Ik vertrouwde te veel op mijn geheugen om u te citeren, mijn excuses.

Twee artikels over banditisme van eind jaren '70, naar aanleiding van de steeds bloedigere overvallen en het ontoereikend antwoord van de politie.

Geslaagde criminaliteit werkt erg aanstekelijk

Het is vandaag twee jaar geleden dat vier of vijf gangsters gewapend met machinepistolen en revolvers het ABVV-lokaal aan het Rouppeplein te Brussel overvielen. Zij legden op ruim 7 miljoen fr. beslag maar de bandieten vuurden in het wilde weg en daarbij werd een 5-jarig knaapje gedood. Er waren ook nog 7 gekwetsten.

De daders, die niemand spaarden en bij hun uittocht een politieagent neerschoten, zijn tot dusver niet gegrepen. Het is voor de recherche een bijna hopeloze zaak geworden waar voorlopig geen touw meer aan vast te knopen is. Indertijd werden een paar verdachten voorgeleid maar daarover wil de politie niets kwijt.

Op die eerste december 1976 was het uitbetalingsdag van stempelgeld aan het Rouppeplein. Een 300-tal werklozen had reeds hun bedrag ontvangen toen bandieten het kantoor omstreeks 8u30 binnenstormden. Ze stuitten evenwel op onverwachte tegenstand van enkele bedienden. Wellicht in paniek begonnen ze te schieten. De 5-jarige Pascal Demol, die op de arm van zijn grootvader zat werd door een kogel zodanig gekwetst dat hij achteraf in het Sint-Pietersziekenhuis zou overlijden. Door ooggetuigen werden de daders als vreemdelingen beschreven. Dit verklaart misschien ook waarom ze ongemaskerd optraden. Toen ze de kassa bereikten, sloegen de gangsters twee bedienden met de kolf van hun wapens neer.

Buitenland

Op straat, waar een medeplichtige in een witte Alfa Romeo de wacht hield, kwam toevallig een politieman per motor aangereden. Zonder iets van deze overval af te weten, plaatste deze agent zijn motor juist naast de gangsterauto.

Vermoedelijk heeft de kerel in de wagen gedacht dat hij was verraden, opende het portier van de auto en wierp zich op de politieman. Er vielen vuurschoten en de agent werd getroffen. De Alfa Romeo die enkele dagen voordien te Antwerpen werd gestolen, vond de politie nog dezelfde dag terug te Elsene. Van de daders echter geen spoor. Men meent dat ze te Brussel gedurende enkele dagen een veilig onderkomen vonden en dan naar het buitenland vluchtten.

De overval kreeg op dezelfde 1 december nog een dramatisch staartje. Er was immers een harde jacht op misdadigers ontketend. Die avond waren een viertal leden van de Brusselse gerechtelijke politie in een café-restaurant aan de Kleerkopersstraat overgegaan tot identiteitscontrole. Men had hen de aanwezigheid van verdachten gemeld. Twee mannen die aan de toonbank stonden, moesten met de inspecteurs mee voor verdere identificatie. Een Nederlander had reeds zijn persoonsbewijs overhandigd toen hij erin slaagde zich los te rukken. Al schietend baande hij zich een weg. Een 23-jarige inspecteur van de gerechtelijke politie werd zwaargewond. De Nederlander werd twee dagen nadien aangehouden maar tijdens zijn proces is gebleken dat hij niets had te maken met de overval aan het Rouppeplein te Brussel.

Maar het is niet alleen de overval aan het Rouppeplein die onopgelost is. Twintig dagen later werd een geldtransportwagen van de Kredietbank in een Brusselse tunnel klem gereden. Onbekenden roofden ook daar 7 miljoen fr. Zonderling was dat de overvallers precies wisten wanneer de bestelauto van de bank, die niet gepantserd was, in de tunnel zou opdagen. Kan dit blind toeval zijn?

De hoofdstedelijke recherche zit opgescheept met een reeks ophefmakende overvallen die nog altijd niet tot een goed einde zijn gebracht. Enkele jaren geleden pleegden gemotoriseerde rovers in het centrum van Brussel een overval en verdwenen met 16 miljoen fr.

Men heeft ze nog altijd niet kunnen aanhouden. Dit is ook zo met een overval, ook per motor, die op 30 juni van dit jaar aan het Madouplein werd gepleegd. Twee leden van de militaire politie werden neergeschoten en de daders verdwenen met zowat 3 miljoen fr. Hun identiteit is niet gekend. Het gaat om Fransen. Maar men heeft ze nog niet gevonden.

Bij al die onopgehelderde overvallen in het Brusselse rijzen toch enkele bedenkingen. Het is verkeerd te geloven dat de gangsters thans weinig kans hebben te ontkomen. Scherpe controles op identiteit, verkeer, spectaculaire razzia’s geven de bevolking wel het gevoel dat er gewaakt wordt. Maar de grote resultaten, vooral in zware overvallen, blijven meestal uit. Eén uitzondering: de belangrijke vangst van de Brusselse rijkswacht, begin november. Slechts enkele dagen na de bloedige overval te Luxemburg arresteerde de rijkswacht twee verdachten. Eén daarvan was er bij toen op 5 november voor 25 miljoen fr. aan juwelen werd geroofd te Luxemburg en twee personen werden neergeknield.

Het hoge percentage onopgeloste misrijven werkt het meest activerend op de criminaliteit. “Geslaagde”, d.w.z. onopgeloste overvallen, leidden zelfs tot amateuristische nabootsingen. De dader denkt dat het altijd wel zal lukken en bij velen groeit de gedachte dat de kans om bij crimineel gedrag te worden gesnapt toch maar klein is. Het is een trieste ervaring van Brusselse rijkswachtspeurders: geslaagde misdaad werkt aanstekelijk. En als er in de afgelopen jaren zoveel overvallen en andere misdrijven niet konden worden opgehelderd is dit niet alleen de schuld van het politie-apparaat, maar ook van hen die de politie steeds bekritiseren. Gebleken is dat het van grote maatschappelijke betekenis is om het werk van het opsporingsapparaat zoveel mogelijk te steunen.

Bron: Gazet van Antwerpen | 1 December 1978

Effectieve bestrijding van criminaliteit kost geld

Er is na de brutale overval te Schaarbeek, waarbij een postbode door gangsters werd neergeknald, een felle discussie over veiligheidsproblemen ontbrand, waarom dit, waarom dat niet werd gedaan om die overval te voorkomen.

Evenmin kan men kritiekloos aanvaarden dat het transport van zulke hoge bedragen gebeurt door weliswaar toegewijde postboden, maar die toch niet de minste opleiding voor die belangrijke opdracht hebben genoten.

Er moet altijd iets zeer ernstigs gebeuren vooraleer de overheid begint te denken en te handelen, want wat er vorige donderdag te Schaarbeek is voorgevallen had niet mogen gebeuren. De man van de straat ergert zich blauw over de houding van de post, waar mensen, die zowel geld verhandelen of met hoge bedragen op zak lopen, niet het minst zijn beschermd.

Het is overigens niet de eerste keer dat een postbode werd overvallen, en alles doet vrezen dat het nog een stuk erger kan worden zo er geen kordate maatregelen komen.

Er is in die richting ook wel wat gedaan, zo bij de banken bv., maar niet bij de post. Daarom wordt zeer sterk gepleit om het transport van geld van en door de post alleen door gespecialiseerde firma’s te laten uitvoeren.

Actieterrein

Ook de hoofdcommissaris van de politie van Ukkel (80.000 inwoners), de h. Christian Lepage, waarschuwt voor onbewaakte geldtransporten, te meer dat het misdadigersgild, zijn actieterrein heeft verlegd, en minder banken, doch meer stempellokalen, postkantoren en overbrengers van fondsen viseert.

In elke post brengt men geld maar tal van postkantoren zijn daar niet voor aangepast. Daar tilt de Ukkelse criminoloog tamelijk zwaar aan. Het is een fundamentele zwakte van de post dat men postzakken, waarin fortuinen steken, nog op straat moet lossen. Dit geeft de misdadigers een te grote kans om toe te slaan. Te Schaarbeek is bewezen hoe vlug, hoe gemakkelijk zelfs, de bandieten aan de haal konden gaan met bijna 30 miljoen.

Politiecommissaris Christian Lepage, die graduaat is van de FBI en van het Canadian Police College, ziet helemaal geen heil in bewapening van postboden, die met het geldtransport zijn belast. Die personeelsleden hebben niet de nodige vorming daartoe gekregen en zijn ook daarvoor niet getraind.

De gangsters te Schaarbeek hebben geschoten zonder dat er weerstand was, zonder dat de postboden ook maar één vinger naar hen hebben uitgestoken. Stel je voor dat de postboden gewapend waren en ook hun revolvers hadden getrokken, dan waren er misschien twee tot drie doden geweest.

Machteloos

Voor misdadigers zoals die van de overval te Schaarbeek, is een mensenleven van geen tel. Als ze weten dat ze een grote slag kunnen slaan, gaan ze daarvoor alles doen en gaan ze niemand uit de weg. Zelfs als de tegenpartij gewapend is.

Vandaar dat politiecommissaris Christian Lepage oordeelt, dat er zich geen gunstiger perspectief zou aftekenen indien de postboden wapens zouden dragen. Hij blijft er bij dat alle transport van fondsen, dus ook van de post, door speciale veiligheidsfirma’s moeten worden opgeknapt. De chauffeur en de begeleiders van die firma’s hebben instructies gekregen omtrent het bezit van deze wapens, ze dragen kogelvrije vesten en in de gepantserde auto (met het geld) zijn vernuftige dingetjes ingebouwd, waartegen de criminelen machteloos zijn.

Men moet er zich dan ook van bewust zijn dat effectieve bestrijding van de criminaliteit geld kost. Het is een fabeltje, dat de overvaller alleen wapens bij zich draagt om schrik aan te jagen. Gaat er iets mis, dan komt de bandiet in een schrik- of panieksituatie terecht en schiet om vooral maar de buit te bemachtigen en weg te komen.

De recente overval te Schaarbeek heeft weer eens duidelijk gemaakt dat het gevaarlijk is geen waarde te hechten aan goederen, geen waarde aan een mensenleven …

Bron: Gazet van Antwerpen | 18 Juni 1979

Hallo Ben, in het voorbeeld dat u aanhaalt, weten de bandieten vanaf het begin het adres van de slachtoffers.

Oké Ben, maar de naam van Romeyer stond niet op zijn voertuig geschreven.