Na 32 jaar van fouten en mogelijk gemanipuleerd onderzoek naar een van de grootste politieke misdaden uit de geschiedenis van België moeten we nu tot op het bot doorgaan. “De slachtoffers willen eindelijk de waarheid kennen. De bevolking heeft het recht te weten of de politie, die ons moet beschermen, terreur heeft gezaaid. En met welk doel? De bevolking heeft het recht te weten hoe ze er al die jaren mee weg zijn gekomen. De bevolking heeft het recht te weten hoe dezelfde figuren die verdacht waren, deel uitmaakten van de onderzoekers en dus geacht werden hun eigen misdaden te onderzoeken.” Dat stelt PVDA-Kamerlid Marco Van Hees.
Al 32 jaar opperen journalisten, politieagenten, magistraten … dat achter de Bende van Nijvel mogelijk een of meerdere extreemrechtse cellen schuilgingen, die vooral actief waren bij de groep Diane, het elitekorps van de toenmalige rijkswacht. Allemaal vinden ze dat spoor het meest plausibele. Heel wat elementen, ook materiële, komen die stelling nu bevestigen. Maar Jean Gol, de liberale minister van Justitie van die tijd en Jean Deprêtre, de procureur van Nijvel, die met dit dossier belast was, deden dat spoor af als “fictie uit een politieroman”.
“Pas sinds een van de leden van de Bende op zijn doodsbed bekentenissen aflegde, wordt dit spoor opnieuw ernstig genomen”, zegt Marco Van Hees. Nochtans kwam de naam van de “Reus”, over wie vandaag zoveel te doen is, al in 1999 in het onderzoek voor. We hebben dus alle reden om ons af te vragen hoe het mogelijk is dat het onderzoek systematisch afgeleid werd van het enige geloofwaardige spoor en wie daarvoor verantwoordelijk is.
“Wie gaf de bevelen?”, vraagt Marco Van Hees zich ook af. “De bevolking en de families van de slachtoffers hebben het recht te weten wie de instructies gaf. En ook waarom gewone politieagenten vervolgens van het onderzoek werden weggehaald als ze te veel ijver aan de dag legden.”
De PVDA vindt het voorts belangrijk dat er een grondig onderzoek komt naar de band tussen de Bende van Nijvel en de strategie van de spanning die in die periode in Europa in praktijk werd gebracht. “Dat politiediensten in een democratische staat wetens en willens terroristische aanslagen plegen en tientallen onschuldige mensen vermoorden om politici beslissingen te doen nemen die gaan in de richting van een politiestaat, is amper te bevatten.”
“En toch gebeurt het. Het is bewezen dat deze strategie van de spanning in de jaren 1970 en 1980 in Italië werd toegepast door extreemrechts, in samenwerking met Italiaanse en Amerikaanse geheime diensten. Ook in Duitsland: volgens Andreas von Bülow, die toen minister van Defensie was “hadden Amerikaanse geheime diensten de hand in al het Europese terrorisme, als ze het al niet geheel of gedeeltelijk hebben geleid”. Italië, Duitsland, waarom niet ook in België”, zegt PVDA-Kamerlid Van Hees.
Als de onderzoeken resultaat opleveren, zullen we met heel andere ogen terugkijken op de beslissingen om de rijkswacht na de aanslagen van de Bende van Nijvel een grote plaats te geven in het politielandschap. We zullen moeten nagaan of de democratische controle op de politie wel voldoet, of zo’n ontsporingen nog mogelijk zijn en hoe we die kunnen voorkomen.
De PVDA vraagt dat er een onderzoekscommissie komt. Tegelijk waarschuwt Marco Van Hees: “We willen garanties dat het een echte ‘waarheidscommissie’ wordt en geen ‘doofpotcommissie’ zoals in de jaren 1990 en 1997.”
Ter herinnering, de tweede onderzoekscommissie kwam tot het besluit dat de aanslagen van de Bende van Nijvel niet politiek waren, dat ze niet het werk waren van een extreemrechtse organisatie en dat er zo goed als geen aanwijzingen voor waren dat rijkswacht of NAVO erbij betrokken waren. “We moeten voorkomen dat de partijen die toen aan de macht waren en die helemaal verantwoordelijk zijn voor het rampzalige beheer van het onderzoek, in de nieuwe commissie opnieuw een dominante rol gaan spelen.”
“De samenstelling van de onderzoekscommissie moet zodanig zijn dat ze garandeert dat ze niet op voorhand een onderzoek uitsluit naar sommige zwarte bladzijden uit onze geschiedenis, in naam van een zogenaamd hoger staatsbelang of van een respect voor onze bondgenoten in de NAVO, zoals dat in vorige commissies het geval was. Dat zou een slag in het gezicht zijn van de slachtoffers, van de verdedigers van een democratische politie en van de bevolking in het algemeen”, besluit Marco Van Hees.
Bron » PVDA Persdienst