Stukje uit een interview met Walter De Smedt uit Het Laatste Nieuws uit 2020:
Zelf beleefde De Smedt zijn Paulus-moment toen hij in 1988 als onderzoeksrechter ontdekte dat er binnen de Rijkswacht een geheime inlichtingendienst GID (Gerechtelijk Informatie Dienst) opereerde (onder leiding van o.a. Willy Van Mechelen).
“De oprichting van de GID binnen de Rijkswacht was eigenlijk niets meer dan de voortzetting van onwettelijke praktijken zoals in de zaak-François”, verduidelijkt hij.
“Destijds waren er officieel twee reguliere inlichtingendiensten, de Staatsveiligheid en de Militaire Dienst ADIV (De Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid).
Dat ook de Rijkswacht een echte, goed georganiseerde, inlichtingendienst had, was op zichzelf al een ontdekking. Maar daarenboven voerde die dienst ook ‘operaties’ uit. Er werden om die operaties in een gerechtelijk onderzoek te kunnen aanwenden valse processen-verbaal gemaakt waarin de operaties en de auteurs werden verzwegen, maar ook de feiten werden aangepast.”
“Het zijn die operaties die geleid hebben tot het parlementair onderzoek Dutroux met als kernvraag of het al dan niet parallelle onderzoeken waren die voor de onderzoeksrechter werden afgeschermd”, gaat hij verder.
Die ontdekking en een huiszoeking bij de generale staf van de Rijkswacht in Brussel werden De Smedt niet in dank afgenomen. Er werd geen gevolg gegeven aan zijn dossier over de GID voor het Parket-generaal van het Hof van Cassatie, en ook niet aan een procedure die De Smedt startte om rijkswachters die een proces-verbaal hadden vervalst in verdenking te stellen. “Dat men de Rijkswacht liet begaan stond voor mij gelijk met een zachte staatsgreep, die vroeg of laat moest uitlopen op een drama”, zegt De Smedt.
De tragische gevolgen van de wederrechtelijke Rijkswachtmethodes laat De Smedt zien in zijn episode over de zaak-Dutroux. “De pijnlijkste vaststellingen kwamen op het eind van het voorzitterschap van Freddy Troch. Op vraag van procureur-generaal Ann Tilly moest het Comité P dan een onderzoek doen over de bij een huiszoeking bij Dutroux aangetroffen videocassettes. Ik slaagde er in dit onderzoek zelf te doen met bijstand van een enquêteur die ik vertrouwde. Het werd het pijnlijkste moment uit mijn loopbaan”, vertelt hij.
“Bij het bekijken van een super-acht-amateur cassette die wellicht door Dutroux was gemaakt, zagen wij de verbouwingswerken in zijn huis: een gat in de vloer met een buis naar boven die een verluchtingsbuis kon zijn.”
“De cassette was aangetroffen bij de huiszoeking waarbij rijkswachter René Michaux kinderstemmen had gehoord, en een aantekening met een sterretje op de beslagstaat betekende dat de cassette door de Rijkswacht was bekeken. Dus wij stonden voor de vraag waarom de Rijkswacht er niet onmiddellijk een nieuwe huiszoeking was gaan doen. Ook de parlementaire onderzoekscommissie heeft de vraag waarom de kinderen niet werden bevrijd uitvoerig onderzocht”, zegt De Smedt.
‘De cassette van Dutroux was door de Rijkswacht bekeken, maar waarom deed de Rijkswacht er niet onmiddellijk een nieuwe huiszoeking?’
“Dienden de operaties Othello en Décimes om via geheime observaties een netwerk achter Dutroux op te rollen? Werden de kinderen daarbij opgeofferd? Deze vragen werden door de onderzoekscommissie niet duidelijk beantwoord. Dit neemt niet weg dat wat je er in het parlementair verslag over kan lezen even pijnlijk is”, werpt hij op.
“Mochten de meisjes toen nog in leven zijn geweest, dan is het verdere verloop van de gebeurtenissen echt tragisch te noemen. De huissleutels worden immers pas op 6 januari 1996 teruggegeven aan de echtgenote van Dutroux. Dit na herhaalde verzoeken van Dutroux en zijn advocaten (ook aan de hand van medische getuigschriften) aan de onderzoeksrechter, met de bede Michèle Martin in het huis te laten wonen.
Als de kinderen in het huis aanwezig waren, betekent dit dat ze het één maand lang zonder verzorging en zonder voeding hebben moeten stellen.”
“Voor mijn enquêteur en mezelf zat er nog een bijkomende moeilijk te verteren vaststelling aan. Het bleek dat Comité P, alweer zonder dat ik er van in kennis werd gesteld, reeds een onderzoek op de cassettes had gedaan. Toen ik aan de enquêteurs vroeg wat daarbij werd vastgesteld, kreeg ik het antwoord dat zij de cassettes niet hadden bekeken”, zegt De Smedt.
"De onderzoekers zullen hun tanden stuk bijten op een hoger niveau...", zoals Madani Bouhouche zich ooit liet ontvallen bij een ondervraging tegen Doreane.
De 'Bende van Nijvel' bestaat niet. Het is de 'vlag' waarmee de rijkswacht met de hulp van enkele topmagistraten illegale operaties verder zette na het debacle met het NBD.
Illegale operaties door oa het inzetten van gangsters wiens strafblad men daarvoor witwaste en die beschermd werden als informant, door het laten verdwijnen van verschillende pv's of het vervalsen ervan, door het tippen van foute 'informatie' aan de pers, door gangsters te lokken/te sommeren naar plaats delict (Borains, De Staerke, Basjrami, ...), door het uit de laan sturen van speurders die de juiste sporen begonnen te volgen, ...
Illegale operaties die uiteindelijk hebben geleid tot de gruwelijkste aanslagen op de supermarkten van Eigenbrakel, Overijse en Aalst, na zoveel eerdere gruwelijke misdaden.
'Maak jullie geen zorgen, er zullen geen aanslagen meer gebeuren..." aldus Bouhouche op de begrafenis van Mendez tegen de onderzoekers.
De kogelwerende vesten van Wittock-Van Landeghem...
"Professor Raf Verstraeten die voor de diamantsector lobbywerk verrichte, maakte de argwanende senatoren wijs dat voor een afkoop een voorafgaande schulderkenning noodzakelijk was en pleitte nadien in de commissie de vrijspraak zonder schuld. In Kazachgate moest hij bekennen dat hij als onafhankelijk expert voor de Senaat door de Antwerpse diamantairs werd betaald.”
In de analyse die de professoren Cyrille Fijnaut en Raf Verstraeten op verzoek van de tweede Bendecommissie hebben gemaakt van het onderzoek naar de Bende van Nijvel worden de verhalen die Humo in december 1995 publiceerde over de overval op het bedrijf Wittock-Van Landeghem in Temse afgedaan als ‘uit de lucht gegrepen’ en bij de grote hoop ‘mythes en desinformatie’ gezet. Daarbij baseerden de wetenschappers zich op een enquête die is uitgevoerd door het Comité P.
Maar toen twee journalisten van Humo dat onderzoek van naderbij bekeken, stelden ze vreemde dingen vast die ernstige twijfels doen rijzen over het sérieux waarmee het Comité P de mogelijke betrokkenheid van rijkswachters bij de Bende-overval in Temse behandeld heeft, en dus ook over de Bende-analyse die de heren Fijnaut en Verstraeten – volgens henzelf toch – met zoveel wetenschappelijke vaardigheid hebben aangepakt.
» Onderzoek
Zoals al duidelijk werd bij de overval op Wittock-Van Landeghem, het was een inside job en ook hierbij valt op hoeveel moeite de rijkswacht zich wel niet getroost heeft om dit te verbergen.
Moet er nog zand zijn?