François A., oud-speurder in het onderzoek naar de Bende van Nijvel, wordt verhoord over mogelijke manipulatie van een wapenvondst in 1986. Wie is de man? Waarom wordt hij nu verhoord? En wat is het verband met Philippe V., de speurder die vorige week al werd aangehouden?
Dat François A. in beeld komt bij de speurders is niet zo verwonderlijk. Nadat vorige week oud-speurder Philippe V. door de onderzoeksrechter was aangehouden, lag het in de lijn van de verwachtingen dat men op dat spoor verder zou zoeken.
Dat spoor gaat, zoals bekend, terug tot de wapenvondst in Ronquières van november 1986. Het was een belangrijke vondst omdat het leidde tot een doorbraak in het onderzoek. François A. zou het proces-verbaal gegeven hebben aan Philippe V. waarop de wapenvondst in Ronquières is gebaseerd. Hij is geen onbekende in het dossier, zijn naam duikt ook nog elders op.
Rond de vondst hing er altijd al een zweem van onduidelijkheid omdat de origine van de informatie daarover vragen oproept. Het federaal parket focust zich in zijn onderzoek opnieuw op de kwestie. Die vragen moeten ook in de juiste tijdscontext gezien worden. Het politielandschap van de jaren 80 is wezenlijk anders dan dat van 2019.
Bende van Baasrode
In november 1986 is het onderzoek naar de Bende van Nijvel nog niet gecentraliseerd. In Vlaanderen zijn de speurders van de groep Delta (o.l.v. onderzoeksrechter Troch) bezig met het onderzoek naar de feiten in Aalst. Formeel gesproken doen ze onderzoek naar de Bende van Baasrode. Dat is een bende rond criminele figuren als De Staercke en Van Esbroeck waarvan ze vermoeden dat ze te maken hebben met de overval in Aalst. Uit hun onderzoek blijkt dat deze bende het kanaal Brussel-Charleroi geregeld gebruikt als dumpplaats. Om die reden besluiten ze het kanaal te doorzoeken.
Dat besluit wordt genomen halfweg 1986. Omdat een deel van de Bende van Baasrode ook gelokaliseerd is in de regio Halle, wordt er samengewerkt met de BOB van Halle (wat nu gerechtelijke politie zou zijn). En zo komt de persoon van François A. in beeld. Hij werkt op dat moment bij de BOB van Halle.
François A. verneemt dus dat er zou gezocht worden in het kanaal en meldt zijn collega Philippe V. dat daarover in het dossier Bende van Nijvel al een proces-verbaal (pv) bestaat. Dat pv is in november 1985 door de rijkswacht van Soignies gemaakt. Het is de neerslag van twee getuigenissen, van een frituuruitbater en een buurtbewoner, die in de nacht volgend op de aanslag in Aalst mensen iets in het water zagen gooien.
Hoewel die getuigenissen dus rechtstreeks verband houden met de feiten in Aalst, wordt het proces-verbaal in 1985 niet officieel overgemaakt aan de cel die zich met dat onderzoek bezighoudt. Het wordt wel officieus overgemaakt in 1986.
Onder water en onder tafel
De wijze waarop die informatie van de ene BOB-eenheid naar de andere gaat, is op zijn zachtst gezegd merkwaardig te noemen. BOB’er François A. kopieert eerst stiekem het pv. Vervolgens wordt er een bijeenkomst georganiseerd in een café in Brussel. Daar zal François A. haast letterlijk onder tafel het pv aan zijn collega Philippe V. geven.
Deze toch wel erg opmerkelijke informatie-uitwisseling wordt door een aantal betrokkenen verklaard door de bijzonder sterke concurrentiestrijd die er toen heerste, niet alleen tussen de speurders maar ook tussen de magistraten.
De vondst van de wapens in november 1986 door de speurders van Delta is altijd al onderwerp van discussie geweest. Twee protagonisten van die kwestie zijn momenteel dus voorwerp van het nieuwe onderzoek. Vorige week werd Philippe V. aangehouden en vandaag werd François A. verhoord.
Speurder en verbindingsman
François A. speelde ook eerder al een rol in het Bende-onderzoek. Eén van de hele reeks feiten die aan de Bende toegeschreven wordt, is de moord op José Vanden Eynde (23 december 1982). De 72-jarige man wordt met acht kogels vermoord bij de overval op l’Auberge du Chevalier. De Brusselse onderzoeksrechter Kesteloot verklaarde voor de tweede Bendecommissie dat hij in dit moordonderzoek hoofdzakelijk samenwerkte met BOB-adjudant François A.
François A. stapte later over naar de BOB van Halle. Daar was hij vanaf 1985 ook verbindingsman tussen Halle en de onderzoekscel die zich in Waals-Brabant bezighield met het onderzoek naar de Bende van Nijvel.
Het valt af te wachten wat het onderzoek verder oplevert, maar duidelijk is wel dat men zich minder bezighoudt met de feiten van de Bende, en meer met de manipulatie van het onderzoek. Het verhoor van François A. past daarin.
Bron » VRT Nieuws | Dirk Leestmans