Dit zijn de 5 meest geloofwaardige pistes over de Bende van Nijvel

Over de motieven van de Bende van Nijvel doen ontelbare theorieën de ronde. Vijf pistes zijn in het verleden de meest geloofwaardige gebleken, maar geen enkele heeft het mysterie rond de Bende kunnen oplossen. Welke blijft overeind met de nieuwe informatie?

1. Banditisme

De eerste verklaring die in de jaren 80 opduikt, is die van ordinaire bandieten die op geld uit zijn. De procureur des Konings in Nijvel, die het onderzoek op dat moment voert, noemt de daders “roofdieren”.

Hij richt zijn pijlen op de Borains, de bende van gewezen politieman Michel Cocu uit de Borinage, maar het Hof van Assisen spreekt hen in 1988 vrij. Tot aan zijn dood in december vorig jaar blijft Cocu gelinkt aan de Bende van Nijvel, maar een huiszoeking na zijn overlijden levert geen enkel bewijs op.

Een andere bende is die van Philippe De Staercke, ook wel de Bende van Baasrode genoemd. De Staercke is in juni 1987 door de toenmalige Dendermondse onderzoeksrechter in verdenking gesteld als medeplichtige bij de Delhaize-overval in Aalst. Hij was de dag van de overval in die Delhaize. Was hij er op verkenning?

Een ander lid van die bende, Léopold Van Esbroeck, was dan weer lang ervan verdacht “de reus” te zijn van de Bende van Nijvel. Ondanks bekentenissen van De Staerke, die hij later weer introk, zijn de leden van de Bende van Baasrode buiten verdenking gesteld voor de feiten van de Bende van Nijvel.

Nogal tegenstrijdig met deze theorie is het hoge aantal risico’s en doden bij meer dan twintig overvallen, voor een relatief kleine opbrengst. In Aalst bijvoorbeeld vallen acht doden, voor geen 20.000 euro.

2. Geld afpersen van de warenhuizen

In een boek na zijn vrijlaten kwam Léopold Van Esbroeck wel met een eigen hypothese. Volgens hem lag de verdienste van de Bende niet in de buit van de kassa’s van supermarkten, maar was het hen via een omweg toch om het geld te doen.

Van Esbroeck, die zelf elke betrokkenheid bij de Bende ontkende, stelde dat ex-gevangenisdirecteur Jean Bultot de Bende-leden rekruteerde voor een onbekende opdrachtgever. De Bende was volgens hem bedoeld om geld af te persen van de grootwarenhuisdirecties. En dat zouden die directies uiteindelijk ook betaald hebben.

Van Esbroeck weet dat, omdat ook hij benaderd is door de toenmalige directeur van de gevangenis van Sint-Gillis, Jean Bultot. Bultot heeft bovendien daags voor de overval in Aalst naar een informant van Staatsveiligheid gebeld met de vraag of die hem ‘dringend’ een machinegeweer kon bezorgen. De informant nam het gesprek op en alarmeerde de Staatsveiligheid. Die verbood de infiltrant hiermee door te gaan en maakte zijn bandje zoek.

3. Extreemrechtse terreur

Ook als bovenstaande hypothese klopt, is een terroristisch motief niet uitgesloten. Ex-gevangenisdirecteur Bultot militeerde namelijk voor het extreemrechtse partijtje Forces Nouvelles. De terroristische piste gaat ervan uit dat de Bende uit was op de destabilisering van de samenleving, zodat een sterker regime mogelijk werd.

Zo werd de Bende van Nijvel ook genoemd als de Belgische tak van Gladio, een van oorsprong Italiaans netwerk dat een eventuele aanval van de Sovjet-Unie moest afweren. Een Senaatscommissie kon begin jaren 90 zekerheid verwerven over het bestaan van een Belgische Gladio-afdeling, maar niet wie er deel van uitmaakte en of er een verband was met de Bende van Nijvel.

Een andere groep die de extreemrechtse hypothese kan ondersteunen is de Westland New Post, afgekort WNP. De groep van maximaal vijftien leden is opgericht door Paul Latinus en leden van het als privémilitie verboden Front de la Jeunesse (FJ).

In 2014 lijkt er een grote doorbraak in het Bende-dossier. De nummer twee van WNP, Michel Libert, wordt opgepakt. Hij meet 1m91, is hij de reus?

De arrestatie komt er na een RTBF-interview met Eric Lammers, een ander voormalig WNP-kopstuk. “We hebben met WNP in warenhuizen verkenningen gedaan, (…) in warenhuizen waar later de Bende heeft toegeslagen, maar ook in andere. Daarom ben ik er zeker van dat ik de leden van de Bende van Nijvel moet kennen.”

Libert wordt uiteindelijk zonder inbeschuldigingstelling vrijgelaten.

4. Roze Balletten

Op 24 april 1984 is, bengelend aan een touw in de kelder van zijn woning, het lijk teruggevonden van Paul Latinus, leider van WNP. Weinigen geloven in zelfmoord. De gerechtelijke politie van Brussel kwam als eerste ter plaatse en stelde vast dat Latinus vermoord zou zijn met een telefoondraad, dat het gewicht van een volwassen man niet zou kunnen dragen. Een half jaar voor zijn dood stapte Latinus naar de rijkswacht met een klacht over “doodsbedreigingen in verband met het dossier-Pinon”.

Het dossier-Pinon is beter bekend als de Roze Balletten: drugs- en seksfeestjes die aan het licht kwamen door de Brusselse psychiater Pinon. Hij zat in een vechtscheiding en maakte geluidsopnames waarop zijn echtgenote beweerde naar seksfeestjes te gaan. Daar zouden hooggeplaatste personen aanwezig zijn geweest.

Er zijn weinig verbanden opgedoken tussen de Bende van Nijvel en de Roze Balletten, maar als Latinus informatie had over seksfeestjes met hoogwaardigheidsbekleders, dan gaf het hem een middel tot afpersing. De Roze Balletten zouden dan een hefboom voor de doofpotoperatie zijn.

5. De rijkswacht

Eind 1983 stapt oud-rijkswachter Martial Lekeu naar de BOB, de toenmalige gerechtelijke politie, van Waver. Hij vertelt er dat rijkswachters en militairen betrokken zijn bij de Bende-moorden. Veertien dagen later vlucht hij naar de Verenigde Staten, na doodsbedreigingen.

Vanuit de VS zal hij enkele jaren later een interview geven aan La Dernière Heure waarin hij het bestaan onthult van de groep G binnen de rijkswacht. Die groep zou bestaan uit rijkswachters die lid zijn van het Front de la Jeunesse. Lekeu stond bekend om zijn extreemrechtse sympathieën en was in de jaren 70 lid van het Front.

Daar duiken ook de namen van ex-rijkswachters Madani Bouhouche en Robert Beijer op. Ze zijn verdacht geweest van de wapendiefstal bij de Groep Diane in de rijkswachtkazerne van Etterbeek. De meeste van die wapens zijn in 1987 teruggevonden in een Brusselse garagebox gehuurd door Bouhouche. Bij de voorstelling van zijn boek in 2010 eiste Robert Beijer die wapenroof van 1981 op.

De laatste theorie, de inside job door rijkswachters, is nieuw leven ingeblazen door de bekentenissen van de familie van C.B. Die hoeft de overige theorieën niet volledig overbodig te maken. Een groep rijkswachters die meer macht en middelen willen voor het speciale interventieteam kan ook extreemrechtse motieven hebben. Of de ene keer een roofmoord plegen en de volgende keer een terroristische aanslag.

Geruzie onder magistraten

De geschiedenis van de Bende van Nijvel kent evenveel pistes als onderzoeksteams. Drie decennia lang was het een bron van geruzie onder magistraten. Eerst was er de rivaliteit tussen de parketten van Nijvel en Dendermonde. In Nijvel zocht procureur Jean Deprêtre bij de Borains, maar als die na vier jaar vrijgesproken worden voor de feiten van de Bende, ziet hij zijn onderzoek overgeheveld naar Charleroi.

In Dendermonde loopt op dat moment een parallel onderzoek. De Dendermondse cel Delta, onder leiding van onderzoeksrechter Freddy Troch, boekt in 1986 een van de weinige successen in het dossier door wapens van de Bende op te vissen nabij het hellend vlak van Ronquières.

Door een tussenkomst van toenmalig minister van Justitie Melchior Wathelet (cdH) is ook hij in 1991 verplicht om zijn dossier af te staan aan speurders in Charleroi, die vijf jaar verliezen met herschikken en vertalen.

Bron » De Morgen

Tueries du Brabant: aucun indice chez Michel Cocu

Fouille négative du domicile du dernier survivant de la filière boraine. Aucun élément ni indice en lien direct ou indirect avec les tueries du Brabant ou l’une d’elles n’a été trouvé au domicile de Michel Cocu, décédé d’un cancer le 4 décembre, à l’âge de 65 ans.

Après ses funérailles, les enquêteurs se sont rendus à Boussu au domicile de l’ancien policier qui fut suspecté dans les années 1980 d’avoir trempé dans les tueries des Colruyt de Hal et Nivelles en mars et septembre 1983, et acquitté en 1988. Michel Cocu continuait, trente ans après, d’être “intéressant pour l’enquête”. Et s’il avait laissé “quelque chose”?

On ne perquisitionne pas sans mandat le domicile d’une personne décédée: le nécessaire a été fait et des enquêteurs ont donc fouillé l’habitation de fond en comble. Si l’espoir était mince, les enquêteurs devaient vérifier.

Tout était “bien rangé” chez Michel Cocu, qui avait quitté l’habitation deux jours plus tôt. On a parfois imaginé que c’est comme cela qu’on aurait la solution, dans les papiers d’un mort. En tout cas pas chez Cocu: la fouille n’a rien donné.

Les enquêteurs actuels restent persuadés que “Michel Cocu savait des choses”, qu’il a eu un rôle dans les premières tueries de 1983, qu’il “fut recruté”. Le procureur général Christian De Valkeneer nous confiait (DH 7 décembre): “Nous pensions que M. Cocu avait des choses à nous dire”.

Cette opinion des enquêteurs actuels tranche avec celle des anciens, ceux qui furent écartés en 2010. Le 21 octobre 2014, le commissaire et ancien chef d’enquête Lionel Ruth confiait sa certitude que Michel Cocu et la filière boraine étaient étrangers aux tueries du Brabant. Les mêmes faits, le même dossier et trente ans plus tard, deux approches, deux certitudes inconciliables.

Bron » La Dernière Heure

Le dernier membre de la “filière boraine” des tueries du Brabant est décédé

Michel Cocu, dernier membre de la “filière boraine” des “tueries du Brabant Wallon”, est décédé dimanche à Boussu, rapporte la presse locale. Les autres membres de cette bande du Borinage étaient déjà tous morts.

Michel Cocu était un policier communal de Boussu. Il a longtemps été considéré comme le leader de la “filière boraine” des “tueurs du Brabant Wallon”. Les tueries ont eu lieu principalement dans le Brabant Wallon de 1982 à 1985. 28 personnes avaient perdu la vie à la suite de braquages sanglants.

Michel Cocu avait avoué son implication dans ces tueries, notamment à Hal, Genval et Nivelles, avant de se rétracter. Lui et les autres membres de la “filière boraine”, une bande de truands de la région du Borinage, avaient été acquittés en 1988 par le cour d’assises du Hainaut. Cocu avait passé 5 ans en détention préventive.

En 2015, le procureur général Christian De Valkeneer, avait, selon la Dernière Heure, voulu “recruter” Michel Cocu comme repenti et lui proposer de vider son sac sur l’affaire des Tueries du Brabant. La démarche n’avait pas abouti.

Michel Cocu était né à Boussu le 13 mai 1951. Il est décédé dimanche à Hornu. Ses funérailles auront lieu mercredi.

Bron » 7 Sur 7

Gentse auteur Charlie Hedo publiceert met “Het Rattenkwartier” een opmerkelijk boek waarmee hij doordringt tot in het Nest van de Bende van Nijvel

Op 10 mei 1982 werd in Elsene een Austin Allegro gestolen door twee gewapende mannen. Het was de eerste wagen van de Bende van Nijvel. Daags na de wagendiefstal werd een van de dieven ondervraagd. Op 7 oktober 1982, na de dodelijke overval op wapenhandel Dekaise, werd diezelfde man aangehouden. Op 9 oktober liet men hem terug vrij. Een gemiste kans om de Bende in het begin van haar bestaan op te rollen.

In Het Rattenkwartier focust Charlie Hedo zich op deze man die samen met een kompaan de eerste wagen van de Bende stal. Hij was de leider van de Bende van Nijvel.

In 2014 werd Jean Marie Tinck aangehouden. Hij werd ervan verdacht de tweede dief van de Austin Allegro te zijn. De robotfoto van de man met de vissersmuts die gemaakt werd na de Austin-roof lijkt als twee druppels water op hem.

Tinck pochte in het zuiden van Frankrijk tegen een vriend dat hij deel uitmaakte van de Bende van Nijvel. Volgens de speurders wist hij details die wezen op daderkennis. Nog volgens de speurders was Tinck vooral actief tijdens de eerste reeks overvallen. Jean Marie Tinck werd in de zomer van 2014 vrijgelaten bij gebrek aan bewijzen.

Vergisten de speurders zich? Iemand die zichzelf beschuldigt van brutale moorden is daarom nog geen dader. Het is niet omdat Tinck in 1991 een moord pleegde dat hij in staat was tot het plegen van aanslagen zoals die van de Bende van Nijvel.

Charlie Hedo graaft in Het Rattenkwartier op een eigenzinnige manier dieper dan de speurders. Op onorthodoxe wijze, gebruik makend van nieuwe bronnen als de sociale media, ontdekt hij banden tussen de dieven van de Austin Allegro enerzijds, Philippe De Staerke en Michel Cocu anderzijds . Die ontdekkingen spitte hij verder uit. Het Rattenkwartier is de weerslag van die zoektocht.

Philippe De Staerke was aanwezig in Aalst een tweetal uur voor de bloedigste overval aller tijden. Vlakbij zijn woonplaats in Elsene was een Delhaize, maar hij reed naar die van Aalst. Indien men het onderzoek niet bij Troch had weg gehaald was De Staerke voor assisen verschenen.

De Borains met Michel Cocu als leider verschenen voor assisen in 1987 voor feiten van de Bende van Nijvel. Ze stonden daar niet zomaar. Ze hadden, los van elkaar, bekentenissen afgelegd en vertelden details die enkel daders konden kennen. Het assisenproces liep op een sisser af maar dat lag aan het openbaar ministerie dat blunderde. Niet aan het feit dat Cocu & Co hun betrokkenheid verzonnen hadden.

Op Facebook is een link te zien tussen de zus van Jean Marie Tinck en Denise Géva uit Hornu, Borinage. Zij is een volle nicht van Jacqueline Géva, gewezen minnares van Michel Cocu én Jean Claude Estievenart. Beiden Borains. Wil dit zeggen dat Tinck deze mannen kende of er mee handelde? Nee, maar wel dat er dieper moet gegraven worden. Colette Tinck heeft een 40-tal vrienden op Facebook. Een ervan is Denise Géva. Twee anderen zijn leden van de familie Quidouce.

Op Facebook heeft de zus van Tinck een vriendin uit het zigeunermilieu. Deze vriendin is ook vriendin van Philippe De Staerke. Wil dat zeggen dat de Tincks de familie De Staerke kennen of er mee handelden? Nee, maar het dient verder uitgespit te worden. Colette Tinck heeft een tweede Facebook profiel met 17 vrienden. Een ervan is Dominique Quidouce die op haar beurt bevriend is met Philippe De Staerke die een 150 Facebookvrienden heeft.

Charlie Hedo onderzoekt deze links en vele andere in Het Rattenkwartier. Hij wil de speurders uitnodigen die eveneens verder uit te spitten. Om dieper te graven. Om net als hij het verband bloot te leggen tussen de dieven van de Allegro en de grootste verdachten uit het dossier, de Borains en de bende rond De Staerke. Om zo de kern van de Bende van Nijvel, hoofd, lichaam en benen, te ontmaskeren.

De auteur was in 1985 op de dag van de bloedigste aanval aanwezig in Aalst. De Bende liet de stad in trauma achter. Charlie Hedo volgde sindsdien alle verwikkelingen in de zaak op de voet. Toen de daders na 20 jaar nog steeds vrij rond liepen besloot hij zich te verdiepen in de zaak en kwam tot verrassende ontdekkingen. Hij werkte tien jaar aan dit boek waarin hij de daders bij naam noemt.

De digitale versie van het boek is vanaf 1 september te koop bij Smashwords. In voorbestelling al verkrijgbaar bij de grote online shops als Ibooks, Bol en Kobo.

Christian De Valkeneer s’est invité chez Michel Cocu

Le plan était de “faire parler” le chef de la “filière boraine” comme “repenti” dans l’affaire des Tueries du Brabant. On apprend, en exclusivité, que Christian De Valkeneer a voulu recruter Michel Cocu en tant que repenti et proposer à l’ex-suspect numéro 1 de la tuerie du Colruyt de Nivelles de vider son sac et tout balancer dans l’affaire des Tueries du Brabant.

Avec deux enquêteurs de la cellule Brabant wallon, le procureur général s’est rendu en toute discrétion au domicile de celui qui fut considéré entre 1983 et 1987 comme le chef de la filière boraine, la première piste dans le dossier.

De Valkeneer, qui ne manquait pas d’arguments pour convaincre Michel Cocu, était disposé à monnayer son aide. Autant d’années après, sa réponse, si elle a le mérite d’avoir été claire, ne manque pas d’interpeller. Pourquoi Michel Cocu a-t-il réagi comme cela?

Preuve en tout cas que, trente ans après, la vieille piste de la filière boraine n’est pas écartée dans l’enquête sur ces 28 assassinats impunis des années 1980.

À dossier atypique, démarche atypique et celle de Christian De Valkneer, que nous révélons ici, l’est totalement. Le secret avait très bien été gardé.

Selon nos informations toujours, elle date du mois de juillet de l’an passé et les magistrats en charge, dont la juge Martine Michel, avaient marqué leur accord. En septembre 1983, un couple et un gendarme sont abattus au Colruyt de Nivelles. Le massacre, qui fait suite à deux autres, plonge le pays en état de choc.

Fin octobre suivant, le parquet de Nivelles, s’appuyant sur une expertise balistique, fait arrêter au Borinage plusieurs suspects – Michel Cocu, Adriano Vittorio, Jean-Claude Estiévenart, Michel Baudet, Josiane Debruyne – que les médias désigneront sous le nom de filière boraine.

Tous seront acquittés par les assises du Hainaut pour les faits en lien avec les Tueries. La façon dont le dossier a été fabriqué et les aveux obtenus pesèrent lourd dans ces acquittements.

En clair, innocents pour la justice, les Borains étaient-ils vraiment innocents? Trente ans après, les policiers sont partagés. Pour certains, les Borains n’avaient rien à voir. Pour d’autres, on trouve dans leurs aveux des éléments qui prouvent qu’ils étaient dans le coup.

Quand il se rend chez Michel Cocu, Christian De Valkeneer a tout cela à l’esprit et quatre bons arguments en poche.

  1. Le temps écoulé: un tiers de siècle a passé.
  2. La peur: Vittorio, Baudet, Estiévenart et Debruyne, tous sont morts; Cocu est le dernier survivant de la filière boraine.
  3. Autre motif de ne plus rien craindre: définitivement acquitté en 1987, Cocu peut raconter et éventuellement avouer ce qu’il veut – si c’est le cas et rien ne l’indique – car il ne peut plus être jugé pour la tuerie de Nivelles.
  4. L’argent enfin: à 64 ans, Michel Cocu pouvait être intéressé à être rémunéré en tant que repenti et c’est bien ce que le procureur général avait et a toujours à lui offrir.

La réaction de Cocu interpelle. Selon nos infos, Cocu a entrouvert la porte… et après quelques secondes, l’a claquée au nez de M. De Valkeneer et des deux policiers qui n’ont rien pu lui expliquer. Michel Cocu n’a laissé entrer personne. Le trio fut éconduit et, selon une source, “ce ne fut pas chaleureux”. La démarche méritait d’être tentée.

La réaction rend perplexe. Pour certains, Cocu a réagi en personne n’ayant rien à voir avec le Brabant wallon et ne voulant rien en entendre. D’autres voient quelqu’un que quelque chose continue d’empêcher de parler 32 ans après malgré la promesse d’impunité, la perspective d’argent et la disparition des protagonistes.

Possible aussi que Michel Cocu ait réagi d’instinct, et qu’il serait d’avis, si on le lui expliquait bien et s’il prenait le temps d’écouter, de revoir la question. Nous avons voulu contacter M. De Valkeneer. Le procureur général, et c’est légitime, est en congé.

Bron » La Dernière Heure