Een systeem waarmee politiezones elkaars databanken konden doorzoeken, ging in tegen de wet. De regels werden voor de zomer aangepast, maar het is twijfelachtig of de inbreuken daarmee zijn opgelost.
Het idee achter het platform voor de uitwisseling van data, dat de naam Infotheek kreeg, is eenvoudig: politiezones die erop zijn aangesloten, kunnen ook elkaars ruwe info doorzoeken. Dat is de niet-gevalideerde informatie die bijvoorbeeld op basis van aangiftes in de aparte databank van elke politiezone terechtkomt. Ook zachte informatie, die zo weinig concreet is dat ze zelfs niet in een pv komt, is via Infotheek te raadplegen.
Infotheek koppelt die aparte databanken van elke politiezone aan elkaar. Vandaag werken tachtig politiezones en federale diensten met Infotheek, 45 lokale zones leveren de data voor het platform aan.
‘Die niet-gevalideerde info kan van groot belang zijn bij het oplossen van dossiers’, zegt Nico Paelinck, voorzitter van de Vaste Commissie voor de Lokale Politie en korpschef in de zone Westkust, waar Infotheek in 2009 van start ging.
Allerhande diensten kunnen op een veel snellere manier info inwinnen, omdat ze elkaars data kunnen doorzoeken in plaats van rond te moeten bellen.’
Maar Infotheek was in strijd met de regels rond politiedatabanken, die in de wet op het politieambt staan. Dat vernam De Standaard bij het Controleorgaan op de Politionele Informatie (COC), dat toezicht houdt op de gegevensverwerking bij de politie.
Van minstens 2014 tot een wetswijziging eerder dit jaar overtrad Infotheek de wet, waarin stond dat enkel de politiezone die de gegevens zélf had ingegeven die info ook mocht doorzoeken. Ook de informatiekruispunten van de federale politie, die zich situeren op het niveau van een arrondissement, mochten de info doorzoeken.
‘Maar de lokale politie van Oostende mocht dus geen toegang hebben tot de data van de lokale politie van Gent’, zegt Frank Schuermans, lid-raadsheer bij het COC. ‘Wij hebben dat in 2016 en nadien herhaaldelijk aangekaart, bij de politie en bij de bevoegde ministers. Maar het probleem bleef al die tijd onder de radar en dus bestaan.’
Richtlijnen
Pas in april dit jaar keurde het parlement een wet goed die Infotheek legaal moest maken: lokale zones mogen elkaars data nu doorzoeken, zolang dat gebeurt volgens bindende richtlijnen die de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie opstellen. Volgens onze informatie bestaan die richtlijnen vandaag nog niet, waardoor het hoogst onduidelijk is of de problemen met Infotheek vandaag echt zijn opgelost.
Schuermans: ‘Onder juristen is dit een punt van discussie. Uiteindelijk kan alleen een rechterlijke uitspraak daarover zekerheid brengen, maar voor ons is duidelijk dat de wettelijkheid van Infotheek zeer twijfelachtig blijft.’ Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) en minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) reageerden niet op vragen in verband met Infotheek.
Bron » De Standaard