Delhaize: Een Belgische supermarktketen

Delhaize is een Belgische supermarktketen. Het bedrijf is in 1867 opgericht door Jules Delhaize en zijn broers in Ransart, niet ver van Charleroi. In 1957 opende Delhaize in Elsene de eerste supermarkt met volledige zelfbediening van Europa. Sinds de jaren zeventig is de Delhaize Groep, het moederbedrijf actief in de Verenigde Staten en Azië.

Geschiedenis

1860 – 1899

1867: Jules Delhaize, hoogleraar in de handelswetenschappen, bracht in de Belgische voedingssector een revolutie teweeg met de uitbouw van een netwerk van vestigingen. In alle winkels worden dezelfde prijzen gehanteerd en de tussenpersonen zijn overbodig door de opening van een depot. Hij wordt in zijn initiatief bijgestaan door zijn broer Edouard en zijn schoonbroer Jules Vieujant, eveneens beiden leraars. Als embleem voor hun nieuwe onderneming kiezen ze het symbool van België, de leeuw, als teken van kracht en met de leuze: eendracht maakt macht.

1871: De onderneming verhuist van Charleroi naar Brussel.

1883: De bedrijfsleiding is zich bewust van het groeiende belang van het spoorwegvervoer voor de voedingsdistributie en de onderneming verhuist haar activiteiten nabij het Weststation waarmee ze verbonden is met een eigen spoor. Hier installeert ze zich in een gloednieuw en voor die tijd erg modern complex, compleet met opslagplaats, ruime kelders en kantoren, maar ook een economaat, een school en een brandweerbrigade. Om te produceren tegen de beste prijs, start de onderneming zelf een aantal fabrieken op waar producten van het eigen merk worden gemaakt: chocolade, koekjes, dranken, koffiebranderij, enz.

1883-1914: In dertig jaar tijd opent de onderneming meer dan 500 vestigingen in alle uithoeken van het land. Alle vestigingen krijgen een identiek uitzicht: het Delhaize ” De Leeuw ” logo, een aantrekkelijk uitstalraam met aangeduide prijzen, terugkerende reclame, voorstelling van de beste producten tegen de beste prijzen. Vanaf de jaren 1880 worden bijvoorbeeld de beste Amerikaanse conserven verkocht zoals zalm en Californisch fruit en kunnen klanten kiezen uit de beste koffie en een gevarieerd wijngamma waaronder ook grote kastelen. De zaakvoerder van de vestiging is een echte specialist in zijn producten, die hij door en door kent en promoot.

1900 – 1949

1919-1939: Tijdens de crisis van de jaren ’30 verschijnen de discounts in België. Delhaize wijzigt zijn strategie niet, maar breidt zijn assortiment uit met de discountproducten Derby. Tegelijk bevestigt de onderneming haar positie als specialist in voeding en haar ambitie om de beste producten aan te bieden tegen een goede prijs door een uitbreiding van het verkoopsnetwerk, het vernieuwen van de vestigingen en de modernisering van haar communicatie. In 1939 telt de onderneming meer dan 744 vestigingen en 1.500 aangesloten winkels. Ze bezit ook een aantal winkels in Belgisch Kongo.

1945: Kort na de Tweede Wereldoorlog sluit de onderneming de meeste van haar fabrieken, met uitzondering van de distilleerderij, de koffiebranderij en de drukkerij. De wijnkelders worden gemoderniseerd en geperfectioneerd volgens de meest geavanceerde technieken uit de Franse wijnsector.

1950 – 1959

1950: Delhaize “De Leeuw” en Adolphe Delhaize, broer van de oprichters die van start was gegaan met zijn eigen vestigingennet, fuseren.

1957: Naar het voorbeeld van de Amerikaanse “supermarkets” die door verschillende verantwoordelijken waren bezocht, opent Delhaize “De Leeuw” in december 1957 zijn eerste supermarkt in Brussel, de eerste met volledige zelfbediening in continentaal Europa. De context is gunstig: economische groei, volledige tewerkstelling, stijging van het levenspeil, ontwikkeling van het huishoudelijk comfort (uitgeruste keuken, koelkast, enz.) en overal heerst optimisme. In het midden van deze euforie bereidt België zijn grote Expo 58 voor. Delhaize stelt zijn producten op een revolutionaire manier voor: het vlees is voorverpakt, alles ligt klaar in zelfbediening, de diepvriesproducten kennen een groeiend succes, de verkoop van verse producten (dankzij de koelrekken) zit in de lift. De klanten maken kennis met een nieuwe manier van winkelen, naar Amerikaans model. De winkels worden verlicht met buislampen, ze zijn comfortabel, de kleuren zijn levendig, aan de kassa wordt onmiddellijk een rekening afgedrukt, enz.

1960 – 1979

1962: De onderneming maakt haar intrede op de Beurs van Brussel onder de benaming N.V. Delhaize Fréres et Cie “Le Lion”.

1963-1973: Om het succes van de supermarkten te waarborgen is de uitbouw van nieuwe infrastructuren vereist. Er worden geklimatiseerde depots gebouwd voor groenten en fruit, voor zuivel. In 1967 wordt een ultramoderne beenhouwerij in gebruik genomen naar aanleiding van de 100ste verjaardag van de onderneming. In 1979 wordt een distributiecentrum voor dranken ingehuldigd. De supermarkt creëert nieuwe arbeidsplaatsen, nieuwe gespecialiseerde beroepen zoals beheer (opkomst van de informatica), communicatie, reclame, diversificatie en kennis van de producten.

1974-1975: De onderneming telt 80 supermarkten nabij of in de belangrijkste steden België. De overheid kondigt nieuwe drastische wetten af om de opening van grootwarenhuizen aan banden te leggen: de zogenaamde “grendelwet”. Delhaize moet een evenwicht zien te vinden tussen een expansie buiten de grenzen en buiten Europa, waar deze wetten een algemene regel worden, en een voorzichtige diversificatie in België. De buitenlandse ontwikkeling leidt naar de Verenigde Staten waar zich nieuwe perspectieven aandienen met de participatie in de keten Food Town Stores, die 22 supermarkten exploiteert in Noord en Zuid-Carolina. In België vertraagt het openingstempo van nieuwe supermarkten, maar de specialisatie gaat door in de drogisterij en de lichaamsverzorging met de opening van de DI-winkels.

1980 – 1989

1981: Delhaize gaat in België van start met de AD-keten (winkels aangesloten bij Delhaize). De onderneming speelt voor deze keten de rol van groothandelaar en beheersadviseur. De aangesloten winkels kunnen vertrouwen op meer dan een eeuw ervaring.

1983: Food Town Stores wordt omgedoopt tot Food Lion: in minder dan tien jaar is de Amerikaanse dochter gegroeid van 22 tot 226 supermarkten in 1983.

1985: Delhaize Groep opent in Atlanta een eerste Cub Food winkel, waar 24 uur per dag 7 dagen per week bijna 35.000 voedingsproducten worden verkocht tegen uitermate competitieve prijzen.

1989: Oprichting in België van Tom & Co, een winkelketen gespecialiseerd in benodigdheden en voeding voor huisdieren, alsook van de thuisleveringsservice Caddy-Home.

1990-1999

1991: De opening van de Oost-Europese markten na de val van de Berlijnse Muur voert Delhaize Groep naar de Tsjechische Republiek met de oprichting van de firma Delvita en een eerste winkel in Praag.

1992: Delhaize viert zijn 125ste verjaardag als distributiespecialist. Delhaize Groep telt 1.021 supermarkten in de Verenigde Staten, 410 verkooppunten in België, waaronder 108 supermarkten, en 7 in de Tsjechische Republiek. In hetzelfde jaar verwerft Delhaize in Griekenland een meerderheidsparticipatie in Alfa-Beta Vassilopoulos, dat 14 supermarkten exploiteert in en rond Athene. In totaal staat de Groep voor 1.553 verkooppunten met 12.480 personeelsleden. In België creëert Delhaize de ” Plus Kaart ” waarmee het klantentrouw wil verhogen en belonen.

1996: Food Lion neemt Kash N’ Karry over, een keten die ongeveer 100 vestigingen heeft, voornamelijk in de regio van Tampa / Sint-Petersburg in Florida.

1997: Delhaize Groep opent een nieuwe groeipool naar het Oosten en het Verre-Oosten met participaties in Thailand, via dochter Bel-Thai, en in Indonesië, via Lion Super Indo. Op het einde van 1997 telt Delhaize Groep 13 vestigingen in Azië.

1999: In 1999 neemt Delhaize Groep de kaap van 2000 verkooppunten wereldwijd. In Azië verwerft Groep Delhaize 49 % van Shop N Save, met 22 supermarkten de op twee na grootste voedingsdistributeur in Singapore. Food Lion Thailand verwerft zes Sunny’s supermarkten. In Europa neemt Delvita 50 Interkontakt winkels over (waarvan 11 in Slowakije). Delhaize Groep verwerft de resterende 11,5% van Delvita en wordt enig aandeelhouder van zijn Tsjechische operaties.