Het is “problematisch” dat de Staatsveiligheid zomaar namen van politici en andere personen noemde in een vertrouwelijk onderzoek naar Scientology. Dat schrijft het Comité I in een rapport over de dienst, nadat het hele onderzoek uitlekte.
Het Comité I, het orgaan dat de inlichtingen- en veiligheidsdiensten controleert, struikelt over de manier van werken bij de Veiligheid van de Staat. Alles draait om een vertrouwelijk rapport van de Staatsveiligheid, getiteld: ‘Fenomeenanalyse van niet-staatsgestuurde inmengingsactviteiten’. Dat onderzoek moest in kaart brengen hoe organisaties als Scientology, Sahaja Yoga en de Moslimbroederschap instellingen en politici viseren om hun beslissingen te beïnvloeden. In het rapport werden ruim 30 politici met naam en toenaam genoemd.
Omdat het hele document – inclusief de namen van de genoemde politici – in februari op de straatstenen belandde, stond het hele (politieke) land in rep en roer. Zowel de begeleidingscommissie van de Senaat als de minister van Justitie vorderde een onderzoek van de werking van de Staatsveiligheid door het Comité I.
Dat start zijn conclusies van het verslag, dat De Morgen kon inkijken, met een positieve noot. Dat een dergelijke fenomeenanalyse erg nuttig is, schrijft het Comité I. Maar daarna is het gedaan met de complimenten. Het Comité I heeft kunnen vaststellen dat de opstellers van het bewuste rapport geen duidelijke en eenduidige richtlijnen kregen van hun oversten.
Stigmatiserend
“Het vermelden van namen, of deze nu van politieke mandatarissen of van andere personen zijn, is problematischer. Enerzijds lijkt het niet nodig om namen te vermelden, zelfs niet als het doel is te informeren over bedreigingen die sommige organisaties of sektes kunnen vormen”, schrijft het Comité I. “Een analyse die in detail beschrijft hoe de politieke mandatarissen of ex-mandatarissen werden benaderd – en of ze gerekruteerd werden of niet – was zinvoller geweest.”
Het onderzoek van de Staatsveiligheid beschrijft volgens het Comité I echter niet – of zeker niet genoeg – de onwettige, bedrieglijke en heimelijke middelen die daarvoor zouden zijn gebruikt. Het ontbreken van een echte inkijk in de gebruikte strategie van Scientology en het ontbreken van een context waarin namen van politici worden genoemd, leidt volgens de onderzoekers tot één vaststelling: “Het werkt stigmatiserend voor de personen die met naam en toenaam zijn genoemd.”
“Als de Staatsveiligheid namen wenst te vermelden – en dat is haar verantwoordelijkheid – dan zou ze in het rapport de graad van hun betrokkenheid ook moeten weergeven. Om elke verwarring en dubbelzinnigheid te vermijden.” Het Comité I voegt daaraan toe dat in eerdere fenomeenanalyses nooit namen werden vermeld. Het beklemtoont dat het nog maar om voorlopige conclusies gaat en verder zal werken aan de doorlichting van de Staatsveiligheid.
Alain Winants, administrateur-generaal van de Staatsveiligheid, wenste niet te reageren. “Ik ben met vakantie en wil dat verslag eerst grondig lezen voor ik me uitspreek.” Winants wilde ook niet kwijt of hij vreest dat deze nieuwe kritiek zijn herbenoeming hypothekeert.
Bron » De Morgen