21

Re: Paul Ponsaers

“Men deed het voorkomen als één Bende van Nijvel, terwijl het er volgens mij meerdere waren”

Hij volgde de zaak destijds als misdaadjournalist voor deze krant en gaf later mee vorm aan de grote politiehervorming. En nu schreef Paul Ponsaers (67) een nieuw boek over de Bende met grote B. “Jonge mensen hebben geen flauw benul in wat voor tijd het zich afspeelde. Dit is echt criminele archeologie.”

“Ik was in Aalst, die avond. Niemand heeft het mij daar gezegd, dat hoefde ook niet. Je voelde het. Dit was vér buiten het normale. Je kon het lezen in de gezichten van al die mensen. Dit was een terroristische raid.”

Hij steekt een sigaret op.

Paul Ponsaers was in de jaren 80 misdaadjournalist voor De Morgen. Hij ging later rechtssociologie doceren in Amsterdam. Bij de Algemene Politiesteundienst (APSD) lag hij mee aan de basis van wat we vandaag kennen als de politiehervorming.

“Ik moest de gemeentepolitie, de gerechtelijke politie en de rijkswacht ertoe brengen dat ze informatie zouden uitwisselen, wat in die tijd compleet nieuw was. Voor de leidinggevenden was het de eerste keer dat ze met een ‘burger’, zoals ze mij noemden, rond de tafel zaten. Fons Van Rie (rechercheur bij de naar de Bende speurende cel-Delta uit Dendermonde, DDC) was daar. Ik had de Bende allang achter mij gelaten. Dacht ik. Hij niet. Het speelde nog heel erg.”

Lees hier het hele interview » Nieuws

"Le monde est dangereux à vivre! Non pas tant à cause de ceux qui font le mal, mais à cause de ceux qui regardent et laissent faire." Volg ons via » Facebook | twitter | YouTube

Re: Paul Ponsaers

Ben wrote:

Paul werkte bij De Morgen als gerechts- en onderzoeksjournalist. Het eerste artikel dat we terugvonden dateert van 2 juli 1986

Op 5 oktober 1985 verscheen een reportage in Het Vrije Volk ('Overvallen in commandostijl', 'De puinhoop van een gerechtelijk onderzoek') dat is geschreven door Paul Ponsaers. Het artikel kan destijds ook in De Morgen gepubliceerd geweest zijn, want de copyright vermelding luidt 'De Morgen/Het Vrije Volk'.

In dit artikel staat iets zéér opmerkelijks waarover (voor zover bekend) verder niets op deze website te vinden is. Het gaat over een buitgemaakt dienstwapen, afgepakt van de rijkswachters bij de overval op de Colruyt in Nijvel op 17 september 1983. Paul Ponsaers schrijft:

"Dat wapen duikt trouwens in december '84 op een wel erg merkwaardige manier weer in het dossier op. Een Libanees werd In Beiroet geëxecuteerd. Er zijn niet zoveel wegen denkbaar waar langs de wapensmokkel vanuit België naar Libanon zou kunnen verlopen. Tot nog toe is er maar één mogelijkheid in het ganse dossier.

Het betreffende handvuurwapen zal later teruggevonden worden in de zwaaikom bij Ronquieres.

In het artikel 'Dit komt voort uit zieke geesten' in Het Vrije Volk van 11 november 1985 wordt Paul Ponsaers wederom genoemd als journalist bij De morgen. Klaarblijkelijk was hij reeds lang voor 2 juli 1986 werkzaam bij De Morgen.

23

Re: Paul Ponsaers

Criminoloog Paul Ponsaers pleit voor stopzetting gerechtelijk onderzoek » Nieuws

24

Re: Paul Ponsaers

Ik ben zelf historicus en vind het een interessante piste die Ponsaers voorstelt. Wat mij opvalt op dit forum en bij de berichtgeving rond de Bende in het algemeen is dat we van de speurders eigenlijk nu al min of meer verwachten dat ze zich als historici gedragen: dat ze alle feiten en gegevens bovenhalen en daaruit de 'waarheid' naar boven halen, zodat die eindelijk mag geweten worden.

Maar zo werkt een gerechtelijk onderzoek niet. Speurders zoeken in functie van een vervolging voor het gerecht. Je kan als speurdersteam een berg indirecte aanwijzingen tegen een verdachte in het Bendedossier verzamelen, tot op het punt waar het hele team waarschijnlijk overtuigd is dat de persoon in kwestie er 'iets' mee te maken heeft. Wel, zolang daar niets tussenzit dat stand houdt in een rechtszaal sta je nergens en zit je in se voor het gerecht op een dood spoor. Volgens mij bulkt dit dossier uit van zulke 'dode sporen'.

Historici hebben dat probleem niet. Hun resultaten worden afgerekend op de bronnen die ze gebruikten en de methodologie.
Diep vanbinnen hoop ik van ganser harte dat de daders alsnog voor het gerecht kunnen worden gebracht en dat de slachtoffers gerechtigheid krijgen. De kans dat dit echter nog zal gebeuren slinkt zienderogen, om nog maar te zwijgen van alle fouten en onregelmatigheden in het dossier. Elke procedurepleiter zou ervan gaan watertanden.

Het alternatief zou dus ook kunnen zijn: dossier afsluiten, zeer forse schadevergoedingen voor de bendeslachtoffers en hun nazaten en een onafhankelijk historisch onderzoek/waarheidscommissie om voor die iedereen alsnog aan het licht te brengen wat er al die jaren echt heeft gespeeld. Laat de daders met naam en toenaam de geschiedenisboeken ingaan. Op de lange termijn is dat dan toch nog een vorm van gerechtigheid.

Re: Paul Ponsaers

Diep van binnen hopen wij allemaal hetzelfde.Maar we moeten durven toegeven dat de kans op mogelijke juridische vervolging bijna nihil is. Ik vraag mij alleen af  wat volgens u de definitie van dader(s) is. Volgens mij moeten niet alleen de daders maar ook de opdrachtgevers in kaart gebracht kunnen worden. En wat met "meewerkende" magistratuur? Wat met mogelijk meewerkende (al dan niet gechanteerde) politici?

Mogen die ook met naam en toenaam de geschiedenis ingaan? (M.a.w. hoe onafhankelijk zijn historici zelf?) Zullen zij toegang krijgen tot ALLE bronnen. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan staatsveiligheid en NAVO en bij uitbreiding militaire bronnen. Als zelfs parlementsleden of het gerecht geen toegang krijgen tot bepaalde bronnen dan vrees ik echt dat dit ook zal gelden voor historici. Of zie ik dat verkeerd?

26

Re: Paul Ponsaers

Voor sommige mensen is hun heilige hypothese belangrijker dan het concrete bewijsmateriaal. Het bewijs is voor hen niets meer dan een obstructie van het gerechtelijk onderzoek dat we niet meer zullen hebben bij een historisch onderzoek. Een paar linkse historici en criminologen erop zetten die het extreemrechts spoor zullen binnenhappen als zoete koek. Wauw, interessant zeg.

27

Re: Paul Ponsaers

bkv: Emmanuel Gerard en Rudy Van Doorslaer kan je bezwaarlijk linkse historici noemen, dat zijn serieuze en juist zeer genuanceerde wetenschappers.

coconut: 'daders' zijn wat mij betreft alle medeplichtigen, dus ook zij die voor obstructie van het onderzoek zorgden. Sommige bronnen van militaire aard en geheime diensten zullen pas over lange tijd openbaar worden. Maar het archief van het gerechtelijk onderzoek alleen al (wat er geproduceerd werd, wat er nog geproduceerd wordt momenteel) zal al een hele uitdaging zijn om mee te beginnen. Het zal er dan op aankomen om daarin de losse eindjes bloot te leggen en daar verder mee aan de slag te gaan. Ik zeg niet dat een onderzoeksteam van historici ook niet tegen enkele muren kan botsen, maar er zal tenminste meer duidelijkheid komen. Er zal een dynamiek worden gecreëerd die nu niet bestaat.

We moeten ons ook geen illusies maken dat één allesomvattend onderzoek de waarheid helemaal gaat boven brengen. Nieuwe historici zullen in de loop der jaren beginnen waar anderen vastliepen. Het kan een proces van decennia zijn vooraleer er genoeg tipjes van de sluier zijn opgelicht om 'de volledige waarheid' bloot te leggen.

De essentie is eigenlijk dit: zodra het dossier verjaart en de stukken worden vrijgegeven zullen historici hier sowieso heel snel mee aan de slag gaan, ook al is er geen officiële opdracht. Op dat moment gaat het proces dat ik hierboven heb geschetst in gang. De vraag is gewoon of we hier nog 10 of 15 jaar mee moeten wachten. Tegen dan zijn veel speurders van het eerste uur hoogbejaard of gestorven. De groep van waardevolle getuigen dunt uit en velen nemen hun geheimen mee in het graf.

Re: Paul Ponsaers

Ok, na deze verduidelijking waarvoor dank kan ik mij volledig achter uw mening scharen. Al moet ik er eerlijkheidshalve bij zeggen dat er ergens een klein stemmetje zegt "Alle hens aan dek, alles en iedereen wordt ingeschakeld om ons naar de uitgang te leiden en een proces te vermijden." Dat is een paranoia die begrijpelijk is waarschijnlijk.

29

Re: Paul Ponsaers

Ook na verjaring of buiten vervolgingsstelling zullen niet alle stukken/dossiers vrijgegeven worden vermoed ik. Dossiers waar grote namen in voorkomen zullen eeuwig in de doofpot blijven jammer genoeg. Een echte doorbraak om de waarheid te achterhalen zal er waarschijnlijk nooit komen. En zeker niet als politiek of rechterlijke macht in het gedrang komt. Er zijn vele zaken die nooit openbaar gemaakt zijn.

Re: Paul Ponsaers

Koen_H wrote:

Ik ben zelf historicus en vind het een interessante piste die Ponsaers voorstelt.
Wat mij opvalt op dit forum en bij de berichtgeving rond de Bende in het algemeen is dat we van de speurders eigenlijk nu al min of meer verwachten dat ze zich als historici gedragen: dat ze alle feiten en gegevens bovenhalen en daaruit de 'waarheid' naar boven halen, zodat die eindelijk mag geweten worden.
Maar zo werkt een gerechtelijk onderzoek niet. Speurders zoeken in functie van een vervolging voor het gerecht. Je kan als speurdersteam een berg indirecte aanwijzingen tegen een verdachte in het Bendedossier verzamelen, tot op het punt waar het hele team waarschijnlijk overtuigd is dat de persoon in kwestie er 'iets' mee te maken heeft. Wel, zolang daar niets tussenzit dat stand houdt in een rechtszaal sta je nergens en zit je in se voor het gerecht op een dood spoor. Volgens mij bulkt dit dossier uit van zulke 'dode sporen'.
Historici hebben dat probleem niet. Hun resultaten worden afgerekend op de bronnen die ze gebruikten en de methodologie.
Diep vanbinnen hoop ik van ganser harte dat de daders alsnog voor het gerecht kunnen worden gebracht en dat de slachtoffers gerechtigheid krijgen. De kans dat dit echter nog zal gebeuren slinkt zienderogen, om nog maar te zwijgen van alle fouten en onregelmatigheden in het dossier. Elke procedurepleiter zou ervan gaan watertanden.
Het alternatief zou dus ook kunnen zijn: dossier afsluiten, zeer forse schadevergoedingen voor de bendeslachtoffers en hun nazaten en een onafhankelijk historisch onderzoek/waarheidscommissie om voor die iedereen alsnog aan het licht te brengen wat er al die jaren echt heeft gespeeld. Laat de daders met naam en toenaam de geschiedenisboeken ingaan. Op de lange termijn is dat dan toch nog een vorm van gerechtigheid.

Volledig mee eens. Maar dan wel de wetenschappelijk aanpak, zoals met het mooie werk rond Lahaut. Nog nog Lumumba en Dag Hammarskjöld...