Onderzoek

De bekentenissen van De Staerke

Een brief aan het weekblad Panorama

In maart 1991 zet De Staerke het land op stelten met een brief aan het weekblad Panorama: “Ik, Philippe De Staerke, beken dat ik willens en wetens misdaden heb begaan, niet om het geld maar om ideologische principes, evenals uit naïef respect voor sommige personaliteiten van de rijkswacht en de politiek.” In zijn brief heeft hij het over de ultra rechtse PSC-vleugel CEPIC, de staatsveiligheid en een extreem-rechtse rijkswachters die achter de Bende van Nijvel zouden schuilgaan. En over de aanslagen in Nijvel, Overijse, Eigenbrakel en Aalst: “Ik heb dat gedaan, ik maakte deel uit van een commando dat uit drie groepen bestond.” En over laarzen met 7 centimeter hoge hakken die van hem de ‘reus’ konden maken. En over vergaderingen bij een politicus in de Belliardstraat 39 in Brussel.

Het is te mooi om waar te zijn, oordelen de in het Bende-dossier gespecialiseerde journalisten. De Staerke lijkt zijn kennis zo te hebben opgepikt uit de vele boeken en krantenpagina’s die in de loop der jaren aan het grootste criminele mysterie uit de Belgische geschiedenis zijn gewijd. Later trekt De Staerke de “bekentenissen” weer in. Het was maar om verwarring te zaaien, heet het. Omdat het inmiddels alweer zo lang geleden was dat hij nog eens een Bende-speurder had gezien. Dat laatste kan kloppen. Het werk van Freddy Troch heeft tot niets geleid. Na de overheveling van het dossier van Dendermonde naar Charleroi valt alles stil. Bij de herlancering van het onderzoek in 1997, onder impuls van justitieminister Stefaan De Clerck, krijgen andere sporen weer voorrang.

“Hij was een keiharde”

“Wat er aan de bekentenissen van De Staerke vooral niet klopte, was het feit dat hij spontaan bekende”, analyseert de ex-speurder na de vierde whisky. “Die man heeft in zijn hele loopbaan nooit spontaan iets bekend. Hij was – wat we noemen – een keiharde, bij wie de regels van het milieu voorrang kregen op het vooruitzicht op een paar jaar cel extra. Volgens mij heeft hij die brief destijds geschreven om zich interessant te maken en vanuit de wetenschap dat het op termijn in zijn voordeel zou spelen de clown uit de hangen en al die complottheorieën van weleer over te nemen.”

Medio 1999 gaat De Staerke aan de leugendetector. Het ding maakt rare capriolen. Volgens de één is het die dag defect, volgens de ander heeft De Staerke vooraf zitten blokken op een van het internet geplukte cursus over hoe je het apparaat kunt manipuleren. “Niks van waar”, klinkt het in het Justitiepaleis van Charleroi. De leugendetector heeft goed gewerkt en geoordeeld dat De Staerke niet loog. Een jaar later komt hij vrij. Nadat de raadkamer in Charleroi eerder al de in 1987 door Troch uitgesproken beschuldiging ongedaan maakte – waarop een aantal slachtoffers beroep aantekende – volgt woensdag het eindpunt. Ook vijftien jaar later is niets veranderd aan wat de getuigen van weleer zeiden: Philippe De Staerke was die dag in Aalst en zeulde die avond met een Samsonite-koffer, waar blijkbaar de wapens van de laatste Bende-aanslag in zaten.