'Maar een ding is evengoed zeker, Johnny De Staerke en zijn clan kunnen nooit een verklaring zijn voor de bende als geheel.’ besluit Hilde Geens haar hoofdstuk over de clan De Staerke.
Is dat wel zo?

Vooraf: het is verkeerd om te denken dat Philippe De Staerke de spilfiguur is. Hij is het bekendste lid van zijn clan, maar niet noodzakelijk de leider, noch de zwaarste jongen. We weten het meest over hem, het zou gerust kunnen dat leden van de clan die we niet zo goed kennen veel gewelddadiger zijn.

Ten tweede is de clan De Staerke, zoals Geens hem noemt, niet enkel de familie De Staerke met hun zware jongens Philippe, Leon, Julien, Farkas, Pulci. Ook de families Becker-Bogaert e.a. behoren tot de clan. Becker is niet enkel Robert, bvb ook Gustav die een moord pleegde in Anderlecht en tot de zigeunertak van de as Leeuw-Drogenbos-Anderlecht-Ukkel-Elsene behoort..

Ten derde werkten de De Staerkes maar ook andere clanleden samen met figuren als Claude Nitelet, Zeyen, Lammers (zie chequezwendel met Simone Menin), Baugniet-Baudry en zo misschien met Van Cutsem-Vandeuren en vele anderen. En hier kunnen de twee theorieën, marginalentheorie en extreemrechtse theorie, elkaar ontmoeten. We kunnen er blijven over discussiëren of er politieke motieven mee gemoeid waren, maar we kunnen elkaar wel vinden in het feit dat extreemrechtse figuren omgang hadden met de De Staerkes.

Terug naar beginvraag: kan de clan De Staerke een verklaring zijn voor de Bende als geheel? Ik denk van wel, ermee rekening houdende dat de clan misschien versterkt werd met criminelen die niet tot de clan behoorden.

Overzicht meeste Bendefeiten:

• Volkswagen Santana: gestolen op de Bergensesteenweg te Lembeek, in de achtertuin van de De Staerke clan.

• Maubeuge: Het is typisch voor de genoemde clan dat de helft van zijn familieleden in Bergen woont. Het lijkt er zelfs op dat de meeste clanleden nu eens tegen Brussel, dan weer tegen Bergen gaan wonen. Maubeuge in combinatie met de Santana uit Lembeek wijst sterk op zigeuners die een link hebben met Bergen en Brussel.

• Dekaise: Becker werd genoemd; zou herkend zijn door een van de in Hoeilaart beschoten agenten. Van Deuren en Willy Van Cutsem via Baugniet en Baudry link met Julien De Staerke.

• Moord Kasteel van Beersel: achtertuin De Staerke, zigeunerkamp dichtbij. De aard van de gestolen goederen kan wijzen op zigeuners die stelen voor de feesten. Moord lijkt op Farkas-moorden.

• Angelou: wordt naar Bergen gevoerd: zigeuners die thuis zijn in Brussel/Bergen. In Anderlecht wordt in 1986 een taxichauffeur vermoord door Gustav Becker.

• Reeks 'Borinage'-overvallen: Delhaize Genval, Delhaize Ukkel, Colruyt Halle: met als verdachten oa Robert Becker, Estiévenart, Baudet. Op de begrafenis van een familielid van Estiévenart was Leon De Staerke en Robert Becker aanwezig (Bouten), Michel Baudet is van zigeunerafkomst (Ponsaers en Dupont).

• Diefstal Saab: Farkas en Bertha DS zouden de garage Jadot hebben bezocht op voorhand. Thuisbasis Claude Nitelet.

• Temse: Becker genoemd en herkend door getuigen.

• Colruyt Nijvel: Borinagegroep, zie supra.

• Van Camp: Philippe De Staerke verdacht.

• Delhaize Beersel: biedt alibi voor Philippe De Staerke, heeft plaats in thuisbasis De Staerke-clan.

• Anderlues: alibi voor Robert Becker, link met Valère Valcke.

• Erps-Kwerps Golf: op een manier gestolen die alleen Salesse kent of rondgebazuind heeft, Salesse is kompaan van Philippe De Staerke.

• Aalst: Philippe De Staerke, herkend, verdacht.

• Eigenbrakel en Overijse: Thuisbasis Claude Nitelet.

• Dumping Ronquières: om de hoek van woning Patrick Ghijssels, een woning die Philippe De Staerke goed kent (Ponsaers en Dupont).

Je kan ook eens kijken naar andere misdaden. Bv. de moord op Sofie Verpeuten. Hoeveel buit? Het geweld staat hier zeker niet in verhouding tot de buit. Het gaat hier dan nog om een oude vrouw: hoeveel weerstand heeft dat mens geboden? Kan zo'n wanverhouding tussen het gebruikte geweld en de op het eerste gezicht onbelangrijke Sofie Verpeuten wel normaal zijn?

Nu vraag ik: welk complot zit hier achter? Welk dubbelleven leidde Sofie Verpeuten? Zou het kunnen dat zij veel meer is dan een oud cafébazin? De moord op haar was professioneel want nooit opgehelderd. Is het zo dat de daders marginalen waren die als huurling in opdracht werkten zonder dat zij het wisten, met een tussenpersoon zodat zij de echte opdrachtgevers niet konden kennen?

Wat is het motief van deze wandaad? Kan je gewoon afkomen met: eigenlijk is er geen motief te bedenken voor zulke onnozele moord net zomin als er een evenwichtig motief is voor de moord op drie Franse inbrekers in de achtertuin van juwelier Valcke. Hier: messteken bovenop kogelschoten, het nemen van een ongelooflijk risico, drie dieven doden in het donker, terwijl alles er op wijst dat ze aan het vluchten waren en je riskeert om er minstens een te missen en tenzij je met zes bent ook riskeert om zelf een messteek te krijgen en ondertussen achtervolgd te worden door buren of politie. Bovendien heeft een van de daders ruzie met een van de slachtoffers. Bovendien in de tuin van een man die eerder al werd vermoord met hetzelfde wapen. Hoe dom of stoutmoedig kan iemand zijn? Daar moet meer achter zitten of niet?

In 1980 wordt er een moord gepleegd op een juwelier in Sint-Genesius-Rode. Enkele weken later in zijn achtertuin worden drie Fransen vermoord met hetzelfde vuurwapen en een tiental messteken per man. Tussendoor werd in Lennik gewezen cafébazin Sofie Verpeuten vermoord voor wat klein geld door dezelfde daders. Een Griek die in haar straat woonde is waarschijnlijk ook vermoord, hoewel men hier spreekt van zelfmoord.

Vijf of zes doden, bijna evenveel als de Bende van Nijvel in 1982-1983; zeer gewelddadige werkwijze; geen of weinig buit; nutteloos geweld buiten proportie; moordwapen nooit teruggevonden; de verdachten van deze moorden zwegen als vermoord; ze gingen vrijuit; ze hadden geen politiek motief.

Ik deel je theorie wel speurneus. De Bende bestond uit marginalen, waarschijnlijk uit leden van de zigeunerclans die leven op de as Sint-Pieters-Leeuw, Anderlecht, Ukkel, Elsene en waarvan wij enkele namen kennen. Voor de non-believers in deze theorie:

Zijn zigeuners marginaal? Dat is te veralgemenend. Ik heb deze zomer in de Ardennen enkele leden van de net geschetste zigeunerclan ontmoet op een camping en ja, zij waren zeer marginaal. Wegrijden zonder camping betalen, vuilnis, inclusief uitwerpselen, laten liggen waar hun caravan stond op een nota bene zeer nette camping en dergelijke. Vanuit mijn interesse voor de Bende herkende ik hun namen en wist ik dat ze familie zijn van De Staerke en co.

Zijn deze marginalen niet in staat tot de grootste, goed uitgekiende criminele feiten? Waarom niet? De De Staerkes hebben veertig jaar ervaring. Zij kunnen met wapens overweg. Zij zijn in staat tot een zogenaamde crossfire zoals aan de Diable Amoureux die overigens niet zo professioneel uitgevoerd was als soms wordt beweerd. Zij zijn ook in staat tot domme inbraken zoals die in Maubeuge en aan de Colruyt te Nijvel, iets wat ik een buitenlandse spion niet gauw zie doen. En bovenal, hun gesloten wereld maakt het mogelijk dat er geen info uitlekt en dat niemand zijn mond voorbij praat.