Yves Desmet: Walter

Met verslagenheid heeft de redactie van De Morgen kennis genomen van een van haar monumenten. Walter De Bock is niet meer. Walter was een van de eerste en beste onderzoeksjournalisten die Vlaanderen gekend heeft, de man die het genre samen met enkele generatiegenoten introduceerde in een Vlaamse pers die tot dan vooral in het teken stond van haar broodheren en minder in dat van onafhankelijke journalistiek.

De dossiers waarin hij met zijn stukken een bepaalde rol in de actualiteit speelde, zijn te talrijk om hier op te sommen. Zijn grootste prestatie, in mijn herinnering, was zijn onderzoek naar de moord op PS-kopstuk André Cools.

In dat dossier identificeerde Walter de opdrachtgevers van de moord elf maanden na de fatale schoten en later nog eens in de inmiddels legendarische artikelenreeks De Kameradenmoord. Justitie reageerde toen door met huiszoekingen op deze redactie naarstig te speuren naar perslekken.

Jaren later was Walter voor de rechtbank in de assisenzaak-Cools een kroongetuigen. Hij had over zowat de hele lijn gelijk gekregen. Maar ook intern heeft deze krant veel aan Walter De Bock te danken. In de donkerste, woeligste en moeilijkste perioden heeft hij een belangrijke, vaak onmiskenbare rol gespeeld om het voortbestaan van deze krant veilig te stellen.

o was hij twee jaar hoofdredacteur in een periode waarin zowat niemand nog in het voortbestaan van De Morgen durfde te geloven. Walter kon niet alleen werken, hij kon ook feesten. Lang voor iemand wist wat een stand-upcomedian was, kon hij met zijn kurkdroge humor redacteurs tranen in de ogen bezorgen op café.

De laatste jaren werden die tranen een krop in de keel, bij het aanschouwen van de aftakeling die alzheimer hem aandeed en waar hij met zijn fenomenale hersenen lang en heftig tegen vocht, tot het laatst vervuld met grote levenswil. Onlangs schonk Walter zijn levenslang opgebouwde documentatie aan de KU Leuven, ongeveer 1.300 archiefdozen, of zowat 10 kubieke meter. Het is zijn intellectuele erfenis. Zijn menselijke erfenis dragen we vanaf nu mee in onze herinnering.

Paul Goossens: “Onvervangbare erfenis”

“Ik hoop dat men de essentiële en onvervangbare bijdrage van Walter De Bock aan De Morgen heeft geleverd niet vergeet. Zijn intellectuele erfenis moet in het collectieve geheugen van de redactie zitten.” Dat zegt ex-hoofdredacteur van De Morgen Paul Goossens.

“De krant heeft zeer veel te danken aan De Bock. Een paar mooie woorden volstaan niet om die schuld in te lossen. Het zou meer moeten zijn: een stichting voor onderzoeksjournalistiek, een journalistieke prijs of iets dergelijks.” Goossens kende De Bock sinds 1965, toen ze samen als studenten op de barricaden stonden voor Leuven Vlaams en de mei 68-beweging.

“Walter was zeer geëngageerd en vervulde een heel aparte rol in de contestatiebeweging. Hij kon een fantastische redenaar zijn, hij legde verbanden die anderen niet legden, zat met zijn neus in kranten en boeken en vertoonde toen al een opmerkelijke politieke alertheid. Ook als journalist was hij een geval apart en speelde hij een onvervangbare rol.”

“Hij heeft thema’s aangebracht die er echt toe doen. Journalistiek is een functie die niemand anders kan uitvoeren en die essentieel is om te weten hoe de wereld in elkaar zit. In de jaren tachtig bepaalde Walter het gezicht van De Morgen en daardoor heeft de krant ook voor een stuk haar bestaansredenen ingevuld.”

Volgens Goossens zou een journalist als De Bock in de huidige context wellicht niet meer kunnen functioneren. “De journalistiek is daar niet meer op berekend. Hij produceerde dossiers die je niet zomaar op je bord kreeg, maar die enkel mogelijk waren dankzij veel graafwerk en het leggen van contacten.”

“Nu worden journalisten afgerekend op hoeveel tekens ze per dag produceren.” De Bock was volgens Goossens ook een man “met een bewonderenswaardige moed” die machtige en gevaarlijke personages tegen zich in het harnas joeg. “Paul Vanden Boeynants en De Bock waren een obsessie voor elkaar.”

De Bock verzamelde op een fanatieke manier informatie en introduceerde een bijna wetenschappelijke aanpak van journalistiek. “Dat was zijn manier om marxist te zijn”, vertelt Goossens. “Politiek speelt zich niet af in het luchtledige.”

“Er spelen altijd bepaalde belangen en die moet je blootleggen. Walter kon eindeloos de bijlagen van het Belgisch Staatsblad uitpluizen om mandaten te vinden en uit te vissen wie wat vertegenwoordigde. Zijn levenstaak bestond erin te bewijzen dat politiek en zakenwereld geen aparte werelden zijn, wel integendeel.”

Christine Van Broeckhoven: “Zijn getuigenis was erg moedig”

De Morgen publiceerde eind 2006 een ophefmakend dubbelinterview met Walter De Bock, de alzheimerpatiënt, en Christine Van Broeckhoven, de wereldvermaarde alzheimerspecialist. “Dat was een aangrijpend interview”, herinnert Van Broeckhoven zich. “Het was een enorm intens gesprek, heel openhartig ook. Achteraf had ik het gevoel alsof ik Walter al jaren kende, terwijl ik hem toch nooit persoonlijk had gekend.”

“Dat interview is zeer belangrijk geweest voor familieleden, patiënten en iedereen die met de ziekte van Alzheimer te maken krijgt. Ik heb dat toen niet beseft en hij ook niet. Er zijn ontzettend veel reacties gekomen op dat interview. Mensen spreken me er nog altijd over aan. Veel bekende mensen die door de ziekte getroffen worden, outen zich niet. Walter heeft het taboe doorbroken. Dat was heel moedig van hem.”

Bron » De Morgen