Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg heeft België veroordeeld in de rechtszaak van Richard Taxquet, die op 7 januari 2004 veroordeeld werd tot een gevangenisstraf van 20 jaar voor de moord op André Cools en de poging tot moord op Marie-Hélène Joiret in Cointe (Luik) op 18 juli 1991. Taxquet was in 1991 de secretaris van de Waalse minister Alain Van der Biest, die zich normaal samen met Taxquet moest verantwoorden voor het Luikse hof van assisen, maar zelfmoord pleegde. Taxquet heeft steeds ontkend de opdrachtgever van de moord op André Cools te zijn.
Vandaag oordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat Taxquet geen rechtvaardig proces kreeg wegens een gebrek aan motivatie van het hof van assisen en het niet verhoren, door het assisenhof of de onderzoeksrechter, van een anonieme getuige die de onderzoekers op het spoor van Taxquet en de andere beschuldigden had gebracht.Het Hof vestigde de aandacht op vier identieke vragen die aan de jury van het hof van assisen werden voorgelegd over de schuldvraag van de acht beschuldigden.
Voor het Hof in Straatsburg werden die vragen zo geformuleerd dat het voor Taxquet niet duidelijk was wat de motivatie was waarom ze positief beantwoord werden. “Het Hof vindt dat die beknopte antwoorden op de vragen die vaag en algemeen gesteld werden, de indruk geven dat het gaat om een arbitraire en weinig transparante rechtspraak”, aldus het Hof.
“Het is belangrijk om het arrest aan de beschuldigde uit te leggen”, aldus de motivatie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Volgens het Hof is dat niet enkel van belang voor de beschuldigde zelf, maar is het ook voor de publieke opinie belangrijk de redenen te horen waarom iemand al dan niet schuldig wordt bevonden. Volgens het Hof was er in dat geval een schending van het recht op een rechtvaardig proces door het gebrek aan motivatie. Taxquet klaagde ook over het niet verhoren van een anonieme getuige.
Het assisenhof weigerde de anonieme getuige te verhoren, omdat de getuige geen relevante informatie zou opleveren. Volgens Taxquet is dat niet verhoren van die anonieme getuige erg belangrijk, want in het kader van het gebrek aan motivatie is het volgens Taxquet onmogelijk te bepalen in welke mate de anonieme getuige heeft bijgedragen tot het beantwoorden van de schuldvraag. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens volgt Taxquet en noemt het niet ondervragen van de anonieme getuigen een schending van het recht op een rechtvaardig proces.
De verdediging van Taxquet haalde ook andere schendingen in Straatsburg aan. Zo zou de mediatisering van het proces een invloed hebben gehad op het assisenhof, en de verdediging klaagde ook over de weigering van het hof van assisen om getuigen opnieuw te verhoren. Het EHRM volgde de verdediging niet op die punten, en veroordeelde de Belgische staat tot het betalen van 4.000 euro voor de geleden morele schade. Minister van Justitie Stefaan De Clerck wijst erop dat het arrest Taxquet nog niet definitief is. België heeft drie maanden de tijd om de verwijzing naar het Europees Hof van Justitie te vragen, wat opschortend werkt.
Hij wijst er nog op dat een arrest van het EHRM een verklarend, constaterend karakter heeft. Dit wil zeggen dat het EHRM België niet kan opleggen zijn wetgeving te wijzigen. Eens het arrest definitief is, komt het aan het Comité van Ministers (van de Raad van Europa) toe zich uit te spreken over de maatregelen die België moet nemen om het arrest uit te voeren. Hij merkt voorts nog op dat de hervorming van assisen momenteel in de Senaat besproken wordt.
Bron » De Morgen