Propaganda Due

P2 was een Italiaanse vrijmetselaarsloge die werkte onder het Grootoosten van Italië. P2 is de afkorting van "Propaganda Due" ofwel "Propaganda Twee" in het Nederlands.

Geschiedenis

De loge werd opgericht in 1877 onder de naam Propaganda Massonica. De loge werd bezocht door politici en regeringsambtenaren uit heel Italië die niet in staat waren hun eigen loge te bezoeken en bevatte prominente leden van de Piëmontese adel. Na de Tweede Wereldoorlog werd de naam gewijzigd in Propaganda Due, omdat het Grootoosten van Italië al haar loges een volgnummer gaf. Rond 1960 echter was de loge op sterven na dood en hield slechts af en toe nog bijeenkomsten. Deze originele loge had echter weinig van doen met de loge P2 zoals die door Licio Gelli werd opgericht in 1966, twee jaar nadat hij vrijmetselaar was geworden.

De Italiaanse Vrijmetselarij was door Benito Mussolini verboden maar kwam na de Tweede Wereldoorlog weer op gang onder invloed van de Verenigde Staten. De tradities van de Vrijdenkers echter vervaagden tot een fervent anti-communisme. De machtstoename van de linkse partijen aan het einde van de jaren 60 baarde de vrijmetselaars grote zorgen. In 1971 vroeg Grootmeester Lino Salvi van het Grootoosten van Italië aan Gelli om de loge te herorganiseren.

Gelli nam een lijst van slapende leden' (leden die niet meer werden uitgenodigd tot de maçonnieke arbeid), omdat de Italiaanse vrijmetselarij nauwlettend in de gaten werd gehouden door de regerende Christen-democraten. Vanuit deze eerste connecties bouwde Gelli een netwerk op door alle lagen van de Italiaanse gevestigde orde. Tot 1960 had de groep slechts 14 leden. Maar nadat Licio Gelli de leiding van de groep overnam, groeide het ledenaantal snel uit naar meer dan 1000 binnen een jaar. Gelli had de loge min of meer 'gekaapt'. De groep was in eerste instantie geheim en bedoeld als parallelle regering. Onder de leden waren politici, militairen, bankiers en dergelijke. De leden waren te bestempelen als rechts tot extreem rechts tot neofascisten.

Opheffing

Het Grootoosten van Italië royeerde Gelli en de P2 loge in 1976. In 1974 was al voorgesteld om de P2 loge te schrappen van de lijst van loges onder het Grootoosten van Italië en dit voorstel werd met grote meerderheid van stemmen aangenomen. Echter, in 1975 werd een constitutiebrief uitgevaardigd voor een nieuwe P2 loge door de Grootmeester. Het Grootoosten had de loge in 1976 dus wel opgeheven, maar op Gelli's verzoek niet uitgestoten. Gelli was nog steeds actief in het landelijk bestuur van de Grootloge twee jaar later en financierde de verkiezing van een Grootmeester. In 1981 besloot een maçonniek tribunaal dat de loge in feite allang had opgehouden te bestaan in 1974 en dat Gelli's loge al die jaren al onreglementair werkzaam was geweest.

Ontdekking

De P2 groep kreeg publieke bekendheid in 1981 door de vondst van een ledenlijst na een huiszoeking bij Licio Gelli in verband met een onderzoek naar het overlijden van Roberto Calvi, directeur van de Italiaanse bank Banco Ambrosiano. Calvi's dood werd eerst afgedaan als zelfmoord, maar in een later stadium bleek het toch te gaan om moord.

Op de ledenlijst stonden meer dan 900 namen onder wie belangrijke ambtenaren, politici, hoge militairen van wie vele betrokken waren bij de Italiaanse geheime dienst. Ook de voormalige premier Silvio Berlusconi stond op die lijst, hoewel hij in die tijd nog niet actief was in de politiek. Een ander bekend lid van de P2 loge was Victor Emanuel van Savoye, het huidige familiehoofd van het Huis Savoye.

Tevens werd in het bezit van Licio Gelli een document gevonden met de titel: "Piano di Rinascita Democratica" (Plan voor een Democratische Wedergeboorte) waarmee de loge’s plannen duidelijk werden. Hierin werd beschreven hoe een nieuwe politieke en economische elite Italië zou moeten leiden onder een meer autoritaire democratie vanuit een anti-communistisch perspectief.

P2 wordt ervan verdacht de planner/opdrachtgever te zijn van diverse terroristische aanslagen welke werden uitgevoerd door de Il Gladio, die werd opgericht door de CIA, waarna de communisten hiervan als dader werden aangewezen. Op deze manier hoopte men de publieke opinie te keren tegen de op dat moment vrij populaire communistische partij. Zo wordt P2/Gladio verantwoordelijk geacht voor onder andere de aanslag op de italicus trein in 1974, de moord op Aldo Moro, de aanslag op het station van Bologna in 1980.

Bron: Wikipedia

Zie ook loge P7 en dan komen we in de Belgische sferen terecht...

Het schandaal rond de loge P2 en de bank van het Vaticaan

Toen de Milanese magistratuur de villa van Gelli te Arezzo de Gardia binnenviel, was dit in het kader van een grootscheeps onderzoek naar het frauduleuze failliet van de Bank van het Vaticaan, namelijk het Institut des Oeuvres de Religions (IOR). Tot hun grote verbazing rolde ze gelijktijdig een clandestiene anticommunistische loge op.

Het begon allemaal met een zekere Michel Sindona, gelieerd aan de maffia en geroutineerde oplichter, maar die zich had opgeworpen tot schatbewaarder van het Vaticaan. Hij werd tijdens het pontificaat van Paulus VI de beheerder van het hele bezit van de Heilige Stoel.

In 1961 kocht Sindona de Banca Privata Italiana. Bij financiën kreeg hij als het ware een vrijgeleide, en bovendien ging hij door voor een ware christen-democraat. In 1969 voegde hij daar de Banca Unione bij en maakte zich aldus een gigantisch imperium rijker. De leiders van de christen-democratische partij Andreotti en Colombo bevolen hem aan bij het Vaticaan. Gedurende 5 jaar, van 1969 tot 1974 waren monseigneur Marcinkus, bewaker van het pauselijke korps en chef van het IOR, en Sindona co- beheerders van de IOR.

In 1972 kocht Sindona de Franklin National Bank op, de 20ste bank van de VS. In 1973 trok Sindona echter de aandacht van de controlecommissie van de Amerikaanse beurs. Marcinkus en Roberto Calvi van de Banco Ambrosiano, waren gealarmeerd en keerden hem de rug toe. Het gevolg was een totale krach van de Franklin National Bank en bijgevolg van het hele financiële imperium dat Sindona had opgebouwd. Sindona werd in de VS veroordeeld tot 25 jaar en vloog de gevangenis in. Maar Sindona zinde op wraak. Na acht jaar kwam hij vrij en zijn wraak was dan ook magistraal.

Roberto Calvi was hem intussen opgevolgd in het IOR. In zijn nieuwe functie was die kleine onopvallende bankier één van de belangrijkste mannen in Italië geworden. De macht steeg hem naar het hoofd en hij droomde ervan de occulte leider van Italië te worden. Wat hem ook bijna lukte, dankzij de clandestiene organisatie de loge P2.

Het was wel Sindona die Calvi aan Gelli voorstelde. Calvi werd vervolgens in de maçonnieke loge opgenomen en hielp P2 in het transfereren van haar geld naar het buitenland. En ook via Calvi’s bemiddeling richtte P2 een bank op in Latijns-Amerika, de Bafisud, bedoeld om lokale dictaturen te steunen. Wijzen we er op dat Gelli nauwe banden had met de Italiaanse terrorist Delle Chiaie, die op dat moment in Bolivië woonde in het gezelschap van de ex-nazi Klaus Barbie, dan wordt duidelijk hoe Sindona’s wraak op Calvi zich moest voltrekken.

De kleine onopvallende bankier vertoefde voortaan middenin het criminele milieu en was er zelf deelachtig aan. Na de inval in de villa van Gelli, ontdekte justitie na veel en lang diepgaand onderzoek het hele netwerk rond de loge P2, en op 20 mei 1981 werden 953 namen bekend gemaakt van betrokken ministers, afgevaardigden, magistraten, politiemannen, militairen enz., die deel uitmaakten van loge P2. Tussen 20 mei en 20 juli evolueerde het schandaal verder en verkreeg men inzicht in het complot en de oplichting door eerst Sindona en later Calvi.

Op 20 juli werd Calvi veroordeeld wegens frauduleus bankroet, illegale transfer van kapitaal, oplichting en schending van vertrouwen. Gelli vluchtte naar Latijns-Amerika. Calvi panikeerde volledig en stuurde geheime afgezanten naar Gelli, maar die had intussen bij Pinochet politiek asiel gekregen. Calvi had echter geld nodig, maar iedereen weigerde hem dit te geven. Hij verdween, en men vond hem op 18 juni 1982 terug onder een Londense brug met twee maçonnieke stenen in zijn zakken. Toeval of niet, maar diezelfde dag waren de mannen van Delle Chiaie ook in Londen.

Sinds deze pseudo-zelfmoord werd het schandaal alleen maar grotesker. De politieke banden zijn tot op de dag van vandaag nog niet helemaal uitgeplozen. In ieder geval was de enige die in de gevangenis terecht kwam Sindona.

Pittig detail. In de fraude georganiseerd onder de dekmantel van de bank van het Vaticaan, verscheen ook Carlo Pesenti. Carlo Pesenti was immers een sleutelfiguur in die bank. Om de schulden van de OIR af te betalen zag hij zich genoodzaakt twee van zijn eigen banken te verkopen.

Bron: De netwerking van een neo-aristocratische elite in de korte 20ste eeuw | Klaartje Schrijvers

Grootmeester P2, Licio Gelli, krijgt 17 jaar cel

Licio Gelli, gewezen grootmeester van de verboden Italiaanse loge P2, werd zaterdag door het Assisenhof in Rome veroordeeld tot 17 jaar cel, waarvan 5 jaar voorwaardelijk. Gelli werd schuldig bevonden aan laster en het bezit van verboden dokumenten, en aan medeplichtigheid bij het bankroet van de Banco Ambrosiano. De belangrijkste beschuldiging 'samenzwering tegen de staat', werd echter niet bewezen geacht. Zoals zovelen in Italië vreesden, is het proces tegen Gelli daarmee na meer dan tien jaar afgesloten zonder dat de mysteries rond de politieke krachten achter P2 zijn opgelost.

Er zijn maar weinig politieke en financiële schandalen die Italië het voorbije decennium in hun ban hielden, waarin de naam van grootmeester Licio Gelli niet opduikt. Het bankroet van de Banco Ambrosiano en de dood van zijn voorzitter Roberto Calvi, de moorddadige aanslag op het station van Bologna in 1980, het Gladio- netwerk [zie Gladio Italië] en een reeks maffia-moorden, allemaal dragen ze de stempel van de mysterieuze grootmeester van de loge P2. Behalve zijn financië le achtergrond en zijn levenslange persoonlijke strijd tegen het kommunisme - een overblijfsel van zijn diensttijd onder Mussolini en als vrijwilliger aan de zijde van Franco - is er overigens bitter weinig bekend over Gelli's persoonlijke drijfveren en zijn achtergrond.

Was hij een witwasser voor de maffia? Een malafide financier die zijn diensten aanbood aan om het even wie er voor betaalde? Een machtsgeile politieke agitator? Of, zoals een aantal onthullingen in verband met het Gladio-netwerk laten uitschijnen, een agent voor de CIA? Feit is in elk geval dat Gelli zich wist te omringen met een indrukwekkende schare kontakten in de financiële en politieke wereld. Gelli was kind aan huis bij zowat elke bankier en politicus van enig belang in het naoorlogse Italië. Hij kon zich bovendien beroepen op zeer goede kontakten met het Vaticaan en met de Siciliaanse dons die in Palermo de lakens uitdelen.

Gelli was voor alles een intrigant en een politiek agitator. Het belangrijkste instrument in zijn strijd tegen het kommunisme was de okkulte vrijmetselaarsloge Propaganda Due of P2, die hij omstreeks 1971 oprichtte samen met de Italiaanse bankier Umberto Ortolani. Deze loge, met hoofdkwartier in het Romeinse Excelsior Hotel, leek op het eerste gezicht niet meer dan een gezellig klubje waar heren van stand elkaar ontmoetten om bij een goed glas wijn over politiek en zaken te diskussiëren. Begin jaren '80 bleek echter dat P2 zich had ontwikkeld tot een gevaarlijke mantelorganizatie, die probeerde het Italiaanse staatsbestel te ondermijnen.

De politieke rol van de kommunisten in het naoorlogse Italië was Gelli en trawanten een doorn in het oog. P2 deinsde er daarom niet voor terug om samen met rechtse groepen bij de Italiaanse veiligheidsdiensten en met logistieke steun van maffia-moordenaars een reeks gewelddaden te plegen met als doel de Italiaanse staat te destabilizeren. De bedoeling was bij de burgers een gevoel van onveiligheid te creëren en daarmee de weg te openen voor een rechtse machtsovername. De meest notoire operatie, waarvoor P2 mede-verantwoordelijk wordt gesteld, is zonder twijfel de bomaanslag in het station van Bologna in 1980, waarbij 82 mensen om het leven kwamen.

Oktopus

Door zijn veelvuldige kontakten met zowel de poltiek alsook de magistratuur en de Italiaanse geheime dienst, wist P2 zich te ontpoppen tot een staat binnen de staat. De organizatie had veel weg van de spreekwoordelijke oktopus, waarvan de armen zich uitstrekten tot in de verste uithoeken van het Italiaanse staatsapparaat. Toen de loge in 1981 buiten de wet werd gesteld, ontdekte de Italiaanse politie bij een inval in Gelli's villa in Arezzo de indrukwekkende ledenlijst van de organizatie. De lijst telde een duizendtal namen waaronder vier ministers, een dertigtal volksvertegenwoordigers, zowat vijftig hoge officieren van leger en politie, evenals 194 lagere officieren. Het zwaargewicht op de lijst was zonder twijfel Pietro Musumcei, toenmalig generaal van de carabinieri en hoofd van de veiligheidsdienst.

Behalve bij politici en ambtenaren rekruteerde P2 echter ook in de milieus van televisiesterren, journalisten en zakenmensen. Een aanzienlijk aantal beroemde Italiaanse zakenfamilies had dan ook nauwe banden met de loge. Ten slotte waren ook buitenlandse diplomaten en zakenmensen lid. Progressieve kringen in de Italiaanse politiek hebben jarenlang volgehouden dat het onderzoek naar P2 geboycot werd door de vele politieke kontakten van de organizatie, die Gelli rugdekking boden. De beslissing van de rechtbank in Rome lijkt deze vermoedens te bevestigen. Ondanks de frisse wind die door Italië waait en de resultaten van de operatie 'schone handen', blijven de mensen achter P2 buiten schot.

De rechter besliste dat het onvoldoende bewezen was, dat P2 werkelijk een samenzwering tegen de Italiaanse staat belichaamde. Twaalf leden van P2, die samen met Gelli terecht stonden, werden dan ook bij gebrek aan bewijs vrijgesproken. Een parlementaire onderzoekskommissie had eerder nochtans uitgewezen dat P2 wel degelijk had geprobeerd de staat te ondermijnen. Progressieve bronnen binnen de Italiaanse politiek beschuldigen deze kommissie echter van ernstige onzorgvuldigheden, met de bedoeling het onderzoek te saboteren. Barbertje, Licio Gelli, moest echter hangen. Al was het maar om de verontwaardiging onder het Italiaanse publiek te sussen. Met hem werd ook generaal Gianadelio Maletti veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf, wegens bezit van verboden dokumenten.

Het parket in Rome heeft al aangekondigd in beroep te zullen gaan tegen de uitspraak van de rechtbank. Er bestaat echter weinig kans dat de openbare aanklager alsnog zijn slag zal thuishalen. Gelli kon immers pas in Rome berecht worden, nadat hij werd uitgeleverd door de Zwitsers, die hem in '82 en na zijn vlucht een tweede keer in '87, arresteerden. Het uitleveringsakkoord tussen Italië en Zwitsersland slaat echter niet op politieke beschuldigingen, zodat de Zwitsers vooraf van Italië de verzekering eisten dat de grootmeester niet op politieke gronden berecht zou worden. 'Samenzweren tegen de staat' is echter een politiek misdrijf, zodat Gelli zich ingedekt weet door het verdrag tussen beide landen.

Tijdens zijn gevangenschap in Zwitserland had de grootmeester bij monde van zijn zoon aangekondigd een boek te gaan schrijven over zijn avonturen, waarin onder meer de ledenlijst van P2 verder aangevuld zou worden. Het lijkt er echter op alsof zij die er belang bij hebben, Gelli ondertussen op andere gedachten hebben gebracht. De grootmeester is overigens al 75 en hij lijdt aan een hartziekte. Het ziet er dan ook naar uit dat de ware toedracht achter Propaganda Due - in goede traditie van de loge - voor eeuwig en altijd geheim zal blijven.

Ook mediamagnaat Silvio Berlusconi is een voormalig lid van P2. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Berlusconi een alliantie sloot met extreem rechts om in Italië de verkiezingsoverwinning binnen te halen. De linkse kant van het politieke spektrum was voor de P2-leden immers altijd al taboe. Gevraagd naar zijn P2-verleden, minimalizeerde Berlusconi echter zijn rol in de organizatie: 'Ik heb mij ook wel eens ingeschreven in een klub ter bescherming van een of ander zeldzaam beestje', aldus de gedoodverfde kandidaat voor het Italiaanse premierschap.

Bron: De Tijd | Peter Vanderbruggen | 19 april 1994