Historicus Emmanuel Gerard (KULeuven) wil de archieven van de rijkswacht uitspitten om de Bende van Nijvel te ontmaskeren. “Als we honderd jaar wachten, wordt het een fait divers. Laten we dat vandaag opkuisen.”
“Historici zouden zich misschien met de zaak moeten bezighouden, in plaats van het gerecht.” Dat zegt Emmanuel Gerard, de historicus die ook de moordenaars van Patrice Lumumba en Julien Lahaut wist te ontmaskeren, over de Bende van Nijvel.
Tijd
“Het gerechtelijk onderzoek sleept al meer dan dertig jaar aan. Het gaat hier niet om een passionele moord waarbij het lijk verdwenen is, maar over tientallen misdaden, veel doden, getuigen, aanwijzingen, wapens en wagens, die allemaal tot niks hebben geleid.”
“Sommigen zeggen dat de tijd onze bondgenoot zal zijn, dat er misschien wel iemand zal bekennen op zijn sterfbed. Maar het is niet het werk van het gerecht om te zitten wachten op iemand die iets zegt.”
“Het is bovendien niet zo dat we iemand die spreekt op zijn sterfbed zomaar moeten geloven. Er is veel klinkklare onzin verklaard in dit dossier. Wie bekent zonder bewijs, is dat maar een verklaring. Dan is het een hypothese waarmee het gerecht niet verder kan. Naar aanleiding van de moord op Lumumba hebben talloze psychopathische figuren beweerd dat ze geschoten hebben. Daar was niks van aan.”
Strafdossier
“De wetenschappelijke aanpak zou wellicht meer lonend zijn dan de juridische”, zegt Gerard. “Het strafdossier, dat intussen miljoenen pagina’s telt, is zogezegd geheim, maar intussen is het zo lek als een zeef.”
“In de zaak-Lahaut zag ik in het strafdossier al de figuren verschijnen die eigenlijk verantwoordelijk waren voor de zaak. Het zou vreemd zijn dat er plots volkomen onbekenden zouden opduiken in de zaak rond De Bende van Nijvel.”
“De namen zitten volgens mij al in het dossier, maar het parket slaagt er niet in om een materiele aanwijzing te vinden die onomstotelijk de schuld van die persoon aanwijst. Dat advocaat Jef Vermassen zei dat hij meende te weten dat de namen reeds in dat dossier zitten, is dus makkelijk gezegd.”
Archieven
“Een historicus houdt zich niet enkel bezig met dat strafdossier, hij gaat naar buiten kijken. De oplossing van de zaak-Lahaut komt niet uit het dossier van de onderzoeksrechter, maar uit het feit dat de historici de archieven hebben onderzocht van de politie zelf.”
“Dat zou pas interessant zijn, dat men een studie zou maken van de rijkswacht, hun archieven openleggen.”
“Als je er dicht op zit, in de jaren 80 of 90, kun je moeilijk zeggen: we gaan de rijkswacht eens blootleggen. Maar op vandaag bestaat de rijkswacht niet meer. Misschien moeten we hen gaan bestuderen. Alleen heb je het probleem: je kan niet er zomaar gaan aankloppen.”
Fait divers
“We zullen binnen honderd jaar wel weten wie de Bende van Nijvel was. De vraag is: gaan de mensen het tegen dan nog interesseren of het zien als een fait divers? Misschien is het toch zinvol om er zich vandaag mee bezig te houden, dat op te ruimen, eens goed op te kuisen.”
Bron » Radio 1