Morgen is het precies 20 jaar geleden dat de Witte Mars door Brussel trok. Meer dan 300.000 Belgen gaven na de arrestatie van Marc Dutroux het signaal dat ze geen vertrouwen hadden in het Belgische gerecht.
Midden augustus 1996, werd Marc Dutroux opgepakt en werden Sabine Dardenne en Laetitia Delhez bevrijd uit de kelder van het horrorhuis in Marcinelle. Toen aan het licht kwam dat hij ook verantwoordelijk was voor de ontvoering en de dood van Julie Lejeune, Mélissa Russo, An Marchal en Eefje Lambrecks, barstte de bom. De druppel die de emmer deed overlopen was het Spaghetti-arrest. Daarbij werd onderzoeksrechter Jean-Marc Connerotte van het onderzoek gehaald omdat hij aanwezig was op een benefietavond voor de vermiste kinderen. Dat was volgens het Hof van Cassatie een schijn van partijdigheid.
De Belgische bevolking was haar vertrouwen in justitie definitief kwijt. Op 20 oktober 1996 om 14 uur vertrok de Witte Mars aan het Brusselse Noordstation, een van de grootste betogingen in de naoorlogse geschiedenis. Het werd een mars zonder politieke slogans, zonder geweld, zonder pamfletten. “Wit zal onze kleur zijn, het symbool van onze beschadigde en vermoorde kinderen, van de verraden onschuld, maar ook van geweldloosheid”, was de boodschap van de initiatiefnemers.
Golf van solidariteit
Paul Marchal herinnert zich de golf van solidariteit van de duizenden anonieme mensen. “We werden overstelpt met duizend ruikers witte bloemen. Ik had het gevoel dat ik An met me meedroeg, zoveel wogen die bloemstukken. Maar ze gaven me tegelijk moed. Ik stond niet alleen.” Toen Marchal de bloemen op het graf van zijn vermoordde dochter ging leggen, vond hij een wit servet met een boodschap van steun. “20 jaar later grijpt me dat nog steeds aan.”
Van zijn politieke uitstap heeft Marchel wel spijt. Hij richtte de Partij voor een Nieuwe Politiek in België op. Daarmee zette hij zich af tegen de klassieke politiek, die in zijn ogen gefaald had. “Ik was veel te naïef en was er niet op voorbereid dat er ook mensen met slechte bedoelingen zouden afkomen op die partij.” Na de flop bij de verkiezingen van 1999 werd de partij opgedoekt. De vzw An, die druk kon uitoefenen op de politiek om mishandelde kinderen een betere behandeling te geven, werd wel een succes. “Daarmee hebben we stenen verlegd in de behandeling van jeugddossiers.”
Vertrouwen in justitie nooit helemaal hersteld
Volgens criminoloog Brice De Ruyver (UGent), was de druk op politici nooit eerder zo groot. “Ze moesten wel met resultaten komen om het vertrouwen in de politiek te herstellen.” De politiehervorming was een succes, net zoals de oprichting van Child Focus, 2 jaar na de Witte Mars. “De druk zorgde ervoor dat in de parlementaire onderzoekscommissie politici boven partijpolitieke verhoudingen gingen staan. Het gevoel dat ze niet mochten falen heerste”, zegt De Ruyver.
Het vertrouwen in de politie was in 2002 helemaal hersteld, volgens een onderzoek van Binnenlandse Zaken. Justitie gaat echter tot op vandaag nog steeds gebukt onder het wantrouwen van de Belgische bevolking.
Bron » De Morgen