Na de oorlog werd Sweerts in 1946 in Nederland gearresteerd. In België werd hij ter dood veroordeeld. Waarop was deze terdoodveroordeling gebaseerd en hoe lukte het Sweerts om hieraan te ontsnappen?

Tot het vertrek van de Britse troepen uit Nederland werkte Sweerts voor de Britse contraspionagedienst. Daarna was overeengekomen dat het Nederlandse Bureau Nationale Veiligheid (BNV) Sweerts naar Zuid-Amerika zou laten verdwijnen. Tijdens de voorbereidingen hierop besloot Sweerts meerdere gezochte collaborateurs een handje te helpen bij hun ontsnapping naar dit continent. Vlak voor de uitvoer van dit plan werd Sweerts wegens zwarthandel gearresteerd. De Nederlandse justitie lichtte vervolgens de Belgische autoriteiten in dat Sweerts gearresteerd was en of ze geïnteresseerd waren in zijn uitlevering. In België wachtte namelijk de doodstraf op hem. In de oorlog was Sweerts de leider geweest van de Bende van Maaskant. Een bende die in Belgische Limburg een waar schrikbewind voerde. Deze bende legde zich toe op zwarthandel, smokkel, afpersing, moord en joeg op onderduikers en neergeschoten geallieerde piloten. In deze periode kreeg Sweerts ook zijn bijnaam Tarzan.

Tot verbazing van iedereen vroeg de Belgische justitie niet om zijn uitlevering, met als resultaat dat Sweerts een jaar later op vrije voeten kwam. Zonder een veroordeling. België wilde hem niet. In Nederland kwam het ook niet tot een rechtszaak. Bij een proces zouden de opdrachtgevers van Sweerts in het daglicht komen te staan. Sweerts werd tot zijn arrestatie door invloedrijke personen uit de Nederlandse samenleving ingezet om allerlei vuile zaakjes, die het daglicht niet kon verdragen, op te knappen. De zaak ging in de doofpot.

Sterker nog Sweerts na zijn vrijlating hervatte zijn schimmige zaakjes. Hij sloot zich aan bij een nieuwe privéinlichtingendienst die zich volledig toelegde op het uitvoeren van anticommunistische acties en smokkel. Een organisatie die betrokken was in de voorbereidingen op de zogenaamde Raymond Westerling Coup in januari 1950 in Bandoeng, Indonesië. In december 1949 was de onafhankelijke Republiek Indonesië uitgeroepen. Reactionaire bewegingen vanuit Nederland, waaronder ook deze privéinlichtingendienst, probeerden het tij te keren en bereidden de clandestiene actie van Westerling voor. De coup faalde.

Bron: traceofwar.nl

In België benaderden vertegenwoordigers van de Republiek der Zuid Molukken (RMS) en Molukse Stichting door de Eeuwen Trouw (DDET opgericht in 1950) Westerling om een nieuwe militaire actie op Ambon of Ceram voor te bereiden. Sweerts was inmiddels toegetreden tot de stichting en werd gerekruteerd als de man “die van alle markten thuis was”; een groot internationaal wapensmokkelaar met internationale contacten binnen diverse inlichtingendiensten, het leger en het bedrijfsleven.

Het plan was een opstand op Ambon te initiëren. Sweerts ging onder diverse schuilnamen in België en Groot-Brittannië aan de slag om wapens, een Lockheed vliegtuig en diverse radiozenders in te kopen. Het materiaal zou in Brussel worden ondergebracht. Alle onkosten werden vergoed door de RMS. De Molukse regering in ballingschap voorzag Sweerts van een diplomatiek Zuid Moluks paspoort. Hij werd zelfs benoemd tot RMS Staatssecretaris voor Oorlog en Algemene Zaken onder de naam Pierre Aumena. In die functie benaderde hij Franse militairen en Amerikaanse consulaten om hun medewerking te verlenen aan de onafhankelijkheidsstrijd van de Republiek der Zuid Molukken met militair materieel.

De plannen lekten echter uit. De Indonesische minister van Buitenlandse Zaken Anak Agoeng drong bij de Belgische regering op maatregelen aan. De voorbereidingen op de Ambonese hulpactie was nieuws geworden. Indonesië vroeg om de uitlevering van Westerling. Sweerts begreep dat Westerling zo spoedig uit België moest verdwijnen. Hij vond hulp bij een ambtenaar van het Nederlandse consulaat in Antwerpen, Meine Pot, die meerdere blanco Nederlandse paspoorten uit het consulaat stal. Eén paspoort was voor Westerling. Onder de nieuwe naam “Petrus Lambrecht” wist Westerling per vliegtuig naar Tanger te ontsnappen. Ook voor Sweerts werd de grond te heet onder de voeten. Vanuit de stichting Door de Eeuwen Trouw werd een onderzoek ingesteld naar de financiële malversaties. Sweerts zou de fondsen voor de hulpactie verkwanseld hebben. Bovendien was er een onderlinge machtsstrijd ontstaan tussen de verschillende belangenorganisaties DDET, RMS-bestuur en bewegingen die ijverden voor het behoud van de koloniën.

April 1951 werd Pot gearresteerd en kort daarna, begin mei, Sweerts. De gehele affaire werd publiek nieuws. Een voorpaginagevecht waarin voor en tegenstanders van de vrijheidsstrijd op Ambon met modder smeten: Sweerts was een oplichter, een Britse spion, een zwendelaar, een Duitse agent die in België werd gezocht voor moord, enzovoort.

Lichte straf

Pierre Sweerts moest op 19 juni 1951 voor het militair hof in Luik verschijnen. In 1946 was hij wegens zijn wandaden in de oorlog als SS’er bij verstek tot de doodstraf veroordeeld. Dit vonnis was later door het tribunaal te Luik bevestigd, ware het niet dat onder andere de Britse geheime dienst zich met de zaak mengde. Sterker nog. Pot kreeg een voorwaardelijke straf, kwam op vrije voeten gesteld en verdween naar Frankrijk. Sweerts kwam er nog beter van af. Zijn straf in absentia werd door de Antwerpse correctionele rechtbank omgezet tot twee jaar celstraf en een geldboete wegens het dragen van wapens, valsheid in geschrifte. Na het uitzitten van een korte celstraf dook Sweerts opnieuw de clandestiniteit in.

CIA

Hij bleef onofficieel hand- en spandiensten voor de internationale inlichtingendiensten verrichtten totdat hij anno 2017 opnieuw het nieuws haalde. In 1958 bleek Sweerts samen met de CIA betrokken te zijn in de voorbereidingen van een coup tegen Soekarno. Officieel hield de Amerikaanse regering zich afzijdig van de interne politiek van de kersverse Republiek Indonesië. Toen Sukarno meer ging leunen op financiële hulp vanuit de Sovjet Unie en de Volksrepubliek China, besloot de CIA echter in te grijpen. Soekarno moest weg. In het geheim werden op diverse Amerikaanse bases rebellen opgeleid om een opstand op Sumatra te ondersteunen. De CIA leverde de training, onderzeeboten en bommenwerpers aan de opstandelingen.

Ondertussen had Sweerts in België de voormalige Belgische collaborateur Henri van den Brempt benaderd die zich in en na de oorlog had bezig gehouden met het vervaardigen van valse documenten, passen en geld. Deze drukker werd nu verzocht om nieuw geld en postzegels na te maken die na de val van Sukarno in omloop zouden worden gebracht. De CIA operatie mislukte echter volledig. Ten eerste werd de betrokkenheid van de CIA aan de opstandelingen bewezen toen een B26 bommenwerper werd neergeschoten en de Amerikaanse piloot Allan Pope en zijn copiloot gevangen werden genomen. In Pope’s bezit werden allerlei belastende documenten aangetroffen. Toen vervolgens de Republikeinse troepen de rebellen hadden verslagen werd er nog meer Amerikaans militair materieel aangetroffen.

In België liep de operatie ook vast. Een medewerker van de Brusselse drukkerij waar Henri de opdracht van Sweerts uitvoerde vertrouwde het zaakje niet en lichtte de politie in. Toen zowel Van den Brempt als Sweerts gearresteerd werden, verklaarde Pierre Sweerts dat het ging om speelgeld, geen echt geld, en dat dat niet verboden was. Beide mannen mochten gaan en een deel van het geld werd vernietigd.

Sweerts verdween vervolgens definitief achter de schermen. Hij zou zich omringen met filmsterren op Mallorca (Spanje) en als (militair-)adviseur in Afrika zijn opgetreden. Onbewezen bronnen verklaren dat hij mogelijk tot het ultra geheime Gladio (NAVO) netwerk behoorde, een ondergrondse organisatie die in werking zou treden bij een Sovjet-bezetting van West-Europa. Het spoor van deze Belg bleek nadien moeilijk te volgen. Voor zover bekend zou hij zich tot aan zijn dood in Brussel hebben ophouden. Op 3 december 1989 overleed Sweerts na een zeer bewogen leven.

Bron: historiek.net