Heb jij een verklaring waarom Smets plots geschorst werd bij de Staatsveiligheid in juni 1990? En waarom dat vijf jaar geduurd heeft? Tot Minister van Justitie Melchior Wathelet het departement verliet. Wathelet is wellicht één van de weinigen die weet waarom die schorsing er kwam.

Albert Raes in een notendop:

(...) Ook Bruggeling Albert Raes, de laatste grote historische baas van de Sûreté, was een CVP-benoeming. De mysterieuze spionnenbaas bleef lange tijd een naam zonder gezicht, tot hij uiteindelijk gedwongen werd om voor een parlementaire onderzoekscommissie te verschijnen en de fotografen beelden schoten van een verschijning die zich schichtig probeerde te vermommen met een geruit petje.

Raes moest in 1990 het veld ruimen omdat zijn positie kraakte onder het gewicht van de talloze politiek-criminele affaires uit de ‘loden jaren’ tachtig, toen het leek alsof een demonisch meesterbrein ons land gebruikte als oefenterrein voor de strategie van de spanning. De brandstichting bij het linkse weekblad Pour, de uitgelekte nota over de financiering van het CEPIC (de rechtse vleugel van de toenmalige PSC) door baron Benoît de Bonvoisin, de ontdekking van de neonazimilitie Westland New Post en de zelfmoord van WNP-leider Paul Latinus, de aanslagen van de 'communistische' terreurgroep CCC, de onthullingen over de anticommunistische stay behind-organisatie Gladio, het dossier-Pinon en de ongrijpbare verhalen over de Roze Balletten en vooral de moordende aanslagen van de Bende van Nijvel: in al die dossiers heeft de Staatsveiligheid een nooit helemaal opgehelderde rol gespeeld.

Sinds zijn ophefmakende vertrek werkt Raes (inmiddels 74) in alle discretie als consul-generaal in Marokko, maar zijn invloed op de dienst is ook meer dan vijftien jaar later nog altijd tastbaar aanwezig. Echte spionnenmeesters gaan, dat is bekend, nooit met pensioen. Een aantal van zijn toenmalige adjudanten, zoals Christian Smets (destijds bekend onder de schuilnaam Canard) en Robin Libert (momenteel directeur van de analysedienst) bekleden nog steeds topfuncties bij de Staatsveiligheid. "Zolang de etterbuilen uit het verleden niet volledig zijn leeggehaald, blijven de oude spoken rondcirkelen", weet een insider. "Zeker in de mentaliteit van de dienst blijft het duistere verleden een rol spelen."

Meer » Nieuws

...
Bestaan er naast de officiële gegevens in de databank van de Staatsveiligheid nog andere dossiers die de top van de Staatsveiligheid verbergt, zelfs voor haar eigen speurders? Misschien beschikt het hoofd van de Staatsveiligheid wel over een speciale, geheime kast. Het lijkt karikaturaal, maar dat is het niet.

In februari 2006 kreeg het Comité I lucht van 'gereserveerde dossiers' bij de Staatsveiligheid. Die vertrouwelijke dossiers bevonden zich uitsluitend - en achter slot en grendel - op het secretariaat van de administrateur-generaal en waren bestemd voor een parallel circuit van ingewijden. In het gewone datanetwerk van de inlichtingendienst vond je er geen spoor van terug.

Op de kaften van de dossiers die een 'speciaal regime' genoten, prijkten onder andere de namen van toppolitici. De Staatsveiligheid had de praktijk om sommige geheime dossiers nog 'extra bescherming' te geven al in 1973 ingevoerd. Wat daarmee gebeurde, mocht nooit op papier worden gezet. Zelfs binnen de inlichtingendienst mocht niets naar die dossier leiden.

Vanaf de jaren 1980 stonden de ultrageheime dossiers binnen de dienst bekend als de 'gereserveerde dossiers'. Administrateur-generaal Albert Raes begon toen om een of andere duistere reden de dossiers exclusief bij te houden op zijn secretariaat. Papieren dossiers over nieuwe parlementsleden en ministers verdwenen plots uit de databanken. Ook de fiches in de vroegere 'carthoteek' van de Staatsveiligheid waren plots nergens meer te bespeuren. Alleen de dienst 'Affaires Générales', die destijds de archieven beheerde, was telkens getuige van de 'verdwijning'. Onder het bewind van Albert Raes zouden liefst 202 dossiers over politici en socio-economische topfiguren in België uitsluitend op het secretariaat van de grote baas van de Staatsveiligheid zijn bewaard.

Dat doet me terugdenken aan wat Stefaan De Clerck me heeft verteld. Wanneer hij Raes ontmoette, liet die hem altijd voelen dat de Staatsveiligheid ergens wel een dossier over hem bijhield. Beschikte de Staatsveiligheid over een ultrageheim 'gereserveerd' dossier over Stefaan De Clerck, terwijl die als minister van Justitie rechtstreeks verantwoordelijk was voor de dienst.

Bron: De geheimen van de Staatsveiligheid | Lars Bové

Tijdens zijn verhoor voor de Eerste Bendecommissie haalde Paul Vanden Boeynants de slechte verstandhouding met Albert Raes aan en gaf hij twee feiten aan waarmee Raes VDB een hak heeft gezet.

Niet de Rijkswacht die geïnfiltreerd zou zijn door extreem rechtse organisaties om de macht over te nemen, maar de Staatsveiligheidsdienst ‘is een staat in de staat’. Met een man aan het hoofd die niemand naast zich duldt.

En dan wordt België getracteerd op verontrustende bekentenissen over de "ontmoedigende contacten" tussen de oud-premier en Albert Raes, sinds jaar en dag de machtige administrateur-generaal van de Belgische BVD.

Huurlingen

Twee schokkende voorbeelden komen naar buiten. In februari 1979 zijn in de vroegere kolonie Zaïre opstanden uitgebroken. Bekend wordt dat in Luik huurlingen zijn geronseld die reeds op weg zijn om de opstandelingen te helpen. VDB weet van niets. Raes, desgevraagd, wel, "maar het is uw zaak niet", antwoordt deze volgens Vanden Boeynants doodleuk.

De tweede affaire betreft de benoeming door de regering van een tweede man naast Raes. De betrokkene, Jacques Devlieghere, zal de leiding over de belangrijkste tak van de BVD, de inlichtingendienst, gaan voeren. Albert Raes beweert dat er een 'dossier' over Devlieghere bestaat, die de benoeming onmogelijk maakt. VDB blijft net zo lang aandringen tot blijkt dat het dossier niet bestaat. Devlieghere is benoemd.

Bron: Bron: De Telegraaf | 22 februari 1990

Na een paar uur verhoor doet Vanden Boeynants een frontale aanval op de Staatsveiligheid. Vooral administrateur-generaal Albert Raes, de hoogste baas van deze Belgische BVD, moet het zwaar ontgelden. Raes zou VDB tijdens diens premierschap twee keer bewust op het verkeerde been hebben gezet.

Eén keer, door geen informatie door te spelen over het ronselen van Belgische huurlingen die in het toen zeer onrustige Zaïre zouden gaan vechten, en een andere keer bij de benoeming van een hoge ambtenaar. Het komt nooit meer goed tussen Raes en Vanden Boeynants. De Franstalige christendemocraat suggereert dat Raes of op zijn minst de Staatsveiligheid achter de lastercampagne tegen hem zit.

Bron: Trouw | 22 februari 1990

Hij deed een opmerkelijke aanval op de chef van de Belgische staatsveiligheid, Albert Raes die, zo suggereerde hij, wel eens verantwoordelijk kan zijn voor de al jaren durende lastercampagne tegen hem. Als minister-president botste Vanden Boeynants tot twee keer toe met de chef van „deze staat in een staat".

Raes verzweeg in 1979 voor Vanden Boeynants dat in België een groep huurlingen was opgeleid om de opstandelingen in de Zaïrese provincie Saba (het vroegere Katanga) te ondersteunen. De 'regering had toen net twee eenheden para's naar de provincie gestuurd om het leger van maarschalk Mobutu te ondersteunen. Hoogst merkwaardig dat de chef van de inlichtingendienst dat voor zijn hoogste baas, de premier, verzweeg, erkenden sommige commissieleden.

Dossier

De tweede kwestie betrof de benoeming van een sous-chef bij de veiligheidsdienst. Raes probeerde dat tegen te houden door de premier te vertellen dat er over diens kandidaat „een dossier" bestond. Dat bleek niet waar te zijn, zo ontdekte Vanden Boeynants. "VDB" zoekt de oorsprong van zijn ellende, die begon met het belastingproces en voorlopig eindigde met een getuigenis van een prostituee, bij Raes.

Bron: De Volkskrant | 22 februari 1990