Epiloog

Reactie’s

Jean Gol: Toenmalig Minister van Justitie

Minister van Justitie Jean Gol wil dat koelbloedige moordende misdadigers voor heel hun leven naar de gevangenis worden gestuurd. Hij verklaarde dat zondagmiddag tijdens een debat voor de RTBF-camera’s. “We hebben in het verleden te veel gedacht aan de reïntegratie van misdadigers in de maatschappij. We vergaten daardoor dat een gevangenisstraf de bevolking moet beschermen tegen een levensgevaarlijk individu”, aldus de minister.

Bij de bevolking groeit intussen het onbegrip over de onmacht van het gerecht tegenover de misdadigers als de Bende van Nijvel en de CCC. “Maar dat we tegen de CCC geen resultaten zouden boeken, is fout”, zegt Gol. “In het anti-terrorismeonderzoek hebben we wel vooruitgang geboekt.” En tegenover banditisme-groepen als de Bende van Nijvel wil Gol nu een superpolitie oprichten in de hoop dat zij de bende zal kunnen uitroeien.

De superpolitie moet worden samengesteld met de beste manschappen van de huidige verschillende korpsen. Deze superspeurders zullen zich bezighouden met het zwaar banditisme, terrorisme en drugsmisdrijven. Maar vooral heeft Jean Gol zich tijdens het weekend uitgesproken voor een verandering inzake de ‘levenslange gevangenisstraf’. Momenteel komt iemand die daartoe is veroordeeld dikwijls na enkele jaren vrij. “Dat mag niet meer”, zegt Gol. “Levenslang moet opnieuw betekenen dat de misdadiger nooit meer de gevangenis verlaat voor zijn dood. We moeten beschikken over een strafmaat die afschrikt.”

Minister Gol beloofde ook twintig miljoen frank vrij te maken voor een ‘wetenschappelijke politie’. Jaren geleden vroeg de Brusselse GP al een wetenschappelijke afdeling. Nadat in totaal 28 doden zijn gevallen, heeft het gerecht nog steeds geen spoor van de Bende van Nijvel. Over het verloop van het onderzoek bewaren de gerechtelijke diensten het stilzwijgen. Een der redenen waarom het onderzoek naar de moordenaarsbende van Nijvel niet opschiet, is de wijze waarop de overvallen worden gepleegd. De hold-ups gebeuren zeer snel. Bovendien spreiden de daders een onbekende brutaliteit ten toon.

Geconfronteerd met het voor niets of niemand aarzelend moordwapen van de ‘bende-reus’ heeft niemand zin om zich te verzetten, om ook maar te pogen de daders goed te bekijken, laat staan om de moordenaars na de feiten te achtervolgen. Een andere reden va de machteloosheid van de politie is de bewapening van de ordediensten. De politie van Aalst had riot guns. Maar dat was niet het geval in al hun wagens en niet voor alle agenten. Diegenen die het dichtst de moordenaars naderden, hadden slechts pistolen. Ook het gebrek aan aangepaste voertuigen – vooral bij de rijkswacht – wordt schrijnend genoemd.

Gerechtsdeskundige: Een psychiater

“Dit is zeker niet het gedragspatroon van psychopaten. Dat kan ik met wetenschappelijke zekerheid beklemtonen”, aldus een psychiater die als gerechtsdeskundige vaak met misdadigers op alle niveaus te maken heeft. “Want in het optreden van een geestelijke gestoorde, kan nooit het doordacht en planmatig karakter zitten dat in elke overval van de bende van Nijvel verweven zit. Ik zou het eerder willen omschrijven als crimineel gedrag zonder meer, maar op een pervers niveau!”

Deze psychiater aanvaardt wel dat deze mensen de delinquentie als keuzegedrag hebben genomen en zich op die manier uit de normale maatschappij willen houden. De vraag wie de man is die zo ongenadig rond zich heen schiet, kan vanzelfsprekend nu niet volledig beantwoord worden. “Maar als psychiater ben ik wel onder de indruk van het mensbeeld dat die man moet hebben. Voor hem is de mens compleet waardeloos, het recht op leven is voor hem een onbekend begrip.”

“Een echte psychopaat zoekt altijd een zekere vorm van contact met zijn slachtoffer, ook al kent hij het niet. Maar hier gebeurt dit nooit, het schieten blijft een middel om zelf te kunnen ontsnappen. Het zou me niet verwonderen dat deze bende weer een hele tijd inactief zou worden, nu blijkt dat hun systeem om veel geld te verzamelen faalt.”

Pierre Dumont: Toenmalig personeelsdirecteur Delhaize Zellik

“Na aanslagen als deze gaan onze gedachten in de eerste plaats naar de families van de slachtoffers van dit nutteloos bloedvergieten. Toch kunnen we er niet onderuit dat de aanslagen van de jongste weken uitgerekend tegen ons bedrijf zijn gericht. Wij voelen ons machteloos en geviseerd!”, aldus personeelsdirecteur Pierre Dumont van de warenhuisketen Delhaize te Zellik.

Toch maakte Pierre Dumont zich sterk dat de firma in de loop van de voorbije weken alles in het werk heeft gesteld om de veiligheidsvoorschriften binnen het bedrijf nog te verbeteren. “Bewijs daarvan is de schamele buit. Voor amper 230.000 Belgische Frank en wat cheques, ter waarde van hetzelfde bedrag, pleeg je geen overval en schiet je zeker geen mensen neer!”, aldus Dumont, die er nog op wijst dat de cheques inmiddels geannuleerd werden en dus voor de terroristen geen enkele waarde meer hebben.

Inzake de bewaking van haar warenhuizen doet de firma Delhaize in de eerste plaats een beroep op rijkswacht en politie. In het geval Aalst waren die ook ter plekke, merkt Dumont op. Toch kon de vierde overval in twee jaar tijd op een Delhaizevestiging niet vermeden worden. Een bewijs dat het officiële beveiligingssysteem onvoldoende degelijk werkt? “Dat is dan de kritiek op de politie en de rijkswacht, niet op ons bedrijf!”, weerlegt woordvoerder Dumont. Delhaize zou overigens, op eigen initiatief, warenhuizen die onvoldoende door politie en rijkswacht kunnen bewaakt worden, door een veiligheidsfirma laten controleren.

“Meer kunnen we niet. Een eigen militiedienst oprichten, is en blijft verboden. Het is hoe dan ook zelfs een strafbaar feit”, aldus Dumont. Zaterdagnacht reeds had ook beheerder G. de Vaucleroy van de firma Delhaize, na een bezoek aan de getroffen vestiging te Aalst, gewezen op de verantwoordelijkheid van de overheid in deze zaak. Volgens de Delhaizebeheerder is het niet de firma maar wel de staat die moet zorgen voor voldoende veiligheid van haar burgers. Feit is dat politie en rijkswacht de supermarkt te Aalst bewaakten, doch de overvallers – die duidelijk op de loer lagen – maakten van een afwisseling van de ploegen gebruik om hun slag te slaan, met het gekende gevolg.

“Voor Delhaize betekent dit de vierde overval in twee jaar. Gezien de tientallen andere hold-ups, in andere bedrijven ware dit een nog relatief gunstige balans, maar feit is dat er bij de vier aanslagen zoveel doden zijn gevallen (17) dat wij moeten vaststellen dat de overvallen op onze keten ongetwijfeld de meest bloedige zijn geweest”, zo geeft de Vaucleroy toe. Inzake de vordering van het onderzoek, zowel inzake Aalst als voor wat de aanslagen te Eigenbrakel en te Overijse betreft, tast men ook bij de firma Delhaize nog in het ongewisse.

Delhaizewoordvoerder Dumont: “Wanneer wij die vraag stellen aan het gerecht dan krijgen wij stelselmatig als antwoord dat ook zij te maken hebben met een totale ‘black-out’. Het onderzoek raakt kant noch wal, er wordt geen enkel ernstig spoor gevolgd en dat is op zijn minst schrikwekkend!”

Dokter J. De Loof: Toenmalig voorzitter Vlaamse afdeling Artsen tegen Kernwapens

“Het afschuwelijke gebeuren van zaterdag in mijn stad is het beste bewijs van de minieme waarde die de maatschappij vandaag aan een mensenleven hecht!” aldus Dr. J. De Loof, Aalstenaar en voorzitter van de Vlaamse afdeling van Artsen tegen Kernwapens, de vereniging die dit jaar de Nobelprijs voor de Vrede heeft gekregen. “De agressiviteit in de wereld rondom ons neemt toe. Een mensenleven telt vrijwel niet meer en het neerknallen van een medemens is een soort sportief tijdsbedrijf geworden dat door de televisie graag getoond en zelfs aangeleerd wordt!” merkt Dr. De Loof op.

Hij neemt het niet dat mensen een (atoom)-wapen nodig hebben om hun gevoelen van zelfbevestiging aan te scherpen. Zij hanteren dergelijke wapens alsof het speelgoedpistolen zijn, maar vergeten dat een film fictie, maar het gebeuren te Aalst pure realiteit is, aldus dokter De Loof. Het koelbloedig afmaken van medemensen is volgens Dr. De Loof ook een bewijs van het gebrek aan opvoeding.

De jeugd in dit land krijgt volgens Dr. De Loof maar weinig menswaardige principes bijgebracht. ‘Mensen en vooral jongeren krijgen stereotypen ingeprent. De ‘andere’ heeft meestal ook afwijkende ideeën en dat alleen al is voldoende om als een slechte, als een vijand gedoodverfd te worden’ filosofeert Dr. De Loof. Volgens de Aalsterse arts tegen Kernwapens is het bestrijden van misdadigheid niet alleen een kwestie van het bijscholen van de politie, ook sommige pedagogen zijn volgens hem aan wederopvoeding toe!