Uit het gesprek dat Guy Bouten met Vanden Bosch heeft gehad:

"Mijn devies is de derde weg. Ni capitalisme, ni communisme. Ni cola, ni vodka. DeBonvoisin en ik waren ecologisten avant la lettre."

Hij neemt plaats achter de vleugel en speelt de Vijfde symfonie van Beethoven. Zijn oude vingers glijden en huppelen over de pianotoetsen als een ballerina op de scène. Terwijl hij speelt en zich blijkbaar ontspant, houdt hij in lange volzinnen, geformuleerd in hoogdravend Frans, de onschuld van Marcel Barbier staande, slachtoffer van een gebroken gezin, zoon van een dronkaard en een moeder die de maîtresse was van Latinus.

"Marcel was een slechte leerling die vaak spijbelde en herhaaldelijk moest blijven zitten. Maar zelfs zijn beroepsloopbaan werd één flop. Alleen in het Front de la Jeunesse en WNP kon hij zijn agressiviteit en opgekropte frustraties kwijt. En toch is hij geen moordenaar. Hij was helemaal in de ban van Paul Latinus en gehoorzaamde hem blindelings en is daardoor onschuldig veroordeeld. Gelukkig kon hij zich in de sportsectie van de gevangenis van Lantin uitleven, anders had de toekomst er voor hem penibel uitgezien. Er is hier ooit een Fransman langs geweest. Een echte barbouze, de kraag van zijn lange regenjas omhoog. Het individu boezemde me echt angst in. Hij verwittigde me niet te diep te spitten in het dossier van Westland New Post en zei letterlijk: 'Quand je travaillais pour le OAS, j'ai tué quelqu'un dans le hall d'un hôtel à Alger, pang pang, cela peut vous arriver.'"

Hij dwaalt af, springt van de hak op de tak waarbij zijn geheugen hemsoms in de steek laat. Zijn kantoor is gevestigd op de eerste verdieping van een oud en vervallen herenhuis waarvan de buitenkant een achteloze voetganger in het ongewisse laat over de identiteit of functie van zijn bewoner. Geen koperen plaat of opschrift verraadt dat hier een bekend zakenadvocaat zijn diensten aanbiedt.

Kan u uw belager beter omschrijven?

"Hij was groot en slank, rossig haar met een baardje en van die koudevisogen. Ogen die doden."

Het kan Ferrari Calmette geweest zijn.

"Die naam zegt me niets."

En Karel Delombaerde?

"Neen."

Delombaerde was een van de financiers van WNP en beheerder van Modulmed, Way Press en Edixcar, bedrijven van de groep van Richard Van Wijck die failliet ging en waarbij u als curator optrad.

"De zaak-Van Wijck is erg gecompliceerd. Ik kan in het belang van het geheim van het onderzoek hier niet op ingaan. Mijn cliënt zou dit niet appreciëren, als u begrijpt wat ik bedoel."

Karel Delombaerde werkte nauw samen met Karel Verpoorten van Way Press, een bedrijf dat later de exclusieve uitzendrechten kreeg voor CNN. Way Press werkte voor de Bonvoisin en publiceerde overigens ook het eerste communiqué na de ontvoering van VDB.

"U begrijpt dat ik mijn vriend de baron niet kan afvallen en hierop geen commentaar wens te geven."

Waarom hebt u het verzoek van uw cliënt Barbier afgewezen toen hijom een nieuwe confrontatie vroeg met Latinus, die de moorden van de Herdersliedstraat in zijn schoenen schoof en het hele ritueel van het moorden kende tot in de kleinste details?

"Bent u daar zeker van?"

Ja. Het staat in een pv van de onderzoeksrechter.

Hij haalt de schouders op en moet het antwoord schuldig blijven. Toen ik de processtukken van de Pastorale doornam, bleek de verdediging van Barbier compleet ondermaats. A qui profite le crime? Bestond er een geheime agenda om twee onschuldigen te laten opdraaien? Ook het politiewerk van Marnette verliep niet vlekkeloos. Barbier leende een pistool om te moorden, hoewel hij thuis een wapenarsenaal bezat.

De bezoekers vergisten zich die bewuste avond van de 18de februari 1982 van bel en vroegen de huurder van de benedenverdieping of hun toekomstig slachtoffer hier woonde. Schrik om herkend te worden hadden ze dus niet. Waren het misschien vreemde huurmoordenaars? Of toch rijkswachters in burger die zich konden legitimeren en op die manier de achterdocht van hun toekomstige slachtoffers wegnamen? Naar het moordwapen werd er nooit gezocht, evenmin naar de kleren van de moordenaars die door het kelen van hun slachtoffers ongetwijfeld bebloed waren. Uit een pv van commissaris Marnette, gedateerd 7 september 1984, blijkt dat Calmette Barbier werk bezorgde bij Wackenhut na voorspraak van Latinus.

U bent als advocaat ook tussenbeide gekomen in de zaak-Pinon en debrand bij het weekblad Pour.

"Mijn confrater Saels deed een beroep op mij als een soort bemiddelaar. Ik heb nogal wat diplomatieke talenten. Mijn overgrootvader was jarenlang de adviseur van koning Leopold II. Weet u dat het dossier-Pinon telkens ter sprake kwam als extreem rechts op de korrel werd genomen."

Werd Pour in de fik gestoken omdat de hoofdredacteur dreigde het dossier-Pinon te publiceren?

"Dat wordt in een bepaalde pers beweerd."

Hebt u de hoofdredacteur Garot geld aangeboden om niets te publiceren?

"No comment."

De gewezen gevangenisdirecteur Bultot beweert dat de affaire-Pinon de sleutel is om de moordpartijen in Waals-Brabant te kunnen begrijpen.

"..."

U beschuldigde Smets en zijn adjunct De Roock ervan de brand bij Pour te hebben bevolen.

"Dit is wat men mij altijd heeft gezegd. José Saels zaliger wist er veel meer over. Hij was samen met Jean-Paul Dumont de vertrouwensman van de baron. Pour heeft de baron valselijk beschuldigd extreem rechts te financieren en ik heb het gevoel dat de Staatsveiligheid daar voor iets tussen zat en de nodige munitie aanbracht."

Achteraf is toch gebleken dat leden van het Front de la Jeunesse Pour in de fik gestoken hebben. Een van de daders, Philippe Van Engeland, vluchtte naar Paraguay.

"Wat wilt u dat ik daar aan toevoeg?"

De oude advocaat stapt met kleine passen naar zijn bureau, rommelt wat in een lade en overhandigt me theatraal een grijze kaft met daarin enkele brieven van Marcel Barbier uit 1986, netjes getikt in een klein lettertype zonder doorhalingen of verbeteringen, een prestatie voor iemand die op school nauwelijks meekon.

Van den Bosch neemt een brief en leest voor. Zijn trage stem klinkt schor en somber, stokt af en toe, vol emotie alsof hij Bossuet imiteert en een grafrede houdt. Soms verspreekt hij zich waarna hij haast verontschuldigend naar me opkijkt en weer dapper doorgaat.

"Sans dramatiser une situation à l’excès, vu le contexte chronologique de ces deux dernières années, je tiens néanmoins à vous faire part de mon souci pour la sécurité de plusieurs personnes impliquées ou informées dans une affaire qui me dépasse complètement. Je reste persuadé, et l’évolution des évènements socio-politiques et judiciaires qui se sont développés depuis mon incarcération le confirment, que j’ai participé activement à la mise en place d’une machine immense dont je ne peux prouver ni les tenants ni les aboutissants, ne possédant que ma mémoire comme témoignage d’un puzzle extrèmement dangereux, dont je ne possède que quelques pièces qui ne me disent souvent rien, mais dont je perçois instinctivement l’importance et le risque en cas de dévoilement..."

Hij pauzeert en geeft de indruk van een krijgsheer die het slagveld overschouwt om het effect van zijn woorden vast te stellen.

"Ik en mijn medestanders gingen ervan uit dat wij werkten voor de Staatsveiligheid en voerden bevelen uit die deze dienst niet mocht of kon doen. Het codenummer van Paul Latinus was ICR 2075, informant van commissaris Christan Smets..."

"Barbier verhaalt tot in de kleinste details het ontstaan van Westland New Post, geïnspireerd op Teutoonse ridders uit 1206, hij heeft het over het rabiate anticommunisme en de invloed van commissaris Smets die hij reeds in 1978 leerde kennen en hem minstens viermaal cursus gaf, vooral in schaduwtechnieken, en hij citeert Esperanza, Pastorale en het Meiserplein, de contacten met Bernard Mercier die de hoogste post in de geheime organisatie bekleedde, het organisatietalent van Michel Libert die een massa inlichtingen over politieke tegenstanders bewaarde... En verder spreekt hij over de ondervragingen na zijn arrestatie in Vorst. Barbier weidt uit hoe Latinus via zijn moeder op een geraffineerde wijze probeerde zijn versie van de moorden in de Pastorale intact door te geven, opdat hij als een papagaai de voorgekauwde versie kon herhalen."

"Die invloed van Latinus ging soms heel ver. In een celbrief die hij tot mij richtte schrijft hij over een pittige discussie bij hem thuis met commissaris Smets die hem vroeg of hij in staat was om iemand te doden, bijvoorbeeld een KGB-agent die in de Staatsveiligheid zou geïnfiltreerd zijn. Smets had het op een collega gemunt zonder die expliciet bij naam te noemen. Barbier antwoordde enigszins naïef dat hij weliswaar geleerd had om iemand te wurgen zonder sporen na te laten maar dat hij zich niet meteen in staat achtte om zoiets te doen. Daarop repliceerde Smets..."

Hij pauzeert opnieuw om zijn woorden de nodige slagkracht te geven."'Maar als Latinus nu eens dit bevel gaf.' Weet je wat de reactie van mijn cliënt was? Dat is iets heel anders. In dat geval: 'Befehl ist befehl!'"

Bron: De Bende van Nijvel | Guy Bouten

Dat was ook mijn eerste gedacht, maar de persoonsomschrijving lijkt dan toch weer te wijzen op Calmette: "Hij was groot en slank, rossig haar met een baardje en van die koudevisogen."