Zaak-VDB leidt naar 'reus van Schaarbeek'

Het is een verleidelijke hypothese, die vrijwel over de gehele linie in de Belgische pers wordt opgeworpen: achter alle grote misdaden in België, lopend van de waanzinnige aanslagen van de Bende van Nijvel via bloedige overvallen op geldtransporten tot en met de ontvoering van Paul Vanden Boeynants, zit één en dezelfde man.

Patrick Haemers, bijgenaamd de blonde reus van Schaarbeek, was al lang iemand met wie de Belgische justitie graag eens zou praten en nu is hij de meest gezochte man van het land. En in de kranten is hij de meest besproken Belg. 'Is Patrick Haemers de spil van alles', kopt de ene krant. De andere schrijft in grote letters: 'De onderzoekers bezwijken onder de aanwijzingen: alles draait om Haemers'. Er zijn inderdaad merkwaardige dingen gebeurd, maar het is op z'n zachtst gezegd lang niet zeker dat er een verband is tussen alle onopgehelderde zaken.

Opvallend is de arrestatie in Metz van Basri Bajrami, een Belg van Joegoslavische afkomst, en de rechterhand van Haemers. Zijn vrouw werd al een tijdje in de gaten gehouden en toen zij (vanuit Nederland) via België naar Metz reisde, dook daar Bajrami op, die meteen in de kraag werd gegrepen. De man, bijgenaamd Tosca, had een partij biljetten van duizend Zwitserse frank bij zich, exact de muntsoort waarin de ontvoerders van Vanden Boeynants zouden zijn uitbetaald.

Maar de nummers stemmen niet overeen, in die zin: niet met de nummers die in België zijn genoteerd, want dat schijnt niet met alle biljetten te zijn gebeurd. Oorzaak: niet justitie leidde de onderhandelingen met de ontvoerders, maar de familie van Vanden Boeynants. Opvallend is verder de vondst van een gestolen BMW, waarschijnlijk gebruikt bij een overval op een geldtransport, toegeschreven aan de Bende van Haemers. De splinternieuwe auto is gestolen, één dag voordat VDB werd ontvoerd. Een man vroeg om een proefritje, ging naast de garagebediende zitten, nam later het stuur over en ging er van door.

Wapenfabrikant

De vondst van wapens in deze auto, die gestolen waren uit het arsenaal van de inmiddels vermoorde wapenfabrikant Juan Mendez, brengt de Bende van Nijvel in het vizier. Want deze onopgeloste moord is steeds in verband gebracht met deze bende. Om de zaak nog iets ingewikkelder te maken: vlak na de ontvoering van VDB bleek dat er een dossier zoek was over de relaties tussen de oud-premier en Bouhouche en Beijer. De laatste heeft Vanden Boeynants ooit voorgesteld het dossier over de belastingfraude, waarvan oud-premier werd verdacht en waarvoor hij later werd veroordeeld, achterover te drukken, zodat de politicus er zijn voordeel mee kon doen.

Bij de ontdekking van de BMW zijn er vingerafdrukken van Haemers gevonden. En als klap op de vuurpijl kwam het nieuws dat de auto een vals nummerbord droeg met het kenteken van de auto van mevrouw Vanden Boeynants. Kortom, een waslijst van mysterieuze zaken. Met een beetje heen en weer redeneren, legt de Belgische pers een link tussen de ontvoering van VDB, de overvallen op geldtransporten en de Bende van Nijvel. Die zinloze moordpartijen in supermarkten zitten de Belgen nog steeds hoog.

Blunders van justitie verhinderden een doorbraak in het onderzoek en vorig jaar werden zes mensen, die verdacht werden van aanslagen die aan de bende worden toegeschreven, goeddeels vrijgesproken. In die sfeer wordt elke aanwijzing aangegrepen om de bende weer in het centrum van de belangstelling te brengen. Was er bij die aanslagen niet vaak een lange blonde man? En is Patrick Haemers niet blond en lang? Justitie hult zich in stilzwijgen.

Het enige dat ze kwijt wil is dat alle mogelijkheden worden onderzocht. Dat mag blijken uit de spoedvergadering deze week in Brussel van onderzoeksrechters en procureurs-generaal uit de diverse arrondissementen. Voorlopig staat slechts één ding vast: sinds de blonde reus uit Schaarbeek anderhalf jaar geleden op spectaculaire wijze werd bevrijd, is hij erin geslaagd uit de handen van de Belgische justitie te blijven.

Bron: Trouw | Co Weigraven | 18 Februari 1989

Kidnap VDB was om geld

Een telefoonnummer in Rio de Janeiro. Meer had de Belgische rijkswacht niet nodig om de ontvoerders van ex-premier Paul Vanden Boeynants op het spoor te komen. Dat spoor leidde naar een Braziliaanse telefooncel, waar zaterdag drie leden van de vijf man sterke misdaadbende gearresteerd konden worden.

De federale politie van Brazilië had een team agenten in burger gedurende een week bij de cel in het Barra shoppingcentrum van Rio de Janeiro laten posten. Met behulp van politiefoto's uit België werden daar Patrick Haemers (37) de leider van het vijftal en Axel Zeyen (35) herkend en in de boeien geslagen.

Zes uur later verscheen ook een bezorgde Denise Tyack (34), de echtgenote van Patrick op het toneel. "Ik vermoedde reeds dat er iets mis was gegaan maar aan de politie had ik niet gedacht", aldus Denise momenten na haar arrestatie.

Geen politiek

Patrick Haemers verklaarde later op een persconferentie, dat hij en zijn bende niets met politiek of ideologie te maken hebben en louter uit winstbejag opereerden en geen enkele verbinding hadden met linkse of rechtse terroristen of met de beruchte Bende van Nijvel. De bende van Patrick gebruikte sinds augustus 1987 Brazilië als thuisbasis. Hun riante villa, compleet met zwembad, paardenstallen en twee dure auto's voor de deur in de bossen even buiten Rio de Janeiro diende hen als hoofdkwartier.

Regelmatig reisden Patrick en Denise via Amsterdam en Parijs naar België om daar hun misdaadcarrière voort te zetten. De ontvoering van ex-premier Vanden Boeynants werd geheel in Brazilië uitgedokterd. Valse identiteitskaarten, rijbewijzen, paspoorten en officiële stempels voorzagen de bendeleden van volledige bewegingsvrijheid. Denise was de koerier van het stel en bezocht haast elke maand Brussel. De dagelijkse contacten met handlangers in België verliepen via drie verschillende telefooncellen in Rio. Denise zorgde daarnaast voor het geld. Zij onderhield contact met twee banken in Uruguay, waar de inkomsten van de bende belegd werden.

De Belgische autoriteiten becijferden, dat Patricks bende met de ontvoering van de voormalige eerste minister en met overvallen op geldauto's ongeveer ƒ 11 miljoen in de wacht sleepte.

Slechts een fractie van deze buit kon worden achterhaald. Een half miljoen gulden werd bij Braziliaanse banken gevonden, terwijl een soortgelijk bedrag in Uruguay gelokaliseerd werd. Waar de resterende ƒ 10 miljoen zijn gebleven, is de autoriteiten nog een raadsel.

Het ontsnappen van de twee resterende bendeleden wordt toegeschreven aan de voortijdige bekendmaking in Parijs, door de Franse politie van de arrestaties. De Fransen zouden zich door hun Belgische ambtsgenoten gepasseerd voelen. In eerste instantie hield de Franse politie zich met de Brazilië-connectie bezig.

De reis van twee Belgische politieofficieren naar Rio de Janeiro zorgde voor verontwaardiging in Parijs. "Wij waren gewoon net iets sneller", zo meent een van hen. De indruk bestaat dat het voortijdige bekend-maken van de arrestatie met opzet gebeurde, om de Belgische rijkswacht een slechte naam te bezorgen.

Bron: De Telegraaf | 30 Mei 1989