" losgekomen die verbanden aan moeten tonen tussen de Bende van Nijvel, de politie en de rijkswacht en extreem rechtse organisaties.

De afgelopen tijd is gebleken dat het onderzoek naar de activiteiten van de Bende van Nijvel zeker niet van een leien dakje is gelopen. De Belgische justitie is niet zozeer dit jaar met het proces begonnen omdat zij haar onderzoek rond zou hebben, ook al is de hoeveelheid dossiers aanzienlijk, maar eerder omdat het onderzoek al zo lang gaande is zonder opzienbarende resultaten. Hofpresident Vereecke heeft woensdag verklaard, dat langer uitstel van een berechting niet verantwoord zou zijn. "Deze mensen zitten al geruime tijd in de gevangenis en ze hebben recht op een proces", aldus Vereecke.

Dat het onderzoek zo traag verlopen is en nog steeds geen sluitende conclusie heeft opgeleverd, heeft verschillende oorzaken, aldus Paul Ponsaers in de Rode Vaan. (Paul Ponsaers is verbonden aan La Dernière Heure en heeft veel licht geworpen op het proces met het boek "De Bende, een documentaire".)

De belangrijkste belemmering voor het justitiële onderzoek is, volgens Ponsaers, het feit dat erg veel partijen belang hebben bij het onderzoek, en niet in de laatste plaats extreem rechtse personen. Maar er blijken ook wazige relaties te zijn tussen deze personen en het overheidsapparaat, vooral de rijkswacht en justitie, die nog niet opgehelderd zijn. Het feit dat er zoveel belangen in het spel zijn verklaart ook dat er van verschillende kanten gepoogd is het onderzoek te vertragen of te belemmeren, wat ook niet bevorderlijk was voor het tempo ervan. Een voor de hand liggende vraag is dan, waarom het parlement in de afgelopen vijf jaar dat het onderzoek al lopende is, niet heeft ingegrepen.

Ook op dit punt steekt Ponsaers een beschuldigende vinger op. Volgens hem hebben de Belgische politici nooit bijzonder veel interesse getoond voor de Bende van Nijvel e' het politieapparaat. Het parlement, zou het politieapparaat vrijwel niet gecontroleerd hebben, terwijl de omstandigheden dat wel vereisten. Wat op zich al geen eenvoudige zaak was - een moordpartij op onschuldige burgers zonder roofmotieven - blijkt dus nog ingewikkelder te zijn. Het is tragisch dat he Belgische parlement niet adequaat heeft gereageerd.

Bron: De waarheid | 8 April 1988