Vandaag weten we of er een derde assisenproces-Cools gehouden wordt in Namen. De advocaten van de beschuldigden Taxquet en Castellino voerden gisterochtend een pak elementen aan om de zaak vroegtijdig af te blazen. Dat de redelijke termijn ruimschoots overschreden is, bijvoorbeeld.
“Toen André Cools werd vermoord, zaten onze medewerksters op de kleuterschool”, legde Philippe Leloup, advocaat van Richard Taxquet, gisteren uit. “Mijn oudste dochter moest nog geboren worden. Vandaag is ze psychologe aan de universiteit. Toen ik aan mijn jongste dochter – derde jaar rechten ondertussen – onlangs zei dat ik zou tussenkomen in de zaak-Cools, wist ze niet eens over wie ik het had. Van Taxquet en het befaamde ‘arrest’ had ze in de les al wel iets gehoord. Maar ze dacht dat die zaak al lang achter de rug was. Ik zeg dit maar om aan te tonen wat 25 jaar concreet betekent.”
PS-politicus André Cools werd vermoord op 18 juli 1991. Pas in september 1996 kwam er een doorbraak in het onderzoek. Een anonieme getuige had de speurders tegen een vergoeding van 200.000 euro verteld hoe de vork aan de steel zat. In 1999 ging het dossier naar het parket-generaal met het oog op doorverwijzing naar assisen. Het assisenproces vond vier jaar later – eind 2003 – plaats. ‘Brein’ Alain Van der Biest had toen al zelfmoord gepleegd. Zijn rechterhand Richard Taxquet kreeg er twintig jaar.
Op een tweede assisenzaak in 2007 tegen Mimo Castellino alleen – die had geen dagvaarding voor het eerste proces ontvangen in Italië – kreeg deze laatste 20 jaar voor het rekruteren van de Tunesische huurmoordenaars. Het Europees Hof stelde nadien in 2009 en 2013 dat Taxquet en Castellino geen eerlijk proces gekregen hadden. Cassatie verbrak beide arresten en beval telkens een nieuw assisenproces. Dat wordt nu gehouden in Namen.
Vermoeden van onschuld geschonden
Alexandre Wilmotte, advocaat van Mimo Castellino: “De overschrijding van de redelijke termijn kan hier niet ter discussie staan. Die overschrijding heeft gevolgen voor de rechten van de verdediging. Vele getuigen zijn dood. En wie nog leeft, kan die zich nog herinneren wat er 25 jaar geleden precies is gebeurd? Het is hypocriet te beweren dat er nu nog een eerlijk proces mogelijk is.”
Rechtsleer en rechtspraak voorzien dan verschillende mogelijkheden. Onontvankelijkheid van de strafvordering en dus geen proces. Ofwel een proces, maar aan het eind een lagere straf, een eenvoudige schuldigverklaring zonder straf of de vrijspraak. Wilmotte pleitte voor het eerste. Meteen stoppen.
De advocaat van Castellino voerde verder aan dat zijn cliënt destijds steeds verhoord is zonder bijstand van een advocaat. De wet voorzag dat toen weliswaar niet. Nu mogen dergelijke verhoren niet meer als bewijs gebruikt worden. Idem wat de rol van anonieme getuige betreft. Volgens Wilmotte “een determinant bewijs: al de rest vloeit daaruit voort”. Ook dat kan niet meer volgens de ondertussen (2002) veranderde wet, pleitte de advocaat van Castellino. Hij zei ten slotte dat het “vermoeden van onschuld” in deze zaak veelvuldig geschonden is.
“De som van dit alles zijn zoveel elementen die krachtig pleiten voor de onontvankelijkheid van de strafvordering, dat het juridisch gevaarlijk is om dit proces toch te houden. Anders zullen we opnieuw naar Straatsburg moeten”, besluit de advocaat.
Nachtwerk
Philippe Leloup, advocaat van Richard Taxquet, hamerde op dezelfde nagels. Om af te ronden: “Veel van de wetswijzigingen – op de anonieme getuige, op de motivering van assisenverdicten – zijn in het wetboek terechtgekomen door de zaak-Cools. Het zou dan ook surrealistisch zijn om ze niet toe te passen op dit proces. Daardoor kan het nog onmogelijk doorgaan.”
Aanklager Marianne Lejeune drong aan om het proces wel te houden. “Er is een burger gedood. Er is een jonge vrouw zwaargewond geraakt. Die slachtoffers hebben recht op een proces. Maar niet tot elke prijs.” Volgens Lejeune moet het tijdens de behandeling van de zaak blijken of een eerlijk geding nog mogelijk is.
Het hof had gisteravond nachtwerk voor de boeg. Ten vroegste vanochtend om negen uur weten we of er een derde proces-Cools komt. Indien de drie magistraten zich vinden in de argumenten van de verdediging, kan het Openbaar Ministerie nog naar cassatie stappen.
Bron » De Morgen