Feiten

Pierre Akkerman-campagne

19 Oktober 1985

De CCC schrijven: “De campagne Pierre Akkerman is gericht tegen de komende anti-rakettendemonstratie waarvan de kleinburgerlijke pacifisten naar gewoonte een folkloristische manifestatie van steriele gebeden en liederen willen maken.” Op 19 oktober ontploft in Namen een geïmproviseerde bom voor ‘Infosermi’, een informatiedienst van het Belgische leger. De schade is gering. De volgende nacht gooien onbekenden een molotow-cocktail naar de wagen van Pierre Galand, de voorzitter van de CNAPD, de Franstalige tegenhanger van VAKA.

Die dag, 20 oktober, betogen zo’n 150.000 mensen in Brussel. Er is een opvallende vertegenwoordiging van de Christelijke Vakbeweging die de oproep van de ACW-leiding om thuis te blijven aan haar laars lapt. Een handjevol leden en sympathisanten van Ligne Rouge verspreidt onder het waakzame oog van rijkswacht in burger pamfletten met de CCC-boodschap: “Honderden militanten geven de strijd op … maar enkelen haken niet af. Ze zoeken nieuwe vormen van strijd en trachten te overwinnen.”

3 November 1985

Vanaf vier november begint een golf van terreur zonder weerga over België te spoelen. Die terreur is buitengewoon goed getimed want de formatiebesprekingen op het Kasteel van Stuyvenberg zijn in een beslissende fase gekomen. Die destablisatiepolitiek zal, en dat weten de CCC maar al te goed, anti-democratische gevolgen hebben. In de nacht van zondag 3 op maandag 4 november omstreeks 2u25 plaats een CCC-lid een bestelwagen Renault Espace voor het gebouw van de Bank Brussel Lambert in Etterbeek. Daarna rent hij naar een verderop gereedstaande vluchtauto.

Precies op dat ogenblik komt een bewaker van Securitas aan. De CCC’er schiet onmiddellijk zijn mitrailleur met 24 kogels op de wagen van de bewaker leeg. De auto wordt vrijwel doorzeefd maar als bij wonder raakt de man slechts licht gewond. Zoals bij de aanslag op het kantoor van Sibelgaz is ook ditmaal in de bomauto een geluidsinstallatie geplaatst die voorbijgangers aanraadt zich uit de voeten te maken. En ook nu klinkt vlak voor de explosie uit de luidsprekers fanfaremuziek. Door de ontploffing worden brokstukken van de bomauto meer dan 200 meter ver geslingerd. Het is de eerste CCC-aanslag waarbij de daders vuurwapens hanteren. De 24 kogels bewijzen dat het CCC-geweld gevaarlijk escaleert!

4 November 1985

Omstreeks 11u, betreden 2 of 3 CCC’ers de baliehal van de Generale Bank in Charleroi waar op dat moment enige tientallen klanten aanwezig zijn. Ze laten vanaf een hoger gelegen galerij pamfletten naar beneden dwarrelen, met de tekst: “Opgelet dit is een revolutionaire actie van de CCC tegen de Generale Maatschappij. Ontruim voor u eigen veiligheid onmiddellijk het gebouw … De ontploffing heeft plaats binnen dertig minuten.”

Hierop wordt het hele bankgebouw en de omliggende straten ontruimd. De bom die in het koffertje in de hal verborgen is, ontploft om 11u21. De voorgevel van het pand wordt weggeblazen. Pierre Carette slaat rustig vanuit het publiek de ontploffing gade. Hij wordt gefilmd door de gemeentepolitie van Charleroi, die er zich nadien over beklaagt dat de AGG de foto van Carette weigert te verspreiden. Het is de eerste keer dat de CCC toeslaan op klaarlichte dag, wat bewijst dat ze hoe langer hoe minder vrees hebben voor de politie. Naar verluidt maakten de CCC in de Generale Bank gebruik van een ’tijdbom’, die na een half uur automatisch explodeerde, terwijl ze bij vorige gelegenheden vaak naar bommen met afstandsbediening grepen, zodat zij zelf het moment van de explosie konden uitstellen als er gevaar voor slachtoffers dreigde.

Al bij al blijken de CCC zich steeds minder te bekommeren om de vraag of er doden zullen vallen. In de namiddag onderbreekt formateur Martens het formatieberaad voor spoedoverleg met Gol, Nothomb, rijkswachtbaas Bernaert, procureur Poelman en terrorisme-substituut Vandoren. De regering beseft dat de bevolking het vertrouwen in rijkswacht en justitie stilaan verliest. “De bevolking vraagt zich af hoelang het terrorisme in ons land nog straffeloos met zijn misdaden door kan gaan”, schrijft Het Volk. Na afloop van het spoedoverleg worden geen mededelingen gedaan. Wel raakt bekend dat de PVV eist dat de volgende regering de rijkswacht voldoende middelen geeft. Daarnaast pleit de liberale partij voor een nieuwe ‘superpolitie’.

Het gebouw van de Generale Bank na de aanslag van de CCC.

Het gebouw van de Generale Bank na de aanslag van de CCC.

5 November 1985

Dit alles kan de CCC niet afbrengen van hun plannen. Na middernacht, op 5 november, laten ze een bom ontploffen voor de deur van de Manufactures Hannover Bank in het hartje van Charleroi. In een straal van 50 meter vliegen alle ruiten aan diggelen. Hoewel Charleroi na de aanslag van de vorige dag in een soort staat van beleg verkeert, hebben de daders de kans gezien om door de mazen van het net te glippen.

In de loop van de dag regent het loze bommeldingen. De spanning en zenuwachtigheid stijgen zienderogen. Om 14u30 stappen twee jongelui de Kredietbank binnen aan het Monseigneur Ladeuzeplein in Leuven. De ene ketent een bankkoffertje aan een trapleuning en de andere verspreidt de pamfletten met de welbekende waarschuwing. De bank, waarin ruim 300 personeelsleden en zo’n 20 klanten aanwezig zijn, kan tijdig ontruimd worden. Om 15u00 is het muisstil op het plein. Enkel de beiaard van de universiteitsbibliotheek laat zijn monotoom deuntje weerklinken.

Drie minuten later volgt een enorme knal. Ruiten vallen als in een vertraagde film naar beneden en wolken stof walmen naar buiten. De videocamera’s in de Kredietbank functioneren niet goed, de daders werden wel gefilmd, maar op de videoband staan slechts zeer vage beelden. Eens te meer worden de politiediensten in hun hemd gezet. De regering moet iets ondernemen om haar tanend prestige op te kalefateren. Ze roept de bevolking op te helpen bij de opsporing van de schuldigen door waakzaam te blijven en de politiediensten in te lichten over verdachte personen en zaken. Anders gezegd, een algemene oproep tot verklikking. De hallucinante week is echter nog niet voorbij.

21 November 1985

Bij het bezoek van Reagan lijkt Brussel wel een belegerde vesting. Zwaar gewapende para’s, 850 rijkswachters, een paar honderd politieagenten en zowat 150 Amerikaanse veiligheidsagenten zorgen voor de veiligheid van de Amerikaanse president. Uitgerekend op het ogenblik dat Reagan zich op het NAVO-hoofdkwartier in Evere bevindt, slaan de CCC weer toe.

Om 15u45 deponeert een CCC’er enkele tientallen pamfletten en een koffertje op de vierde verdieping van het kantoorgebouw aan de Van Beselarelaan in Watermaal-Bosvoorde, waar de Europese zetel van de Amerikaanse electronica-gigant Motorola is gevestigd. Een bediende ziet een CCC’er wegvluchten langs de nooduitgang en slaat alarm. 450 werknemers kunnen tijdig het gebouw verlaten voor de bom om 16u15 ontploft en grote schade in de computerzaal aanricht.

Motorola is een belangrijke leverancier van de NAVO in Evere. Hoewel de firma genoteerd stond als nummer twee op de lijst van mogelijke Amerikaanse doelwitten in ons land en hoewel de Amerikaanse ambassade tevoren de firma nog waarschuwde voor een aanslag, was er geen bewaking voorzien. In hun opeisingscommuniqué spenderen de CCC maar bitter weinig woorden aan wat zij nochtans het “meest barbaarse regime uit de wereldgeschiedenis” noemen, namelijk het Amerikaanse imperialisme. Wel schimpen ze weer vol welbehagen op de vredesbeweging.

Volgens de CCC is de “nederlaag van het kleinburgerlijke pacifisme nu wel duidelijk voor iedereen”. Ze noemen de betoging van 150.000 man op 20 oktober een flop en zetten zichzelf in de bloemen: “Het lamlendig pacifisme dat zowel bij de verlichte nonnen als bij de PVDA vurige aanhangers telt, is nu niet meer de enige manier waarop tegen het burgerlijke militarisme wordt gevochten.”

Dat de CCC doorgaan met het plegen van aanslagen nu de bevolking na het bloedbad van Aalst, balanceert op de rand van de paniek, is op het eerste gezicht meer dan vreemd. Het wekt ontegensprekelijk de indruk dat men te maken heeft met een gecoördineerde campagne van het extreem-rechtse en ‘uiterst linkse’ terrorisme. Zoals het voorbeeld van Italië leert, verhoogt die combinatie de kansen op een deregulering van de democratie.

4 December 1985

Op 4 december, even voor elf uur, stapt een nette slanke man, ongeveer 25 jaar oud, de Bank of America in Antwerpen binnen. Niet ver van het goedbewaakte diamantcentrum. De jonge man, die witte handschoenen draagt, ketent een koffertje aan een radiator in de hal. Daarna legt hij een stapeltje CCC-pamfletten neer bij een receptioniste. De dame werkt eerst haar klant af, bekijkt de pamfletten en spoedt zich naar haar afdelingschef.

Die loop op zijn beurt naar de directeur, die in vergadering zit op een andere verdieping. Hij vindt de directeur om 11u07 en de ontploffing is aangekondigd voor 11u30. De directeur belt niet de politie, maar stelt eerst alles in het werk om het eigen gebouw te ontruimen en de naburige verzekeringsmaatschappij Uranus te waarschuwen. Pas om 11u17 bereikt de politie het bericht dat een CCC-bom gaat ontploffen bij de Bank of America. Kort daarna komt de brandweer ter plaatste.

Ze weet echter niet dat het gebouw het doelwit vormt van een CCC-aanslag en brandweerlieden lopen argeloos naar binnen. Politiemannen slagen erin de brandweerlieden nog te verwittigen en ze sprinten weg. Twee minuten later ontploft de bom. Op het nippertje is een herhaling van het 1 mei-drama voorkomen. Zeven minuten na de explosie geeft de rijkswacht alarm. Antwerpen en omgeving worden afgezet, maar de vogel is gevlogen.

De rijkswacht zoekt het dan maar in een andere richting. Om 12u30 staat de BOB voor de deur van H.V.D. die net zijn kinderen aan de school is gaan oppikken. H.V.D. is een gekend lid van de PVDA. Hij stond blijkbaar door de AGG geregistreerd als ‘een potentiële terrorist’. H.V.D. moet onmiddellijk met de BOB mee. In de loop van de dag wordt hij weer op vrije voeten gesteld, want een oogopslag volstaat om door te hebben dat hij in de verste verte niet beantwoord aan de persoonsbeschrijving van de dader.

Met deze aanslag is een einde gekomen aan de Pierre Akkerman-campagne. De CCC laten de gelegenheid niet voorbijgaan om nu zelfs de meest radicale vleugel van de vredesbeweging te bespotten. Over de actievoerders die de vliegbasis van Florennes bezetten en om die reden een maand in voorhechtenis zaten, schrijven ze: “Om hun blazoen van middelmatigheid en verraad wat op te poetsen, gaven de pacifisten zich aan het burgerlijk gerecht over, door als schaapjes over de omheining van de legerbasis te klauteren en dan in de handen van de rijkswacht te vallen.” Zelfgenoegzaam besluiten ze: “Wie was er toen Reagan kwam? De CCC! (…) Strijdvaardig, rechtop, de wapens in de hand! Wij willen niet te vroeg juichen maar we zijn toch op de goede weg.”