“Het kan toch niet dat wie rijk is, zijn straf kan afkopen”, vindt de Liga voor Mensenrechten. Ze vraagt aan de Raad van State de vernietiging van de rondzendbrief over de ‘afkoopwet’.
“Die rondzendbrief is geschreven op maat van de financiële elite”, zegt Jos Vander Velpen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten. “Een witteboordencrimineel kan tegen een boete van 10 procent zijn straf afkopen. Dat is een aanfluiting van het gelijkheidsbeginsel. Is het niet cynisch dat de minister van Justitie al verklaard heeft dat het geld van de schikkingen gebruikt kan worden voor de bouw van gevangenissen? De gevangenissen waar dan de armere burgers in terechtkomen.”
De wet op de verruimde minnelijke schikking – in de volksmond de ‘afkoopwet’ – laat toe om in elke stand van het strafproces de straf af te kopen. Ze dateert van mei vorig jaar. Het openbaar ministerie is aan zet en kan schikken als het vindt dat voor de feiten niet meer dan twee jaar gevangenisstraf opgelegd moet worden en het niet om een zaak van zwaar fysiek geweld gaat. Bedoeling van de wetgeving is duidelijk om fraudezaken snel af te handelen en te vermijden dat ze eindeloos lang aanslepen voor het gerecht.
De procureurs-generaal en de minister van Justitie, Annemie Turtelboom (Open VLD), hebben op 30 mei een rondzendbrief verspreid met daarin richtlijnen hoe de verschillende parketten met die wet moeten omspringen. Het is die rondzendbrief die de Liga voor Mensenrechten door de Raad van State vernietigd wil zien. Het verzoek tot vernietiging verscheen op 16 augustus in het Belgisch Staatsblad.
Volgens de Liga werd niet alleen het gelijkheidsbeginsel, maar ook het wettelijkheidsbeginsel geschonden. Zo wordt in de rondzendbrief een hele rist misdrijven opgesomd waarvoor de straf afgekocht kan worden. “Het komt het parlement toe om dat te doen. Maar deze gevoelige materie werd op een drafje binnenskamers geregeld.”
Vander Velpen vindt het ook zeer verontrustend dat alle macht naar het parket-generaal gaat. “Of er een schikking komt, hangt af van de ondoorgrondelijke wegen van het parket-generaal. Er is helemaal geen transparantie.”
De eis tot vernietiging van de rondzendbrief is het tweede wapen dat de Liga voor Mensenrechten in de strijd gooit tegen de afkoopwet. De Franstalige collega’s van La Ligue des droits de l’Homme hebben vorig jaar voor het Grondwettelijk Hof al een verzoek ingediend om de wet zelf te laten vernietigen. Die zaak wordt midden september behandeld. Over de wet over de verruimde minnelijke schikking is al heel wat inkt gevloeid.
Ze is nogal controversieel omdat onder anderen de topadvocaten Axel Haelterman en Raf Verstraeten samen met leden van het Antwerpse parket de pen vasthielden voor de wet. Haelterman is de advocaat van de diamantkoepel AWDC en Verstraeten telt verschillende diamantairs onder zijn cliënteel.
De wet is ook een van de oorzaken van het conflict binnen het Antwerpse parket, waar sommigen een ruime toepassing van de wet voorstaan, terwijl anderen eerder sceptisch tegenover de verruimde minnelijke schikking staan.
Bron » De Standaard