Onderzoek

Het einde van de CCC

Het aangekondigde einde

Op 15 december nemen premier Martens en minister Gol deel aan de RTBF-uitzending ‘Face à la presse’. Martens verzekert dat de regering zich eensgezind tegen een parlementair onderzoek kant en hij zwaait zelfs met het dreigement van een ‘disciplinestemming’ in het parlement. Minister Gol kondigt aan dat hij op 17 december voor de Senaatscommissie van Justitie en de volgende dag voor de Kamercommissie van Justitie de stand van zaken zal toelichten. Hoe valt die plotselinge ommezwaai bij de christen-democratische regeringspartners te verklaren?

Kan de plotselinge christen-democratische zwenking anders verklaard worden dan door de toezegging van Gol te zorgen voor een doorbraak in het dossier van de CCC of de Bende van Nijvel? Indien de CCC-kopstukken in die dagen de CVP-pers hadden gelezen dan zouden ze geweten hebben dat hun lot bezegeld was. Daags voor de verklaring van Martens op de RTBF, kondigen immers twee CVP-trouwe kranten, de Gazet van Antwerpen en Het Nieuwsblad, de nakende arrestaties van de CCC-leider aan. Zo schrijft de Gazet van Antwerpen: “Pierre Carette, hoofdverdachte in de CCC-aanslagen, houdt zich schuil in Brussel. De speurders weten ongeveer waar, schaduwen constant de buurt en hopen de 33-jarige drukker binnenkort in de val te lokken …” Het zal niet lang duren. Daags na de verklaring van Martens is het al zover.

De arrestatie

Na een gecoördineerde en klaarblijkelijk zorgvuldig voorbereide actie van de gerechtelijke politie en de Staatsveiligheid, worden vier CCC-leden geklist. Beide diensten staan onder supervisie van minister Gol. De rijkswacht, die nochtans het leeuwendeel van het CCC-onderzoek voor haar rekening nam, wordt op die cruciale 16de december buitenspel gezet.

Vermoedelijk om dezelfde reden worden ook de AGG en het Anti-terreurcollege genegeerd. Terwijl de arrestatie volop aan de gang is, vergadert nochtans het Anti-terreurcollege, maar over de operatie wordt niet gesproken: “De leden van de anti-terreurstaf te Brussel wisten wel dat er iets in de lucht hing, maar ze waren niet zeker van wat zou gebeuren”, aldus De Standaard.

Klaarblijkelijk heeft de regering dus het zekere voor het onzekere genomen en geen vertrouwen gesteld in de rijkswacht die de arrestaties op de valreep nog had kunnen doen schipbreuk lijden. De operatie wordt toevertrouwd aan de minder belangrijke politiediensten en geleid door de gezagstrouwe eerste substituut André Vandoren. Het is onder zijn toezicht dat Pascal Vandegeerde en Didier Chevolet worden geschaduwd vanaf het moment dat zij in september 1985 overstappen van de propagandavleugel, Linge Rouge, naar de militaire vleugel, CCC.

Hoewel Vandegeerde en Chevolet sinds september 1985 officieel spoorloos zijn, leven ze niet totaal ondergronds. Het ligt voor de hand dat de draad bij hen wordt opgepakt. De Staatsveiligheid had in Charleroi bij verschillende herbergiers-tipgevers in de week van 7 tot 14 december foto’s van beide verdachten getoond. Als in de morgen van 16 december Vandegeerde door een barhouder in Charleroi wordt herkend, is het einde van de CCC nabij. Twee inspecteurs van de Staatsveiligheid volgen haar vanaf 11u00 naar haar onderduikadres.

Om 12u40 verlaten Vandegeerde en Chevolet het huis. Ze begeven zich naar het station, waar ze afzonderlijk een kaartje kopen naar Namen. Op de trein die vertrekt om 13u13 laten de volgers hen even alleen. In het station van Namen wacht een andere ploeg van de Staatsveiligheid hen op. De tocht leidt naar de herberg ‘L’Auberge du Goéland’ in de Rue de Fer. Daar zitten Bertand Sassoye en Pierre Carette hen op te wachten. Ze consumeren een aperitief. Juist op dat moment dat een interventieteam van de gerechtelijke politie wil optreden, rekenen de vier CCC’ers af en verlaten te voet de herberg. Ze begeven zich naar het Quick-restaurant aan het Stationplein. Het is 14u20.

De vier bestellen een hamburger en nemen plaats aan een tafel bij het venster van het drukke etablissement. 15u10. Een dertigtal inspecteurs en agenten van de gerechtelijke politie in burger vallen razendsnel langs de drie ingangen het restaurant binnen. Enkele anderen hadden zich reeds stiekem onder het publiek gemengd. De verrassing is totaal. De politiemacht staat al binnen voordat het viertal goed en wel weet wat er gaande is. Geen van heeft de tijd om naar wapens te grijpen. De aanwezige klanten worden gefouilleerd en aan een identiteitscontrole onderworpen.

De rode Volkswagen Golf

Ondanks de vele voorzorgen en de goede voorbereiding, is een mysterieuze ‘punkachtige’ vrouw vlak voor de arrestatie uit het restaurant kunnen ontsnappen. Aan boord van een rode Volkswagen Golf rijdt ze richting Brussel. Om 16u00 wordt in Brussel politiealarm gegeven om het voertuig alsnog te onderscheppen. De Golf rijdt in Jette door een versperring. Om 18u10 wordt het politiealarm tot het hele land uitgebreid.

Maar de zoekactie levert geen resultaten op. Bij de gerechtelijke politie is men ervan overtuigd dat de wagen was uitgerust met een zwaailicht en een sirene net als die van rijkswachtauto’s … Gol popelt van ongeduld om het heugelijke nieuws te melden en de felicitaties in ontvangst te nemen. Maar het gerecht vraagt nog even geduld te oefenen omdat het nog een mini-Mammoet wil ondernemen in Namen, Hornu bij Bergen en Charleroi. Toch wil Gol het avondjournaal van radio en TV niet missen.

Om 18u10 verstuurt hij vanop het Poelaertplein in Brussel een persbericht om de arrestaties aan te kondigen. Elders in Brussel kruipen CVP-commentatoren in hun pen. Manu Ruys schrijft in De Standaard: “Er was in de publieke opinie een groeiend onbehagen merkbaar, waarvan de daders steeds weer konden ontsnappen. Er ontstond een zodanig scherpe twijfel aan de bekwaamheid van de gerechtelijke diensten, dat de oppositie in het parlement ging aandringen op een bijzondere Kamercommissie, die het falen van politie en rijkswacht zou onderzoeken.

De aanhouding in Namen toont aan dat het justitieapparaat nog recht heeft op krediet en vertrouwen.” En Het Volk: “Het belangrijkste effect van de arrestatie is ongetwijfeld dat er nu onder de bevolking opnieuw vertrouwen kan groeien in de doeltreffendheid van de politie.” De arrestatie van de CCC-verdachten voorkomt de instelling van een parlementaire onderzoekscommissie en herstelt in een klap het vertrouwen in politie en justitie. Zelden moet een arrestatie op een zo opportuun moment gekomen zijn.