Topic: Operatie ETA
In maart 1984 – dus vóór de dood van Latinus – schrijft Marcel Barbier een brief naar Michel Libert. De brief begint als volgt:
"Michel, ceci est une copie conforme de la lettre que j’ai envoyée à Mme Lyna. En fin de lettre se trouve une explication quant à mon soi-disant deuxième aveu."
De brief van Barbier aan Libert zou dus een exacte kopie zijn van een brief die Barbier opgestuurd heeft aan onderzoeksrechter Lyna. Het is echter onduidelijk of de brief aan onderzoeksrechter Lyna in bijlage steekt of dat Barbier de brief heeft overgeschreven. Dit is nl. gelet op een aantal feiten die zich afgespeeld hebben nà deze brief misschien niet zo onbelangrijk als het op het eerste zicht lijkt. Barbier vervolgt:
"Madame Lyna, je vous demande de lire attentivement tout ce qui va suivre. Ce sont des révélations que j’avais envie de dévoiler depuis plusieurs jours déjà. J’ai juré à Paul Latinus de toujours faire et de toujours dire ce qu’il me demanderait, qu’importe où cela puisse mener. J’avais en lui une entière confiance. Il m’a toujours dit que si cela devait arriver, je ne serais jamais longtemps inquiété par la justice car il travaillait avec la Sûreté de l’Etat et ceci étroitement, qu’il pouvait toujours me faire sortir par la petite porte si je devais rentrer en prison pour quoi que ce soit." (…)
In de brief geeft Barbier meer uitleg over Latinus en onthult hij een aantal operaties van de WNP. Ik kom daar later uitgebreid op terug in een andere topic maar geef hieronder enkel het uittreksel aangaande de operatie 'Bateau de l'ETA'. Over deze operatie schrijft Barbier het volgende:
"Bateau de l’ETA: D’après ce que Paul m'a dit, il devait recevoir des renseignements quant à la localisation d’une péniche sur le canal Albert, bourré d’explosifs appartenant à l’ETA. Ces renseignements, il devait les recevoir de Christian Smets et il m’a dit que la Sûreté ne voyait aucun inconvénient et fermerait même les yeux si on apprenait que cette péniche explosait soudainement. Ma mission, sur ordre de Paul, était de monter une opération contre cette péniche, c’est-à-dire que je devais neutraliser ses quelques occupants et gardiens, m’emparer du plus gros stock d’explosifs possible et ensuite, soit faire couler la péniche, soit la faire exploser sur le canal, mais hors de portée des habitations. Pour la mise d’explosifs, Paul m’avait conseillé d’utiliser un camion-remorque de 30 tonnes et avait demandé, par mon intermédiaire, à Guy Gobert, frère de ma femme, d’être le chauffeur. Cette subtilisation d’explosifs devait rester secrète et surtout envers la Sûreté de l’Etat. Paul m’a dit qu’il avait bien l’intention de faire sauter une partie du nouveau Palais de Justice, ainsi que d’autres objectifs qui me sont inconnus, mais d’après lui terriblement importants. Cette opération ne s’est pas effectuée à ma connaissance et j’en ignore la cause."
Kortom Barbier onthult hier dat Paul Latinus hem opdracht gegeven had om een operatie op te zetten tegen een binnenschip op het Albertkanaal. Dat binnenschip zou nl. vol explosieven van de ETA zitten. De Staatsveiligheid zou geen bezwaar hebben tegen deze operatie en de operatie zelfs coveren. Volgens Barbier heeft Latinus hem gezegd dat Latinus de nodige inlichtingen over de ligging van het schip zou krijgen van Christian Smets. Latinus zou gevraagd hebben aan Barbier om de operatie te leiden. Barbier zou daarbij de bemanning en wachters van het schip hebben moeten neutraliseren, de explosieven stelen en het binnenschip ofwel doen zinken ofwel doen ontploffen uit de buurt van woningen.
Voor het vervoer van de explosieven had Latinus gevraagd om een 30 tons vrachtwagen te gebruiken en Guy Gobert, de schoonbroer van Barbier, als chauffeur in te zetten. De diefstal van explosieven moest geheim blijven zeker ten aanzien van de Staatsveiligheid. Blijkbaar betrof de opdracht van Smets enkel het laten ontploffen van de boot terwijl Latinus, zonder dat de Staatsveiligheid dit te weten mocht komen, graag wou dat Barbier een groot deel van de explosieven zou stelen. Vervolgens schrijft Barbier dat Latinus hem verteld had dat hij de intentie had om een deel van het nieuwe Justitiepaleis (dewelke?) te laten ontploffen alsook nog andere doelen waarvan Barbier geen weet heeft maar die volgens Latinus extreem belangrijk waren. Barbier besluit met de melding dat, voor zover hij weet, de operatie niet uitgevoerd werd en hij de reden hiervoor niet kent.
Gevolg gevend aan deze brief van Barbier - vermoedelijk dus de brief van Barbier aan mevrouw Lyna - werd Michel Libert op 13 maart 1984 ondervraagd door onderzoeksrechter Lyna. Het is onduidelijk of ook deze 'operatie ETA' aan bod kwam bij de ondervraging van Libert.
In mijn inleiding heb ik gemeld dat het onduidelijk is of Barbier de brief aan Lyna heeft overgeschreven voor Libert dan wel de brief aan Lyna als bijlage gevoegd heeft aan de brief van Libert. Gelet op wat volgt zou het immers interessant zijn om de twee brieven van Barbier, deze aan Lyna en deze aan Libert, naast elkaar te kunnen leggen want Barbier heeft in de brief aan Libert misschien wel een aantal zaken toegevoegd die hij niet aan Lyna heeft geschreven. Er is nl. iets bijzonders met het laatste punt dat Barbier aanhaalt.
Ik herneem de bewuste zinnen uit de brief van Barbier aan Libert: "Paul m’a dit qu’il avait bien l’intention de faire sauter une partie du nouveau Palais de Justice,ainsi que d’autres objectifs qui me sont inconnus, mais d’après lui terriblement importants. Cette opération ne s’est pas effectuée à ma connaissance et j’en ignore la cause."
Merkwaardig is vast te stellen dat de brief van maart 1984 dateert en dat:
één maand later Latinus – vermoedelijk op instructie van Libert - vermoord wordt;
in augustus 1984 het justitiepaleis van Antwerpen de lucht in vliegt waarbij vermoed wordt dat de ETA achter deze aanslag zat.
Is dit alweer louter toeval en heeft de ontploffing in Antwerpen niets te maken met de WNP? Of is er wel degelijk een link, net zoals de mogelijke link tussen een aantal WNP-leden en de bomaanslagen in Brussel in februari 1983?
Voerde de Spaanse ETA dreiging uit? - Ontploffing in Antwerps gerechtshof op werkdag: een bloedbad - Instortingsgevaar onmiddellijk aangepakt
Er is nog geen enkel bewijs dat de zware bom die zondagmorgen in het Antwerpse gerechtsgebouw, aan de Britselei, enorme schade aanrichtte, door leden van de Baskische terreurgroep ETA werd geplaatst. Het enige wat vast staat is dat de bom zeer krachtig was en dat, zo zij op een normale werkdag was ontploft, een waar bloedbad zou zijn aangericht. Nu waren er gelukkig geen slachtoffers.
De veronderstelling dat de ETA verantwoordelijk is, wordt gesterkt door de bedreiging die ruim twee weken geleden door woordvoerders van de Baskische afscheidingsbeweging werd geuit. De uitlevering aan Spanje van twee ETA-militanten door België zou niet ongestraft blijven. Toen werd gezegd dat eerst een waarschuwing zou komen, waarbij er op gelet zou worden dat geen letsel aan personen zou worden veroorzaakt. De bom, die volgens deskundigen geplaatst werd door professionelen, ontplofte kort nadat te Brussel twee telefoontjes waren binnengekomen bij het Rode Kruis. Een vrouw, die Frans sprak met Spaanse tongval, kondigde de explosie aan (*).
In het Antwerpse justitiepaleis werd een gerechtelijk agent met weekenddienst zondagmorgen even vóór 4u30 op de hoogte gebracht van de bommelding. Vanuit de centrale post in het Brusselse gerechtsgebouw werd medegedeeld dat een Franstalige dame, met duidelijk Spaans accent (*), tweemaal de hoofdzetel van het Belgische Rode Kruis had ingelicht over een bomexplosie in het justitiepaleis. In haar eerste oproep vergat de dame echter te melden om welk justitiepaleis het ging. Even later zette zij deze ‘fout’ recht en gewaagde van het gerechtsgebouw te Antwerpen.
Bron: Het Laatste Nieuws | 6 augustus 1984
(*) Volgens dim was Luc Vankeerbergen getrouwd met een Spaanse vrouw uit Baskenland. Was zij de vrouw die gebeld heeft naar het Rode Kruis?
Het kan allemaal puur toeval zijn natuurlijk en ik wil zeker geen zaken met elkaar linken die misschien niets met elkaar te maken hebben. Indien iemand hier andere informatie over heeft dan hoor ik het graag en zal ik de eerste zijn om eventuele fouten recht te zetten. Ik stel alleen vast dat er toch wel een aantal gelijkenissen lopen tussen het verhaal in de brief van Barbier en de bomaanslag die enkele maanden later in Antwerpen gebeurd.
Waarom schreef Barbier naar Libert om te zeggen dat hij naar Lyna heeft geschreven en tegelijkertijd ook aan Libert laat weten wat hij exact aan Lyna heeft geschreven? Was dit om Libert op de hoogte te houden? Of eerder om Libert te waarschuwen? Of zelfs om Libert gecodeerde boodschappen te sturen?
Minister Gol heeft het in een interpellatie in de Kamer ook over deze operatie van de WNP gehad. Daarbij gaf Gol aan dat de Staatsveiligheid een operatie gevoerd heeft over de aanwezigheid van ETA terroristen in België doch zegt hij niet wanneer dit was. Volgens Gol heeft ‘een dienst’ (Gol zegt niet dewelke) zich daar zeer aandachtig en actief mee beziggehouden. Gol voegt er nog aan toe dat in 1984 (!) de operatie van deze dienst geleid heeft tot een aantal arrestaties. Indien een sector goed gekend was dan was het wel deze, aldus Gol. Tenslotte voegt Gol er nog aan toe dat men noch van ver noch van dichtbij gehoord heeft over dat feit met het binnenschip.
Als absolute leek in het ETA verhaal heb ik in een paar vragen voor ETA-kenners: heeft de ETA buitenlandse bomaanslagen gepleegd of pleegden ze dit enkel in Spanje? Werd deze aanslag uit 1984 in Antwerpen opgelost en zo ja wie was er dan bij betrokken?