12 Maart 1985

Op 12 maart werden Léopold van Esbroeck en Jean Bultot door de gerechtelijke politie te Brussel gearresteerd ingevolge een inlichting uitgaande van de Bank Brussel Lambert, luidens welke effecten ter inning waren aangeboden waartegen verzet was aangetekend. Het onderzoek heeft uitgewezen dat Bultot had getracht een partij effecten voor een waarde van ongeveer 1.500.000 frank ten gelde te maken, die hem door Léopold van Esbroeck waren overhandigd. Er zij aangestipt dat Bultot van Esbroeck zeer goed kende, omdat de laatstgenoemde herhaaldelijk in de gevangenis van Sint-Gillis was opgesloten.

Daders » Bende De Staerke

De man die zijn vriendin in stukken snijdt

In 1985 pleegde de Bende drie overvallen. Telkens werden filialen van Delhaize geviseerd. Nog steeds is onduidelijk waarom het uitgerekend Delhaize was. De speurders onderzochten of het bedrijf Delhaize zelf mogelijk het slachtoffer was van een afpersing. Onder meer werd gedacht aan een afpersing door de maffia op het Amerikaanse filiaal Food Lion. Deze hypothese werd snel verlaten. Maar er was nog een denkspoor, mogelijk werd niet het bedrijf zelf maar twee van de toenmalige bestuurders gechanteerd.

In april 1984 wordt aan een uitrit van de E19 een koffer gevonden die toebehoorde aan Claude Dubois, een man die ervan verdacht werd zijn vriendin te hebben vermoord en in stukken gesneden in de Maas te hebben gegooid. In de koffer: twee vuurwapens, een aantal gestolen identiteitskaarten en een stukje papier dat verwijst naar een bestuurder van Delhaize en zijn geschatte vermogen van 1,25 miljard frank (31 miljoen euro). Dubois is geen onbekende in het Brusselse zakenmilieu. Het is een man met rechtse sympathieën.

Meer » Claude Dubois | Afpersing

De verklaringen van Lekeu

Begin maart 1989 publiceerde de Franstalige krant La Dernière Heure een interview met Martial Lekeu, een voormalige rijkswachter van de Brusselse BOB die in augustus 1984 in onduidelijke omstandigheden en met hulp van DEA-agent Frank Eaton België ontvlucht was en sindsdien, met een toeristenvisum dat slechts zes maanden geldig is, onder de valse naam David Adams in Orlando, in de Amerikaanse staat Florida, verblijft. Toen het effect van zijn onthullingen in La Dernière Heure was uitgedeind, volgde op 5 september 1989 een reeks nieuwe revelaties in het weekblad Panorama. In het eerste interview vertelde Lekeu aan journalist Gilbert Dupont dat hij eind jaren zeventig was toegetreden tot de Groep G, een op nazi-leest geschoeide parallelle geheime organisatie binnen de rijkswacht geleid door Francis Dossogne en Paul Latinus, de kopstukken van het Front de la Jeunesse.

Groep G zou staan voor 'Groupe d'Action Politique'. Andere bronnen spreken van 'Groupe de la Gendarmerie', naar analogie van de zusterorganisatie van Groep G in het leger, de Groep M, Groupe Militaire. Daarnaast bestonden er ook kernen aan de Université Libre de Bruxelles, bestaande uit kandidaat rijkswacht-officieren die criminologie studeerden aan deze universiteit, in de Koninklijke Militaire School, in het Mobiel Legioen, in de groep Dyane, in de drugssectie van de Brusselse BOB en in verschillende andere brigades van de rijkswacht.

Volgens speurders die anno 1989 enig inzicht proberen te krijgen op de omvang van deze extreem-rechtse infiltratie zouden er bij de rijkswacht minstens een zestigtal manschappen bij betrokken zijn. De organisatiestructuur van de Groep G bestond uit afzonderlijke cellen die van elkaars bestaan en werking niets afwisten. Er wordt dan ook toegegeven dat de infiltratie wellicht groter was dan de geraamde zestig manschappen. Naar eigen zeggen was Martial Lekeu gerekruteerd door Didier Miévis, een BOB'er die bij het Centraal Bureau voor Inlichtingen werkte en door Lekeu omschreven werd als de rekruteringsofficier van het Front bij de rijkswacht. Lekeu nam ook geregeld deel aan informele bijeenkomsten in het Brusselse 'Hotel de la Pompe' met commandant François van het NBD en Frank Eaton van de DEA.

Over de politieke gezindheid van de club liet Lekeu geen enkele twijfel: 'Toen ik bij de rijkswacht kwam, werd ik een overtuigde fascist. Bij de groep Dyane leerde ik mensen kennen die er dezelfde opvattingen op nahielden als ik. We groeten elkaar zoals de nazi's. Telkens we in de kantine of in de gangen van het BOB-gebouw aan de Leuvense weg onze hakken tegen elkaar klikten, hoorden we anderen dat ook doen. Dat was een teken van samenhorigheid. We lachten om de migranten wier gezichten we in puin sloegen. Wanneer we meewerkten aan een of andere actie in een migrantenbuurt gingen we er keihard tegenaan. Ik vraag me nu af wat we zouden gedaan hebben als we op zo'n moment het bevel hadden gekregen om op die mensen te schieten. Als ik eraan terugdenk schaam ik me. Samen met een tiental andere rijkswachters luisterden we naar marsmuziek van de Waffen SS. Aan de muren hingen nazi-vlaggen.'

Volgens Lekeu werd door de Groep G en de Groep M vanaf 1975 gewerkt aan een plan tot staatsgreep. Die coup moest het orgelpunt zijn van een hele serie terreuracties en zou de macht in handen moeten spelen van het CEPIC. Lekeu in Panorama: 'Tijdens de bijeenkomsten van het Front werd een plan uitgewerkt om België te destabiliseren en klaar te stomen voor een autoritair regime. Dat plan bestond uit twee delen, een luik politiek terrorisme en een luik banditisme. Ik heb in het luik banditisme gewerkt. Ik was een van de specialisten die jonge kerels met rechtse trekken een opleiding moest geven, ze moest kneden tot een getrainde bende die tot alles bereid was. Daarna moest ik alle contact met hen verbreken zodat ze als zelfstandige groep konden voortbestaan en overvallen plegen, zonder dat ze beseffen dat ze deel uitmaakten van een uitgekiend complot.'

Nog steeds volgens Lekeu waren er veel meer van die groepen en zijn die vermoedelijk uitgegroeid tot de Bende van Nijvel. De ex-rijkswachter beweert ook dat hij de speurders van de BOB in Waver, belast met het onderzoek naar de Bende, in 1984 al had ingelicht. Voordien zou hij ook al een rapport over de extreem-rechtse infiltratie in de rijkswacht bezorgd hebben aan adjudant-chef Roger Tratsaert van de info-sectie van de Brusselse BOB.

Daders » Martial Lekeu

Op 13 juni 1996 keurde de Kamer van volksvertegenwoordigers de oprichting goed van een tweede parlementaire onderzoekscommissie in verband met de bloedige aanslagen van de Bende van Nijvel uit de jaren tachtig, vandaag nog steeds onopgelost. Op 14 oktober 1997 legde de commissie haar verslag neer. Een deel van het tweede bendeonderzoek betrof het verschijnsel van de 'Roze Balletten', vormen van groepsex waaraan prominenten uit de politiek, de zakenwereld en de magistratuur deelnamen.

De commissie hecht niet veel of zelfs geen geloof aan de hypothese waarbij de overvallen van de Bende van Nijvel met het verschijnsel van de roze balletten te maken zou hebben. Het bestaan van de roze balletten werd wel bevestigd, al voegt het verslag er snel aan toe dat er geen aanwijzingen zijn dat er ook minderjarigen bij waren betrokken. Niets strafbaars aan de hand dus.

Maar het verslag gaat verder. 'Bovendien zijn vaststellingen in verband met de wijze waarop een aantal zedendossiers zijn behandeld, van die aard dat bescherming niet kan worden uitgesloten.' Het rapport citeert de 'niet-uitputting van alle onderzoeksmogelijkheden ten aanzien van het blootgelegde netwerk, de olympische snelheid waarmee het dossier van luxecallgirl Montaricourt werd afgewikkeld, de afzonderlijke behandeling en snelle seponering van het analoge dossier Fortunato Israel, haar relaties met bepaalde personen en vooral ook de verdwijning van een aantal overtuigingsstukken die bij de huiszoeking werden meegenomen, waaronder een 'plan de table' en een agenda met namen van vooraanstaande personen'.

Belangrijk is dat onder de 'bepaalde personen' waarmee Fortunato Israel relaties had, zowel een hooggeplaatst militair, een beruchte wapenhandelaar, een toppoliticus, als een lid van de koninklijke familie zouden zijn. Van deze laatste zouden naam, verblijfplaats en 'call-nummer' een intrigerend A-B-C notitie in de agenda vormen. Maar de Bendecommissie kon de zoekgeraakte bladzijde niet terugvinden. Bovendien verhindert artikel 88 van de grondwet een gerechtelijk of parlementair onderzoek naar de betrokkene toe.

Op 14 april verklaart senator Hugo Coveliers voor de Senaatscommissie die een onderzoek voert naar de Bende van Nijvel: 'Door die enkele onbetrouwbare magistraten niet te willen ontmaskeren heeft men de reputatie van de hele magistratuur besmeurd. In Italië heeft men het netwerk achter aanslag in Bologna pas kunnen ontrafelen nadat men gezocht heeft naar de willens en wetens gepleegde procedurefouten. Wie ligt aan de basis van de overdracht van het instructiedossier omtrent de moordbende? Ik denk dat het antwoord op deze vraag essentieel is om opheldering te brengen in het dossier van de bloedige aanslagen in Waals-Brabant.'

Onderzoek » Bendecommissie II