Beste forum lezers, vond op mijn werk een doos met "oude" tijdschriften waaronder een KIJK uit oktober 2003 met een artikel die ik toch even op het forum wilde posten. Aangezien er (althans denk ik) een aantal zaken instaan die wel interessant kunnen zijn.

DE BENDE VAN NIJVEL

Als ergens iets onverklaarbaars of geheimzinnigs gebeurd, zijn er altijd van die mensen die gillen dat het om een samenzwering gaat. Hoe ontstaan die verhalen en wat is er van waar?

De zaak

Tussen 1982 en 1985 vond in België een serie roofovervallen plaats die in totaal 28 mensen het leven kostte. Hoewel de daders nooit gevonden zijn, ging het volgens justitie om ordinaire gangsters. Maar veel Belgen geloven daar nog steeds niks van.Ze denken dat de overvallen door extreem-rechtse terroristen gepleegd werden die in opdracht van bepaalde sleutelfiguren opereerden en van hogerhand bescherming genoten.

De geruchten

"De daders komen met hun voertuig op de parking en parkeren dit ter hoogte van de carwash. Minstens 2 daders gaan naar het warenhuis.Op hun tocht schieten zij een jongen neer die daar met zijn fiets rondrijdt. Zij vuren eveneens op een persoon die naast zijn voertuig aan de krantenwinkel staat (is dood). Een man die affiches aanplakt, wordt aangemaand hun als gijzelaar naar het warenhuis te vergezellen.De daders gaan het warenhuis binnen en doden een kassierster en een klant. Zij bevelen de kassiersters hun geld te plaatsen in plastiek zakken, gaan naar de burelen van de directie en doen 1 koffer open. ( De 2e koffer kan niet geopend worden). Hierna vuren zij op 2 telefoontoestellen.Het geld uit de koffer wordt in een grijze vuilniszak opgeborgen ( de biljetten van 1000 en 5000 frank worden niet meegenomen). De daders verlaten , nadat zij het geld van de kassa,s heeft meegenomen, al schietend het magazijn, nog steeds vergezeld van hun gijzelaar.

Voor de ingang van het magazijn rijdt een voertuig (peugeot); het wordt onmiddelijk ondervuur genomen. In de nabijheid van hun wagen wordt de gijzelaar dood geschoten. Zij nemen de vlucht in de richting van Brussel". Een deel van het politierapport over de overval op de Delhaize-supermarkt in Overijse, even ten zuidoosten van Brussel, vrijdagavond 27 september 1985. Een half uur eerder is ook de Delhaize-vestiging in Eigenbrakel, vijftien kilometer verderop beroofd. Daar vallen drie doden. Opnieuw het rapport: "De daders dragen carnavalsmaskers van volgende types: oude man: frans politicus (Chirac). Ze zijn in het donker gekleed (lange parka? legeruitrusting?). De houding van de daders: kalm;goedgeorganiseerd;militair. Koelbloedig afmaken van hun slachtoffers zonder blijkbare reden. Deze personen zijn zeer gevaarlijk." Gezamelijke buit van de overvallen in Eigenbrakel en Overijse: 1.2 miljoen frank. Of te wel 30.000 euro.

En daarvoor werden dus 8 mensen doodgeschoten. Het lijkt een constante factor te zijn in het optreden van een groep misdadigers die sinds een overval op de Colruyt-supermarkt in Nijvel (17 september 1983: drie doden, opbrengst : bonbons en een paar flessen drank) als de "Bende van Nijvel" bekend staat: weinig buit, veel doden.Langzaam maar zeker wordt duidelijk dat verdacht veel slachtoffers van door de Bende gepleegde berovingen en moorden elkaar gekend hebben en/of iets van bepaalde onfrisse zaken wisten. Dat komt overgens niet aan het licht door toedoen van politie of justitie, maar door speurwerk van Belgische journalisten, zoals verslaggevers van het weekblad Humo.

Zo is een van de vijf doden in Overijse bankdirecteur Leon Finne. Hij zou betrokken zijn geweest bij de stiekeme verkoop van wapens aan landen in het Midden-Oosten.Voor het wapentuig werd met drugs betaald. ( Er zijn trouwens ooggetuigen die met de hand op het hart verklaren dat Finne op het moment van de overval al niet meer leefde en door de daders tussen de andere lijken gelegd werd). De wapenhandelaren zouden elkaar ontmoet hebben in restaurant Les Trois Canards in Ohain. De eigenaar van die tent, Jacques Van Camp, wordt in oktober 1983 vermoord. Jacques Fourez, een van zijn kennissen, is dan al een maand dood: samen met zijn vriendin Elise Dewit neergeschoten terwijl zij "toevallig" tijdens de overval voor de Colruyt in Nijvel staan. De twee hadden een sexclub en zouden erotische feesten, zogenaamde "roze balletten" georganiseerd hebben waaraan allerlei hoge figuren (o.a. de toenmalige prins Albert) aan meededen. Tot zover enkele slachtoffers. Maar wie waren <les tueurs du Brabant Wallon>, zoals de Bende in de Franstalige media heet?

Daar hebben de complotdenkers een snel antwoord op: leden en ex-leden van de rijkswacht. Bij dit politiekorps, dat ook wel "een staat in een staat" genoemd wordt en een uitgebreide reputatie op het gebied van corruptie en machtmisbruik heeft, liep destijds een stelletje halve en hele fascisten rond. De veelvuldig met de Bende van Nijvel in verband gebrachte ex-rijkswachter Martial Lekeu zei in een interview:" We groeten elkaar zoals de nazi,s dat deden. Telkens als we in de kantine of in de gangen onze hakken tegen elkaar klikten, hoorde we andere dat ook doen." Een andere voormalige rijkswachter, Madani Bouhouche, vermoorde Juan Mendez, commercieel directeur van de wapenfabriek FN. Ook Mendez zou van de geheime wapendeal geweten hebben.

Verder vallen nogal eens de namen van Robert Beijer, eveneens ex-rijkswachter, Jean Bultot, een voormalige gevangenisfunctionaris met extreem-rechtse sympathieen, en Robert "Baloo" Becker, een schimmige figuur uit de wondere wereld van de autosloperijen. Vormden deze heren met enkele handlangers een doodseskader dat getuigen (van de wapenhandel, van sexfeesten) uit de weg ruimde terwijl die nietsvermoedend boodschappen deden?

En dienden de andere slachtoffers als camouflage? Er is ook een verhaal dat de Bende van Nijvel met zijn ogenschijnlijk blinde terreur in Belgie voor een klimaat wilde zorgen waarin een rechtse staatsgreep (orde en gezag!) mogelijk moest worden.Een iets minder ingewikkelde samenzwerings theorie: door flink om zich heen te schieten, probeerden de (ex) rijkswachters voor elkaar te krijgen dat het budget voor het korps flink omhoog ging, zodat het buitensporige geweld aangepakt kon worden. Nou, er kwam inderdaad een heleboel extra geld los. Op zaterdagavond 9 november 1985 slaan de gangsters toe in de Delhaize-supermarkt van Aalst. Ze knallen iedereen neer die zij in hun vizier krijgen. Er vallen acht dodelijke slachtoffers (1 van hen: Jan Palsterman, een zakelijke relatie van Leon Finne).

Dit bloedbad is meteen de laatste actie van de Bende. Misschien was de hit-list nu helemaal afgewerkt. Ook wordt rond die tijd een andere beruchte groep criminelen, geleid door Philippe De Staerke, opgerold. een van de leden verklaard later: "Nu zou het lijken dat wij de Bende van Nijvel waren".

De feiten

De geschiedenis van de Bende van Nijvel begon officieel op 13 maart 1982 met de diefstal van een jachtgeweer uit een wapenwinkel in Dinant. Maar het kan net zo goed ook ruim drie maanden eerder geweest zijn, want ergens tussen 31 december 1981 en 2 januari 1982 verdwenen uit de rijkswachtkazerne in het Brusselse Etterbeek onder andere twintig Heckler&Koch mitrailleurs (qua vuurwapens op dat moment de absolute top) en vier riot-guns van de nieuwste generatie. Het was de best beveiligde kazerne van heel Belgie: de basis van de Diane-brigade, het "speciaal interventie-eskadron" van de rijkswacht. Vermoedelijke leider van de dieven: Madani Bouhouche, dan nog rijkswachter (en in uniform).

Ballistisch onderzoek heeft uitgewezen dat bij alle Nijvel-overvallen dezelfde wapens gebruikt zijn, en in veel gevallen waren die dus van de rijkswacht gestolen (of geleend)? Bouhouche was een wapen fanaat. Veel spullen uit de collectie van de door hem vermoorde Juan Mendez werden in een van zijn garages aangetroffen. Hij gaf schietlessen aan leden van bewegingen die banden hadden met de rechtervleugel van de Waalse christen-democratische partij PSC. Het betrof vooral practical shooting. Op de website van een Americaanse club die aan deze 'sport' doet, lezen we dat het daarbij gaat om "accuracy, power, and speed." de beoefenaars bewegen snel, schieten van dichtbij, en gebruiken zware wapens (minimaal 9 mm). Kortom, een militaire discipline die in zijn combinatie van agressiviteit en koelbloedigheid aan de methoden van de Bende van Nijvel doet denken.

Helaas komen veel 'onthullingen' over de Bende van op zijn zachts gezegd onbetrouwbare figuren als de eerder genoemde ex-rijkswachter Martial Lekeu, die naar de VS vluchtte en daar nu onder de naam David Marshall Adams prive-detective is. Zodra Lekeu in 1989 merkte dat Justitie belangstelling voor hem kreeg, zo schreef Humo, "zocht hij contact met Belgische journalisten en husselde als een volleerd desinformant waarheid, leugens en kolder door elkaar. (...) In zijn verklaringen probeerde hij klaarblijkelijk zijn eigen betrokkenheid en die van anderen, wier identiteit hij ongetwijfeld kent, te verdoezelen. " Een ganster Philippe De Staerke had in 1991 ongetwijfeld ook zo zijn redenen om in een brief vanuit de gevangenis te beweren dat hij bij de overvallen in Eigenbrakel, Overijse en Aalst betrokken was. Aan de andere kant is er iemand als de Dendermondse onderzoeksrecher Freddy Troch.

Toen die van de officiele lijn afweek dat de Bende van Nijvel uit ´gewone´criminelen bestond en in de richting van extreem/rechts ging graven, werd hij in 1991 door PSC/minister van justitie Melchior Wathelet van het onderzoek gehaald. Daarna verzandde de zaak. Wathelet was ook de man die in 1992 besloot de tot 13,5 jaar cel veroordeelde kinderverkrachter Marc Dutroux vervroegd vrij te laten. Een besluit met rampzalige gevolgen, zoals vier jaar later zou blijken.

Zaak gesloten?

Het dossier over de Bende van Nijvel, 350.000 pagina,s in totaal, ligt in twaalf archiefkasten in Charleroi. Op verzoek van een parlementaire commissie ploegden de Nederlandse criminoloog Cyrille Fijnaut en zijn Belgische collega Raf Verstreaten er in 1997 doorheen. Hun conclusie, de daders van de tussen 1982 en 1985 gepleegde overvallen waren niets meer of minder dan geweldadige bandieten waarover in de loop der jaren allerlei mythen ontstaan zijn.

Hele hoofdstukken en boeken over de Bende kunnen zo de prullenbak in, zei Fijnaut in de Volkskrant. Sinds de Delhaize/slachtingen heeft Belgie alweer een paar andere affaires achter de rug, zoals de moord op de Waalse politicus Andre Cools )1991), de door de hormonenmafia georganiseerde liquidatie van de veearts Karel van Noppen en natuurlijk de zaak Dutroux. Het enige lichtpuntje in dit verhaal is dat de Belgische justitie besloten heeft de verjaringstermijn voor zware misdrijven te verlengen van 20 naar 30 jaar. Misschien lopen de leden van de Bende van Nijvel het komende decennium alsnog tegen de lamp.

Bron: Raf Sauviller, Danny Ilegems, Syp Wynia en KIJK.