Twintig jaar nadat hij tot dertig jaar gevangenisstraf werd veroordeeld, mag de Macedonische topgangster Basri Bajrami terugkeren naar België. Bajrami was lid van de bende rond Patrick Haemers en een van de ontvoerders van oud-premier Paul Vanden Boeynants.
Hij was in 2012 een van de getuigen in de documentairereeks De Bende Haemers op VIER. Basri Bajrami (62) ontving de cameraploeg in zijn villa met zwembad in Skopje. Hij leek ondanks zijn veroordeling tot een levenslange gevangenisstraf in België goed te hebben geboerd.
Bajrami opperde toen ook dat de misdaadbende destijds ten onrechte werd genoemd naar Patrick Haemers. “Hij had lef als hij gedronken of gesnoven had”, zei Bajrami. “Zonder deze middelen durfde hij niets. Hij was beter bij zijn ouders gebleven, met elke avond een glas melk voor het slapengaan.”
Bajrami wekte vooral ook de indruk dat hij een deel van het losgeld dat in 1989 werd betaald voor de bevrijding van oud-premier Paul Vanden Boeynants, 1,5 miljoen euro, had weten veilig te stellen.
Meerdere moorden
Basri Bajrami, alias Tosca, is een misdaadlegende en een van de weinige overlevenden van de bende-Haemers. Hij was betrokken bij de moorden op Yves Lambiet (31) en Henriette Genet (24), twee postbodes die eind 1985 omkwamen tijdens een geldoverval in Verviers. Bajrami werd op zijn proces ook schuldig bevonden aan de moord op de Blankenbergse bewakingsagent Ronny Croes (22) in Groot-Bijgaarden. Hij schoffeerde op zijn proces de familie van de jongen door te verkondigen dat die nog zou hebben geleefd “als hij had gedaan wat we hem zeiden te doen”.
De bende-Haemers vermoordde bij overvallen op zijn minst zeven mensen, en blijft velen fascineren.
Bajrami nam deel aan de bevrijding van Patrick Haemers uit een boevenwagen in Heverlee in 1987. Die vluchtte toen naar Rio de Janeiro, maar keerde geregeld naar België terug om misdaden te plegen, onder andere de ontvoering van oud-premier Paul Van den Boeynants op 14 januari 1989. De politicus werd een maand lang vastgehouden in een villa in het Franse Le Touquet. Hij kwam vrij na de betaling van 63 miljoen frank (ruim 1,5 miljoen euro) losgeld. Het gros van dat geld is teruggevonden, maar een klein deel niet.
Ontsnapping
Bajrami werd destijds als eerste lid van de bende-Haemers gearresteerd, maar wist op 3 mei 1993 samen met mede-bendelid Philippe Lacroix en die andere misdaadlegende Kapllan Murat spectactulair te ontsnappen uit de gevangenis van Sint-Gillis. Het trio gijzelde toen Harry Van Oers, de toenmalige topman van het gevangeniswezen.
Bajrami vluchtte naar Macedonië, maar werd daar twee jaar later alsnog opgepakt en uitgeleverd aan België. Hij werd op 19 oktober 1996 op zijn assisenproces veroordeeld tot levenslang, een straf die vanzelf werd omgezet in dertig jaar cel.
Doordat hij nooit een verblijfsvergunning had, werd hij in 2005 bij ministerieel bevel uitgewezen. Hij zou de rest van zijn straf daar uitzitten, maar kwam daar al in 2007 weer vrij.
Het was vanwege zijn grillige parcours een erg ingewikkelde berekening, maar vorige maand bereikten Bajrami’s advocate Carine Coquelet en de Brusselse advocaat-generaal Bernard Dauchot een akkoord. Het uitwijzingsbevel gold maar voor 10 jaar. Met alles bij elkaar 16 jaar en 4 maanden heeft Bajrami zijn celstraf uitgezeten en dus kan hij met ingang van 24 december 2017 als een vrij man naar België terugkeren.
Hij liet intussen al weten dat hij dat ook van plan is. Bajrami heeft in België een zoon en een dochter.
Afpersing
“Hij heeft altijd aangekondigd dat hij op een dag zou terugkeren”, zegt Franky Croes, de broer van de in 1989 vermoorde Ronny. “Wat het mij doet? Weinig. Dat Bajrami doet wat hij niet laten kan. Het is dertig jaar geleden. Als die man zestien jaar in de gevangenis heeft gezeten, moet je kunnen erkennen dat dat best lang is.”
Patrick Haemers pleegde zelfmoord in zijn cel in 1993. Zijn broer kwam eerder om in een verkeersongeval. Thierry Smars en Jean-Pierre Halla, twee andere leden van de harde kern van de bende-Haemers, werden intern geliquideerd. Behalve Bajrami overleefde van de leden van de harde kern enkel Philippe Lacroix. Hij vormde zich in de gevangenis om tot onderwijzer, kwam in 2004 vrij en wordt beschouwd als een model van reïntegratie.
Bajrami lijkt niet direct dat soort ambities te hebben. Hij werd begin dit jaar in Spanje nog veroordeeld tot 18 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf in een afpersingszaak waarbij hij schuldenaars van de vroegere CEO van Century 21 afdreigde.
Bron » De Morgen