Minister van Justitie Geens en procureur-generaal De Valkeneer zijn het eens: in het dossier van de Bende is gemanipuleerd. Ze verwijzen specifiek naar de zoektocht in Ronquières. De speurders van destijds zijn verbolgen.
“De voormalige speurders van de Delta-cel die ik bijsta en oud-onderzoeksrechter Freddy Troch betreuren de verschillende uitlatingen in de pers (…) omtrent de mogelijke manipulatie (…) door de onderzoekers van de Delta-cel”. Een persbericht van advocaat Walter Damen moet het beeld over de cel Delta, de speurders uit Dendermonde, corrigeren.
Voor het eerst in drie jaar tijd kregen de ex-speurders opnieuw te maken met beschuldigingen van manipulatie. Ministers Geens wierp het op in de Kamer en verduidelijkte in TerZake dat hij het had over de vondst in het kanaal bij Ronquières.
“We hebben altijd gedacht dat dat een vorm van manipulatie was”, bevestigde procureur-generaal De Valkeneer. “Niet een manipulatie van de onderzoekers van de Delta-cel zelf, maar misschien dat de onderzoekers werden gemanipuleerd. Door wie? Dat weten we niet.”
Zak vol bewijzen
De manipulatie zou gebeurd zijn in 1986, een jaar na de overval in Aalst, op het moment waarop de speurders van Dendermonde in het water bij Ronquières een zak vol bewijzen naar de Bende vinden. Een kassa van de overval op de Delhaize in Aalst, patronen en muntstukken. Even later komen de duikers opnieuw naar boven: opnieuw een zak, dit keer met kogelvrije vesten.
Er volgen nog zakken. Met daarin wapens van de Bende, nog meer kogelvrije vesten, verscheurde stukken militaire kledij. De vondst is op dat moment een opsteker voor het team in Dendermonde en een opdoffer voor de speurders in Nijvel, die een jaar eerder op juist dezelfde plaats hadden gezocht.
Lange tijd is de vondst in Ronquières beschouwd als een van de belangrijkste resultaten in het onderzoek naar de Bende van Nijvel. Tot in 2012. Vijfentwintig jaar na de vondst moeten de ex-speurders van Dendermonde een voor een naar Charleroi voor een verhoor.
“Plots werden we als verdachten opgepakt”, zegt een van hen. “Twee speurders van Charleroi zeiden letterlijk: ‘Jullie hebben het dossier gemanipuleerd’.”
Nieuwe testen bij het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) hadden aangetoond dat het bewijsmateriaal vrij kort voor het opduiken was gedumpt.
Dat resultaat sprak getuigenverslagen tegen van omwonenden aan het kanaal in Ronquières, die bizarre activiteiten hadden opgemerkt in de nacht na de overval op de Delhaize in Aalst, een jaar voor de vondst. “Eén persoon zie ik aan de waterkant ter hoogte van de betonnen trap. Kort nadien zie ik in het licht een donkere zak drijven, ter grootte van een vuilniszak.”
Na de ondervraging van de Delta-cel verzachtte de beschuldiging, maar het vermoeden van manipulatie bij de speurders in Charleroi bleef: de tipgever van de Delta-cel heeft de onderzoekers gemanipuleerd. Misschien heeft die wel banden met de bende?
Nochtans is er zo geen tipgever. De speurders uit Dendermonde gingen op zoek in Ronquières nadat ze een pv doorgespeeld kregen uit Nijvel. Iemand uit dat team vond zelf dat er na de overval in Aalst onvoldoende doortastend gezocht was.
Dossier verbranden
In de ogen van het Delta-team en oud-onderzoeksrechter Freddy Troch was er geen manipulatie, maar waren er enkel speurders die hun job naar behoren deden. Dat wil niet zeggen dat er in het Bende-dossier nergens sprake is van manipulatie, al is het onduidelijk of het om geknoei gaat. Gaande van het verbranden van delen van het dossier tot speurders die wapens uit het Bende-onderzoek mee naar huis namen. En dat lijstje is schijnbaar eindeloos.
“Denk maar aan die procureur Deprêtre uit Nijvel die per se wou bewijzen dat de daders geen politiek motief hadden”, zegt oud-politicus en advocaat Hugo Coveliers. “Of aan Franz Balfroid, de eerste speurder die de daders bij de rijkswacht zocht en vervolgens aan de kant is geschoven. Of hoe Dendermonde van het dossier werd gehaald, op vraag van het kabinet van toenmalig minister Wathelet.”
Bron » De Morgen