Telecombedrijven mogen niet langer massaal data over gsm-gebruik in België bijhouden. Een oplossing is in de maak.
Andermaal heeft het Grondwettelijk Hof de wet vernietigd die de opslag van telecomgegevens regelt. De algemene bewaring van gegevens die slaan op de identificatie, toegang, verbinding en communicatie van elke gsm in ons land, is in strijd met Europese regels. Telecomoperatoren, zoals Proximus of Telenet, houden die data bij op vraag van politie en gerecht. Het gaat om zogeheten metadata, die slaan op alles wat níét de inhoud van een gesprek is. Die gegevens worden een jaar bijgehouden en kunnen worden opgevraagd in het kader van een crimineel onderzoek, bijvoorbeeld om te weten of iemand al dan niet op een bepaalde plek is geweest.
De vernietiging van de regels rond die opslag is geen verrassing na een arrest van het Europees Hof van Justitie over dezelfde materie (DS 7 oktober).
Reparatiewet
De ministers van Telecom, Defensie (waar de militaire inlichtingendienst onder valt) en Justitie maakten snel na de uitspraak van het Hof al bekend dat ze werken aan een reparatiewet. Omdat het wel toegelaten is om gericht data op te slaan in de strijd tegen zware criminaliteit of om de openbare veiligheid te waarborgen, zal bij de opslag onderscheid worden gemaakt op basis van tijd en ruimte, vernam De Standaard bij het kabinet-Justitie. De gelaagde benadering wordt vergeleken met een lasagne.
Criminaliteitsstatistieken zullen een rol spelen om te bepalen welke data worden opgeslagen. Dicht bij plekken waar sprake is van meer criminaliteit, zoals in de grootsteden, zullen (meer) data van gsm-gebruikers worden bewaard. Hetzelfde geldt voor de buurt rond kritieke infrastructuren, zoals elektriciteitscentrales.
Na een soortgelijk arrest in 2015 dokterde toenmalig minister van Justitie Koen Geens (CD&V) een systeem uit waarbij de toegang tot de gegevens afhing van de zwaarte van het misdrijf dat werd onderzocht. Maar dat veranderde alleen waarborgen rond de toegang, de systematische opslag bleef dezelfde.
Advocaten verheugd
De Orde van Frans- en Duitstalige Advocaten, een van de partijen die naar het Grondwettelijk Hof trok tegen de regels, is verheugd met dit arrest. ‘We kunnen niet accepteren dat de gegevens van alle telefoniegebruikers op deze manier zonder onderscheid worden bewaard. Dit staat totaal niet in verhouding tot het nagestreefde doel’, zegt Xavier Van Gils, voorzitter van de Orde.
Door de vernietiging van de regels rond de opslag verliezen politie en gerecht een belangrijk middel in de strijd tegen criminaliteit. ‘We zullen deze rechtspraak toepassen, maar ze begrijpen is nog iets anders’, zegt Philippe Van Linthout, covoorzitter van de Vereniging van Onderzoeksrechters.
Bron » De Standaard