Moorden, zelfs op journalisten, doodsbedreigingen aan magistraten, afpersing, ... De maffia die in Henegouwen actief was, deinsde er niet voor terug.
Charleroi in greep van de angst na moord op journalist
De onderzoeksrechter in Charleroi legt in het openbaar geen verklaringen meer af. Hij is bang. In de krant ondertekenen redacteuren geen stukken meer die betrekking hebben op bouwfraude in hun streek. Ze zijn bang. Charleroi en omgeving zitten in de greep van de angst sinds een journalist te dicht bij het vuur kwam en werd vermoord. Hoogstwaarschijnlijk was hij al het derde slachtoffer van de Italiaanse maffia die in dit deel van België in de bouwsector actief is.
In de wandelgangen van het gerechtshof in Charleroi weten ze het zeker: het zijn de koppelbazen. De plaatselijke vakbonden weten het, de recherche van de rijkswacht, de Confederatie van het Bouwbedrijf. En ook Stéphane Steinier, redacteur bij La Nouvelle Gazette, was ervan op de hoogte. Wellicht daarom is hij maar 28 jaar geworden.
In Charleroi hebben ze lange tijd niet willen geloven dat malafide bouwondernemers van wie min of meer bekend is dat ze door het ontduiken van sociale premies de staat jaarlijks voor miljarden oplichten, ook voor moord niet zouden terugdeinzen. De man in de straat in Charleroi geloofde dat niet en ook justitie niet. Toen op 26 januari van dit jaar de 28-jarige Stéphane Steinier spoorloos verdween, onderweg van de redactie in Charleroi naar het huis van zijn ouders in Montignies-sur-Sambre, werd dan ook aan alles gedacht, maar niet aan een kille afrekening van het milieu. De jonge Steinier had net een liefdesrelatie opgebouwd met de ex-echtgenote van een rijkswacht-adjudant.
Met haar zou hij gaan samenwonen en de in de steek gelaten rijkswachtofficier, Michel Dubuisson, kon dat moeilijk verkroppen. Hij was dan ook enigszins verdacht. Totdat op 12 april een zekere Giuseppe Condelo (24) de recherche van de rijkswacht ervan in kennis stelde dat het zoeken naar Steinier kon worden gestaakt. De journalist had al op de avond van zijn ontvoering drie kogels door het hoofd gekregen, was in een zuurbad gedompeld en in beton verpakt op een bouwterrein achtergelaten. Aan het verhaal van Condelo hoefde niet te worden getwijfeld. Hij maakte zelf deel uit van de groep die Steinier ontvoerde, maar haakte af toen hem duidelijk werd dat de journalist het avontuur niet zou overleven.
Gevaarlijk
DE BOB in Charleroi, druk bezig het koppelbazen-milieu in Henegouwen te ontrafelen, heeft de afgelopen twee weken al tal van arrestaties verricht Nu zij met de neus op de feiten wordt gedrukt, schrikt ze zelf van de omvang die de georganiseerde misdaad in de bouwsector in de provincies Luik, Limburg en Henegouwen heeft aangenomen. Kleine, malafide ondernemingen, geleid door Italiaanse en Siciliaanse beroepsmisdadigers, schrijven er aan de lopende band op bouwwerken in die zij met potprijsjes voor de neus van bonafide bouwondernemers wegslepen. Door brutale fraude en inzet op grote schaal van illegale gastarbeiders kunnen zij tot 30 à 40 procent beneden de marktprijzen werken.
Van BTW en sociale premies hebben zij nooit gehoord, en steeds als de fiscus klaarstaat om achterstallige bedragen te innen, gaat zo'n bouwondernemer failliet.
De al eerder genoemde Michel Dubuisson, als rijkswachtofficier goed ingevoerd in het koppelbazen-milieu, is ervan overtuigd dat de veelal Italiaanse directies van deze bouwondernemingen zich deze winsten niet zullen laten afpakken. Doelend op hun Italiaanse afkomst liet hij nog maar kort geleden weten dat bovendien een onderzoek naar hun praktijken niet zonder risico is: “Weet u, die mensen zijn heel gevaarlijk. Er branden ginds auto’s en huizen.”
Ginds is dus ver weg, in ltalië, maar hoe zit het hier dan? Gisteren was het precies een jaar geleden dat Adriano Gattesco, doelwachter hij RUS Binche, spoorloos verdween. Hij was een goede bekende van Giuseppe Condelo en leidde zelf een inmiddels failliet bouwbedrijf. Op een of andere manier moet hij zich de woede van zijn landgenoten op de hals hebben gehaald, en hij was niet de eerste.
Virgilio Daga, een andere Italiaan die anoniem meewerkte aan een RTBF-TV-uitzending over de praktijken van koppelbazen, werd al in ’84, een paar weken na de uitzending, met kogels doorzeefd. Zijn wagen, pal voor een benzinestation, werd in pure maffiastijl, in brand geschoten.
Volgens Dubuisson is dat nog maar het begin. Nu justitie na jaren nalatigheid van plan lijkt schoon schip te maken met de koppelbazen, komt volgens hem de oorlog pas echt op gang. Of, in zijn eigen plastisch taalgebruik: “Er zullen nu overal kadavers worden gevonden”.
Peetvader
Dubuisson zelf is de afgelopen weken uitgebreid verhoord. Niet alleen omdat bij Justitie het vermoeden bestaat dat via zijn ex-vrouw die inmiddels weer bij hem terug is, Steinier te veel over het koppelbazen-milieu te weten is gekomen. Maar vooral omdat over de rol van Dubuisson zelf ook veel vragen bestaan. De verdenking van een “crime passionel”, in nauwe samenwerking met het criminele bouwwereldje, is nog teeds niet echt van de tafel. Dubuisson trok in het verleden vaak op met Carmelo Bongiorno (25), blijkbaar een soort peetvader.
Die werd samen met twee Italiaanse handlangers gearresteerd nadat Condelo in de zaak-Steinier een voor hem belastende verklaring had afgelegd. Daarnaast beschikt Justitie over een getuigenis van een zekere S. Deze Griek tipte al een week voor de verdwijning de onderzoeksrechter in Charleroi dat Steinier zou worden vermoord. Tot schande van Justitie werd deze tip veronachtzaamd, wellicht mede omdat S. Dubuisson op voorhand aanwees als de dader. Volgens S., later verhoord en onder politiebegeleiding terug op het vliegtuig naar Athene gezet, is de feitelijke moord op Steinier in opdracht van Bongiorno uitgevoerd door Demirkaya Necdet. Necdet, een Turk, is inmiddels in Italië gearresteerd. Bij zijn arrestatie stond hij op het punt om S. te elimineren. Volgens S. werd de moord op Steinier al begin januari in de Griekse hoofdstad geënsceneerd en werd hijzelf door Bongiorno aangezocht om het karweitje te klaren. Sinds zijn weigering was hij voor Bongiorno een potentieel risico.
Hoewel Bongiorno zelf en zijn voornaamste adjudanten nu achter de tralies zitten - zwijgend, zoals de wetten van de maffiosi dat voorschrijven - lopen er nog genoeg handlangers vrij rond. Dat weten ze bij de RTBF en bij La Nouvelle Gazette, waar nog dagelijks doodsbedreigingen binnenkomen, en waar een 24 uurs-politiebewaking nu nieuwe ongelukken moet voorkomen. De ouders van Condelo vonden vorige week al een granaat in hun tuin. Slechts door een technisch mankement was het ding niet afgegaan. Een rechter in Brussel, bezig met onderzoek naar de praktijken van koppelbazen, is met de dood bedreigd. Dat geldt ook voor een van de twee ambtenaren die in Henegouwen belast zijn met de arbeidsinspectie op de bouwwerven. In Charleroi wordt nu met de bouwmaffia korte menen gemaakt. Maar er was een moord op een journalist voor nodig om het zover te laten komen.
Bron: Gazet van Antwerpen | 26 April 1989