Juan Mendez
Douglas Stowell, de rijke Amerikaan
Op zaterdag 9 november is Juan Mendez-Blaya op kantoor. Hij verwacht belangrijk bezoek. Tony, zoals zijn vrienden hem noemen, is sinds augustus ’81 zendingshoofd voor Latijns Amerika, Spanje en Portugal van het departement ‘Defence and Security’ van FN in Herstal, de belangrijkste wapenproducent in België. Mendez heeft maar één passie, wapens. Mendez was door de jaren heen haast een wapen-‘ontwerper’ geworden. Indien een klant bij FN bijvoorbeeld een grote bestelling plaatste van Fal-geweren, tekende Mendez een nieuw ontwerp in functie van de wensen van de klant. Mendez was er op die manier in geslaagd steeds verfijnder wapens te concipiëren, die aardig wat mensen interesseerden. In afwachting dat zijn bezoeker komt opdagen zit Tony te piekeren.
Na een eerste poging tot inbraak in november ’84 bij hem thuis, op de Chaussée de Rosières in Overijse, werd op 15 mei 1985 bij hem ingebroken. Tony had in de loop van de jaren een indrukwekkende collectie wapens aangelegd. Alles was verdwenen, twaalf geweren, twintig handvuurwapens en negentien oorlogswapens. Waanzin, zo dacht hij, indien die wapens in handen van misdadigers vallen. En zeggen dat hij vlak voor de diefstal op het punt had gestaan zijn collectie onder te brengen in een speciale kluis. Sinds de diefstal informeerde Tony regelmatig bij de BOB van Leuven en de gerechtelijke politie van Brussel of zijn wapens al terecht waren.
Maar blijkbaar leverde al dat politie-speurwerk niet al te veel resultaten op. Vandaar dat hij dan ook zijn eigen onderzoek naar de dieven was gestart. Mendez kende nogal wat mensen in de wapensector en via die contacten had hij een pak nuttige tips gekregen. Zo verdacht hij ondermeer een bende zigeuners uit Sint-Pieters-Leeuw van de diefstal. Ook had hij een vriend, een gewezen BOB’er, die zich de laatste tijd erg merkwaardig gedroeg. Wist Madani Bouhouche, nu wapenhandelaar, meer van de diefstal? Tony had redenen om dat te denken.
Juan Mendez
Mendez was bedrukt. De laatste tijd spookte de geschiedenis van de Bende van Nijvel door zijn hoofd. De meeste vrienden die hem tegenkwamen, zeiden dat hij zich verward gedroeg. De mogelijkheid van een staatsgreep was voor hem een gespreksonderwerp geworden. Toen de Bende van Nijvel op 27 september acht mensen neerkogelden in Eigenbrakel en Overijse was hij op zending in Porto Rico. Toen hij het nieuws van de overvallen had vernomen had hij onmiddellijk vanuit Latijns-Amerika getelefoneerd om te achterhalen met welke wapens de moordenaars hun overvallen hadden uitgevoerd.
Dag aan dag was hij blijven bellen naar verschillende mensen in België. Eens hij terug in het land was, had hij zich gehaast naar het politiecommissariaat van Overijse om te weten te komen welke wapens gebruikt werden door de bende. Mendez had angst dat de wapens die bij hem gestolen waren, gebruikt werden door die moordenaarsbende. Hij had flarden van een puzzel in mekaar gelegd. Onvoldoende om zeker te zijn, voldoende om zich ontstellend ongerust te maken.
De bel gaat. Tony is blij dat hij zijn gedachten op iets anders kan concentreren als zijn bezoeker het kantoor binnenkomt. Douglas Stowell is een Amerikaan die in het Zwitserse Gstaad woont, waar hij regelmatig opgemerkte feestjes geeft. Daarbij doet hij beroep op allerhande internationale sterren. Recent nog had hij Elton John als entertainer naar Gstaad gehaald. Een ding is overduidelijk, Stowell is steenrijk. Hij heeft residenties in Honduras, in Tegucgalpa en in Costa Rica.
Zowat een jaar geleden heeft Tony de Amerikaan bij FN geïntroduceerd. Sindsdien werkt Stowell als officieus agent van FN voor wapenleveringen in Honduras, het land van waaruit de CIA de Nicaraguaanse Contra’s van wapens voorziet. Die namiddag onderhandelen Juan Mendez-Blaya en Douglas Stowell over een bestelling van niet minder dan 1.700 wapens, met bestemming Honduras.
Een Amerikaan wordt aangehouden
‘Tony’ Mendez neemt die avond afscheid van de Amerikaan, Douglas Stowell, in zijn FN-kantoor in Herstal. De rijke Amerikaan stuift weg in zijn zwarte Ferrari, richting Gstaad. Aan de Frans-Luxemburgse grens, in Dudelange, wordt hij tegengehouden en zijn wagen wordt doorzocht. De Franse douane-ambtenaren vinden in de kofferruimte van de Amerikaan vier nieuwe 9mm pistolen van FN, wisselstukken voor mitrailleurs, verkoosdocumenten voor Zuid-Amerika en documenten betreffende de bewapening van helikopters. Stowell wordt door de Franse onderzoeksrechter Dié onder aanhoudingsmandaat geplaats wegens illegale invoer van oorlogswapens. Die vermoedt dat Stowell illegaal oorlogsmateriaal levert aan de Nicaraguaanse contra’s in Honduras. Hij is vast van plan de rol van FN hierbij uit te diepen.