‘Guy Beuckels, dat is hem. Een Bruggeling. Een ex-huurling, hij werkte voor het geheime ondergrondse leger Gladio.’ Na 15 jaar research zet journalist Guy Bouten met een vierde boek over de Bende van Nijvel een punt achter zijn zoektocht. ‘Omdat ik de zaak rond heb.’
Hij ratelt meer dan hij spreekt. Namen, data, nummers van robotfoto’s. “Om dit te doen, moet je een beetje gek zijn”, zegt de in 2002 bij de VRT ontslagen Guy Bouten (74). “Maar ik ben dan ook een beetje gek. Ik ben in Pattaya geweest, in Palermo, in Asunción.. Onderzoeksrechter Martine Michel, die vanuit Charleroi het onderzoek leidt, vroeg me ooit om jonge speurders op te leiden. Het federaal parket heeft dat belet.”
De drie B’s
Het is al zijn vierde boek over de Bende van Nijvel. Het eerste verscheen in 2008 en droeg als ondertitel ‘Het Dossier. Het Complot. De Daders.’ Steeds volgt Bouten dezelfde lijn, die van de ‘strategie van de spanning’. Volgens die hypothese werd de Bende ingezet om de bevolking angst aan te jagen en vatbaar te maken voor een autoritair regime.
Toegegeven, Guy Bouten heeft altijd de neiging om de zaken iets affirmatiever neer te schrijven dan andere misdaadverslaggevers op grond van het aanwezige bewijsmateriaal zouden doen. Zijn manier van werken is die van de tv-reporter die hij was. Onaangekondigd aanbellen. Mensen stalken. Maar hij kreeg wel een aantal protagonisten uit het Bendedossier aan de praat die nooit eerder spraken. Mensen die het dossier na al die jaren toch nog blijven volgen, verslinden zijn boeken.
Zijn nieuwe worp heet Bouhouche, Beijer, Beuckels en de anderen. Madani Bouhouche en Robert Beijer waren tot begin jaren 80 politiemensen bij de Brusselse drugssectie van toenmalige rijkswacht. Na en vaak ook tijdens de diensturen waren het topcriminelen. Bijna meteen nadat de megadiefstal van wapens bij de speciale eenheden, de groep Diane, in 1981 juridisch was verjaard, meldde een van hen zich bij justitie: “Wij waren het.” Idem voor een ander crimineel enigma uit de vroege jaren ‘80: de moordpoging op majoor Herman Vernaillen, hun overste die hen uit de drugssectie had gezet.
De Bende van Nijvel doodde tussen 1982 en 1985 bij diverse moordpartijen 28 mensen. Volgens Bouten gebeurde dat als onderdeel van die strategie van spanning, een vanuit de CIA opgezette operatie die België in volle Koude Oorlog angstig moest maken.
Nu komt u met Roger Beuckels de killer van de Bende van Nijvel. Wat maakt u zo zeker?
Guy Bouten: “De man is aan longkanker overleden in 1991, hij was een Bruggeling. Hij is op zijn zeventiende in het leger gegaan, maar werd er uitgezet vanwege psychische problemen. Hij is naar Congo getrokken en werd huurling. Tegenover zijn familie pochte hij dat hij meer mensen had gedood dan er liggen op het kerkhof van Assebroek. De man had een obsessie voor geweld. In 1967 dook zijn naam op in een VN-rapport over het neerhalen van het vliegtuig van secretaris-generaal Dag Hammarskjöld. ater werkte hij in Brussel met majoor Jean Bougerol van het geheime leger SDRA8 of Gladio. Dat is het feitelijke brein achter de Bende van Nijvel. Beuckels was ook actief bij het Front de la Jeunesse.
“Ooit hebben profilers daderprofielen opgesteld van de diverse Bende-personages zoals die door overlevenden zijn gezien. Over die killer schreven ze dat hij psychisch gestoord moest zijn, marginaal en vatbaar voor verslavingen. Beuckels dronk enorm veel, was een kettingroker, Nog iets dat opvalt is de overkill. Mensen kregen niet één, maar zes of zeven kogels in hun hoofden. In heel wat Bende-feiten zie je dat mensen zijn gefolterd, zoals taxichauffeur Constantin Angelou.”
Dankzij een sigarettenpeuk in zijn asbak is er DNA. Kan het worden vergeleken?
“Nee, ook het lichaam van Beuckels is gecremeerd. Maar er zijn veel zaken die vragen oproepen. Weet je nog, dat koppel dat na de aanslag op de Delhaize in Aalst (9 november 1985, 8 doden, DDC) een Golf opmerkte in het Bois de la Houssière, met daarnaast een liggende man en twee die naast hem stonden? De aanname was dat een Aalsterse agent tijdens de achtervolging raak geschoten had. Wat blijkt nu? Beuckels liep in die periode een wonde aan zijn hals op. Een messteek, zogezegd. Ik denk eerder aan een schampschot. De foto van Beuckels matcht ook met de robotfoto’s 4, 10 en 14.”
In 2025 valt de deadline van de verjaring. Het federaal parket wil een allerlaatste keer proberen de forcing te voeren in het Bende-onderzoek. Verwacht u nog iets van het gerechtelijk onderzoek?
“Allang niet meer. De Staatsveiligheid was betrokken, rijkswachters, de toenmalige minister van Justitie Jean Gol, oud-premier Paul Vanden Boeynants. En wat zie je dan in 37 jaar onderzoek? Speurders die in de goede richting zoeken, belanden op een zijspoor. Zij die de foute richting inslaan maken carrière. De laatste grote opstoot in het onderzoek was de biecht van de Aalsterse rijkswachter Christiaan Bonkoffsky. Wat gebeurt er meteen daarna? Het onderzoek wordt ‘versterkt’ en de enige magistraat in dit land die nog iets van de Bende van Nijvel afwist, Christian De Valkeneer, werd van de zaak gehaald.“
Beijer: ‘Naam zegt mij niks’
Vanuit zijn woonplaats in Pattaya kondigt Robert Beijer per mail aan dat hij een klacht gaat indienen tegen Bouten. “De naam Beuckels zegt mij absoluut niks”, aldus Beijer. “Ik heb ook nooit over hem horen spreken.”
Bron » De Morgen | Douglas De Coninck