Politiek carrière

Een kort overzicht

Paul Vanden Boeynants – bijgenaamd ‘VDB’ – was de zoon van een slagersechtpaar uit Mechelen dat zich in Brussel gevestigd had. Hij trouwde met Lucienne Deurinck en ze hadden een zoon en twee dochters. Hij doorliep de humaniora in het Sint-Michielscollege en voetbalde in de eerste ploeg van Union St-Gilloise. Van 1949 tot 1979 was hij volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Brussel van de PSC, toen nog een unitaire partij. Hij was partijvoorzitter van 1961 tot 1966 en is verscheidene malen Minister van Middenstand geweest. Van 1966 tot 1968 was hij eerste minister.

Vanden Boeynants werd minister van Staat in 1969. In de buitenlandse politiek speelde België in die periode een actieve rol in het kader van de NAVO, de EEG en de Oost-West-verhoudingen. Paul Vanden Boeynants leidde verder het departement van Landsverdediging van 1972 tot 1979. Zijn legerhervorming kon niet doorgaan omdat er uitgebreid tegen geprotesteerd werd.

Van oktober 1978 tot begin april 1979 was hij een tweede maal eerste minister. Op 8 oktober 1979 werd hij nog verkozen tot voorzitter van de PSC en dat bleef hij tot 1981. Naast zijn nationale verantwoordelijkheden bekleedde Paul Vanden Boeynants ook Brusselse mandaten, vanaf 1953 als gemeenteraadslid en schepen, verder ook als voorzitter van de Jaarbeurzen van Brussel. Hij had de ambitie om tegen het einde van zijn politieke activiteiten burgemeester van Brussel te worden, maar slaagde er niet in.

Vanden Boeynants raakte in opspraak door fraude-affaires. In 1986 werd hij veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijk en een geldboete wegens belastingontduiking. Drie jaar later werd hij ontvoerd en vastgehouden in een villa in Le Touquet in Noord-Frankrijk. Pas na een maand, na betaling van een losgeld, er is gesproken van 1,5 miljoen euro, werd hij weer vrijgelaten en gedropt in de nabijheid van Doornik. De ontvoerders waren Patrick Haemers en zijn handlangers Kaplan Murat, die de chauffeur was, Philippe Lacroix en Marc Van Dam. De persconferentie die VDB hield toen hij vrij kwam was een heel aparte gebeurtenis.

Regelmatig doken verhalen op in de pers over Roze Balletten en De Bende van Nijvel, criminele feiten waar VDB bij betrokken zou zijn. Er werd zelfs gewag gemaakt van plannen voor een rechtse staatsgreep door de entourage van VDB. Voor deze verschillende aantijgingen werden nooit méér dan loze geruchten geproduceerd. De manier waarop hij de Brusselse Noordwijk liet platleggen om plaats te maken voor torengebouwen, in samenspraak met Brusselse projectontwikkelaars, riep vragen op. In 1995 besloot hij de politiek te verlaten. Hij werd gedurende enkele jaren de directeur van het satirisch weekblad Pan. Hij overleed begin 2001 na een hartoperatie.

Paul Vanden Boeynants tijdens zijn proces.

Oprichting van PIO: 21 Januari 1972

Vanuit het kabinet van Defensie, waar minister Paul Vanden Boeynants vanaf 21 januari 1972 de scepter zwaaide, werd het officiele speakersbureau van het Belgische leger steeds meer onder druk gezet om de politiek van de minister bij het grote publiek aan de man te brengen. En daar voelden de op hun onafhankelijkheid gestelde officieren die als speakers werkten niets voor. Gesteund door hun leiding weigerden vrijwel alle conferenciers zich voor de kar van de politicus te laten spannen. In de loop van 1972 kwamen de spanningen tussen het kabinet van Vanden Boeynants en het speakersbureau tot een hoogtepunt. In dat jaar lanceerde Vanden Boeynants zijn inmiddels berucht geworden plan tot hervormingen van het Belgisch leger.

Deze hervormingen kaderden in wat in die kringen ‘de alles omvattende strijd tegen de binnenlandse subversie’ werd genoemd. Hoewel het project berucht werd als het ‘Plan VDB’, was de echte promotor van de hervormingen een hooggeplaatste intimus van de minister: Nicolas de Kerckhove d’Ousselghem, notoir lid van het CEPIC, compagnon de route van baron Benoît de Bonvoisin en sinds 1967 kabinetsmedewerker van Vanden Boeynants.

Tegen de hervormingsplannen stak een golf van protest op, studenten en scholieren ontvouwden spandoeken en arbeiders gingen in staking. Een van de middelen om dit verzet te counteren was volgens het kabinet van Defensie het inzetten van het speakersbureau om het Plan VDB bij de bevolking te verdedigen. Andermaal weigerden de meeste conferenciers deze politieke opdracht te aanvaarden. Nicolas de Kerckhoven en Vanden Boeynants konden niet anders dan vaststellen dat het speakersbureau hen politiek van geen enkel nut was en dus besloten ze een eigen propagandastaf in het leven te roepen, het Public Information Office.

Eerste ontslag: 15 Oktober 1979

Paul Vanden Boeynants neemt gehaast ontslag als minister van Landsverdediging en stopt eveneens als voorzitter van het CEPIC. Dit om voorzitter te worden van de Waalse Christen Democraten, het PSC.

Tweede ontslag: 1 December 1981

Op 1 december neemt Vanden Boeynants ontslag als PSC-voorzitter. Onder VDB’s stuwende leiding ging zijn partij er electoraal niet echt op vooruit, want hij was in die jaren vooral bezig zichzelf onsterfelijk te maken.

Vanden Boeynants overleden: 9 Januari 2001

In het Onze-Lieve-Vrouw Ziekenhuis van Aalst sterft oud-premier Vanden Boeynants op dinsdag 9 januari aan de gevolgen van een hervallende longontsteking. VDB herstelde nooit van een open hartoperatie die hij op 6 december het jaar daarvoor onderging. Hij werd 81.