“Toestand in strafzaken blijft zorgwekkend”

Voor de eerste keer sinds 2006 is het aantal nieuwe zaken bij het Hof van Cassatie opnieuw gedaald. Dat blijkt uit het jaarverslag van 2012 van het Hof van Cassatie. De toestand in strafzaken blijft volgens het hof echter “zorgwekkend” en de doorlooptijd loopt erin op.

Bij het Hof van Cassatie, een rechtbank die zich niet uitspreekt over de inhoud van rechtszaken, maar enkel kijkt of de procedures correct werden gevolgd, werden in 2012 3.365 nieuwe zaken gestart, een daling van 6 procent tegenover 2011 (3.577 zaken). Sinds 2006, toen 2.849 zaken werden ingeleid, was dat aantal alleen maar gestegen.

Het aantal uitspraken daalde van 3.382 tot 3.222. Het aantal hangende zaken steeg 6,8 procent, van 2.088 naar 2.231. Vooral het aantal strafzaken – waarvan 60 procent langs Nederlandstalige kant – blijft het Hof zorgen baren.

Het aantal behandelde zaken per zitting werd opgevoerd, maar de doorlooptijd nam toch toe. “De bovengrens is overschreden. Het Hof blijft bezorgd omtrent die toename van nieuwe strafzaken, die nog enkel ingedijkt kan worden door nieuwe wetgevende initiatieven.”

De doorlooptijden bleven volgens het Hof over het algemeen “op een aanvaardbaar peil” en er valt ook “geen achterstand” te noteren. De slaagkans van een cassatieberoep varieert naargelang de materie. In civiele zaken – waar juridische bijstand verplicht is – steeg het aantal geslaagde zaken tot 43 procent. In strafzaken – zonder verplichte bijstand van een advocaat – blijft het aantal vernietigingen rond de 10 procent hangen.

Het kabinet van minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open Vld) preciseert dat de ministerraad vorige week een hervorming heeft goedgekeurd die de toestroom van procedures bij het Hof van Cassaties in strafzaken moet afremmen. Concreet ging de ministerraad er mee akkoord vier filters in te bouwen om de toestroom te beperken.

Zo zal iemand die een procedure wil aanspannen, net als bij burgerlijke zaken, een beroep moeten doen op een advocaat die gespecialiseerd is in Cassatie. Tijdens een overgangsperiode wordt die specialisatie nog niet verplicht, zodat de advocatenordes zich kunnen voorbereiden.

Het zal ook niet langer volstaan om gewoon een aanvraag voor een cassatieberoep in te dienen. Voortaan moet je een onderbouwde memorie indienen waarin de reden van het beroep grondig wordt onderbouwd. Ook zal de afdelingsvoorzitter, op eensluidend advies van het openbaar ministerie, kunnen beslissen een beroep te verwerpen indien het Hof pertinent te laat wordt aangetekend. Momenteel moet een kamer met vijf raadsheren daarover beslissen.

Een vierde filter houdt in dat de memorie van de eiser minstens vijftien dagen voor de terechtzitting op de griffie moet toekomen, terwijl de verweerder zijn memorie van antwoord ten laatste acht dagen voor de zitting moet doen toekomen.

Bron » De Morgen