Met dank aan het aloude verhaal van de Bende van Nijvel kwam deze week ook een vrij nieuwe curiositeit boven water: magneetvissers. “Als er iets niet pluis is met een vondst, voel je dat meteen.”
“Kijk, archeologie!” Magneetvisser Dimitri Christiaens steekt de vangst van de dag, een borstelstok, lachend in de lucht. Aan de oever ligt de rest van de artefacten te blinken: een hoop kroonkurkjes, spijkers en een knijptang. “We zijn hier geen historische opgravingen aan het doen”, relativeert Christiaens. “Dit is pure ontspanning, het is uiteindelijk ook maar een touw met een magneet eraan.”
Maar de magneetvissers hebben afgelopen week best wat faam verzameld met hun praktijken. Drie jongeren leverden twee dozen met wapens en munitie af aan de procureur-generaal in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Die hadden ze wel al in het voorjaar gevonden, nabij Ittres in het kanaal van Ronquières. “En dat terwijl er duidelijk ‘Rijkswacht/Gendarmerie’ op die dozen stond, dat hadden ze eerder moeten aangeven”, vindt Christiaens.
De ongeschreven regel bij magneetvissen: als de vondst naar misdaad ruikt, licht je de autoriteiten in. Zo ook met de kluis die Christiaens een week geleden uit het kanaal Bossuit-Kortrijk viste. “Het bleek om een inbraak te gaan in een school iets verderop, uit 2015”, vertelt Christiaens, die de vondst samen met zijn Kortrijkse vrienden Bjorn Debeuf (34) en Kris Roggeman (39) deed. De ene euro die nog in de kluis zat, mochten ze als vindersloon houden.
Aan de oevers van datzelfde kanaal geven de drie kameraden een introductie in de nobele kunst van het magneetvissen. “Altijd onderhands gooien”, zegt Christiaens vooraleer hij de magneet een tiental meter ver in het water doet landen. Ze werpen met verschillende magneten: de sterkste een trekkracht van 500 kilogram, de lichtste gaat tot 25 kilogram. “Met de ene kan je gaan detecteren, om met het grovere geschut de zware objecten naar boven te halen”, licht Roggeman toe.
Wanneer het touw strak komt te staan, laait de spanning even op. “Voel maar, de magneet hangt ergens aan vast.” Maar de magneet lost even later zijn prooi en meer dan een verroest muntstuk hang er niet aan. Dat is meestal het scenario: nieuwsgierigheid, spanning, afval. “Je wil niet weten wat er allemaal op de bodem ligt”, zegt Christiaens. “We zijn fier dat we op die manier het kanaal weer wat properder maken.”
Goudzoekers
Niet iedereen gaat er zo licht over als de drie Kortrijkzanen. De Vlaamse Waterweg is van oordeel dat magneetvissen ‘niet veilig’ is. ‘Elke stroom of waterloop in Vlaanderen die reeds ten tijde van de wereldoorlogen bestond, kan verontreinigd zijn met munitie’, zo staat op de site te lezen. Ook de federale Dienst voor Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen (DOVO) is die mening toegedaan. Met uitzondering van zogenaamde ‘erkende metaaldetectoristen’, in functie van archeologisch onderzoek.
Onterecht is dat niet. Twee jaar geleden kwamen op een week tijd een Engelse obus en een handgranaat uit de Tweede Wereldoorlog boven water in het kanaal van Beverlo in Leopoldsburg. De granaat werd door een twaalfjarige opgerakeld. Een half jaar later verbood de gemeente om nog te gaan magneetvissen.
In Kortrijk hebben ze nog geen last gehad van autoriteiten of misnoegde archeologen. “Waarom zou het ook”, zegt Christiaens. “We moeten van een mug geen olifant maken.” Als om zijn woorden nog even kracht bij te zetten, bedankt een peddelende kajakker de drie mannen voor hun ecologische diensten. “Maar ja, het is vrij nieuw en plots komt dat sensationeel in het nieuws. In Brussel zullen ze er misschien weer een decreet tegenaan willen gooien.”
En daar zitten ze niet op te wachten. Magneetvissen is hun moment van zen. “Op zondagochtend, als er nog niemand anders wakker lijkt te zijn. Heerlijk”, mijmert Christiaens. Of met de kinderen, die blijkbaar ook grote fan zijn. “Zo halen we ze niet alleen vanachter hun computer weg, maar tonen we ze meteen ook de impact van sluikstorten op de natuur.”
Of de spannende verhalen dan geen kriebels veroorzaakten om zich te gaan mengen in het gewoel? “Ik was bijna naar Ittres vertrokken toen ik het hoorde”, grijnst Roggeman. Om te kunnen pronken met een nieuwe vondst, want dat doen ze naar hartenlust op hun Facebook-groep ‘Magneetvissen Vlaanderen’, waar een tachtigtal sympathisanten deel van uitmaken. De beste plekjes delen ze dan weer niet. “We zijn net goudzoekers”, lacht Christiaens zijn tanden bloot. “We stoefen over onze vondsten, maar waar? Dat blijft een geheim.”
Bron » De Morgen