Re: Robotfoto 2010
We moeten hier wel rekening houden met het feit dat deze robotfoto is opgesteld dmv een hypnose sessie. Dat wordt nog altijd beschouwd als een onbetrouwbare referentie. De reden hiervoor is dat uit onderzoek is gebleken dat een persoon onder hypnose de neiging heeft erg gevoelig te zijn aan suggestie. Dus de woordkeuze van de vragensteller is van groot belang en kan een invloed op het antwoord hebben. Tevens is het geweten dat tijdens hypnose een persoon geen onderscheid kan maken tussen waanbeelden en realiteit.
Als je dan rekening houdt met het feit dat slachtoffers of getuigen van een misdrijf weinig tijd hebben om een dader goed te bekijken en bijgevolg vaak de ontbrekende details onbewust gaan toevoegen dan kan je dus niet volledig rekenen op een dergelijke foto. Uit ervaring heb ik ondervonden dat slachtoffers en getuigen een dader van een misdrijf meestal donkerder gaan voorstellen dan de werkelijkheid. Zo wordt een donkerblauwe jas al snel een zwarte jas en als men twijfelt over de haarkleur bijvoorbeeld, wordt het al snel zwart haar, de ogen worden vaak onterecht beschreven als donkere oogkassen.
Toen ik nog les gaf in observatietechnieken deden we een test, de leerlingen kregen een video te zien zonder te weten wat de bedoeling was. Er werd dan een misdrijf gepleegd en de film werd bekeken vanuit het standpunt van een getuige. Daarna werd om een beschrijving gevraagd van daders en wapens. Bijna eenieder gaf een andere beschrijving, zelfs met grote onderlinge verschillen. Dit alles door persoonlijke aanvulling van wat men niet heeft opgemerkt.
Als de betrokken getuige hypnose nodig had om een beschrijving te kunnen geven van die chauffeur, zo lang na datum, dan is de kans groot dat de foto een mengeling is van persoonlijke invloed en werkelijkheid. Er worden hier tot 3 verschillende personen in herkend, maar niemand kan met zekerheid zeggen wie de getuige gezien heeft en in hoeverre het beeld is aangevuld met suggestie of persoonlijke aanvulling.
Neem nu dat de getuige voor de sessie zich heeft verdiept in alle bestaande robotfoto's, ter voorbereiding van de sessie, dan bestaat ook de kans dat hieruit details zijn gehaald om een nieuw gezicht te vormen. Onder hypnose heb je namelijk ook sterk de neiging om de hypnotiseer niet teleur te stellen, ipv te antwoorden 'dat weet ik niet', volgt al snel onbewust toch een antwoord, dat mogelijk uit een waanbeeld bestaat.