“U bent als een frigo mevrouw. Kil en koud”: nabestaanden reageren vol onbegrip op einde onderzoek naar Bende van Nijvel

Het zonder succes stopzetten van het onderzoek naar de Bende van Nijvel zorgde vrijdag voor diepe emoties van verdriet, onbegrip en boosheid bij de nabestaanden. Zij waren samengekomen op een infovergadering, waar de onderzoeksrechter en het gerecht de volle laag kregen. “U bent als een frigo mevrouw. Kil en koud.”

Als het van de onderzoeksrechter en het federaal parket afhangt, wordt het onderzoek naar de Bende van Nijvel afgesloten door de raadkamer, zo blijkt uit de verklaring vrijdag van federaal procureur Ann Fransen in het oude NAVO-gebouw. De daders van de overvallen, moordpartijen en aanslagen op supermarkten in de jaren ‘82, ‘83 en ‘85 die in totaal 28 doden maakten, blijven zo onbekend en onbestraft.

De bekendste aanslag, die van 9 november 1985 op de Delhaize in Aalst, eiste alleen al 8 doden. Het onderzoek telt meer dan 3 miljoen pagina’s. Er waren in de loop der jaren veel verdachten maar die zijn allen vrij(gelaten). En er waren ook veel vermoedens over sabotage van het onderzoek, omdat er ‘hooggeplaatsten’ en rijkswachters tussenzaten, maar ook dat kwam nooit uit.

Geen aangename boodschap

“We hadden hier liever in andere omstandigheden gezeten. Dit is geen aangename boodschap en het valt ons zwaar”, stak federaal procureur Ann Fransen van wal. “Maar wegens ons diepe respect voor de slachtoffers en de nabestaanden, en het belang van duidelijkheid en transparante communicatie, moeten we deze boodschap brengen.”

“We beseffen ten volle dat het vinden van de waarheid en het zoeken naar gerechtigheid de slachtoffers jaren heeft gestuwd. Ook voor ons, magistraten en politie, was dat het doel. Jaren van intensief speurwerk en vastberaden inzet hebben helaas niet geleid tot het resultaat waar we allemaal op hadden gehoopt, namelijk de identificatie van de leden van de Bende van Nijvel. Helaas hebben we de waarheid niet kunnen bovenhalen”, aldus Fransen aan de verzamelde pers in Brussel. Vragen mochten niet gesteld worden om procedurele problemen te vermijden.

Geanimeerd

Tegelijkertijd werden in de zaal ernaast de nabestaanden te woord gestaan door federaal magistraat Marianne Capelle en onderzoeksrechter Martine Michel. Een zestigtal mensen tekende present en volgens wat wij vernamen, ging het daar heel geanimeerd aan toe. “Het is een debacle. Wat voor een justitie ben je als je de burgers niet kunt beschermen en moordenaars niet kunt vatten?”, klonk het.

Vooral onderzoeksrechter Martine Michel kreeg het hard te verduren. “Je bent zoals een frigo. Kil en koud”, beet een kleindochter van een slachtoffer de onderzoeksrechter toe. Al jaren is er verdoken kritiek op de onpopulaire onderzoeksrechter, die men verwijt niet echt vooruit te willen in de zaak en die ook weinig medeleven betoont met de slachtoffers, maar nu barstte dat ongenoegen helemaal los.

Altijd bereikbaar

“Ze nam de kritiek waardig, maar gelukkig voor haar schoot federaal magistraat Marianne Capelle haar op kritieke momenten meermaals ter hulp”, klonk het bij waarnemers in de zaal. “Capelle geniet wel nog enige geloofwaardigheid, al is dat ook afgenomen. Capelle beloofde de oplossing en hoopte via wetenschappelijke technieken de waarheid te onthullen. Maar ze is daar niet in geslaagd. Anders dan de onderzoeksrechter was zij wel altijd bereikbaar om de nabestaanden te woord te staan.”

Het duo Capelle-Martin verdedigde zich door te zeggen dat het onderzoek al lang voor hen in een hopeloze toestand verzeild is, en dat het niet te reanimeren was. Toen advocaat Kristiaan Vandenbussche vroeg of “ze het gevoel hadden dat ze niet tot een oplossing gekomen zijn omdat het onderzoek gesaboteerd zou zijn door rijkswachters”, kwam er geen ja of neen. “Ons gevoel is niet belangrijk. Wij moeten afgaan op objectieve feiten”, was de repliek. “Ze hebben het op hun voorgangers gestoken. Dat is het voornaamste wat ik onthouden heb”, zei een nabestaande.

Geniaal

Ook Jef Vermassen, advocaat van David Van de Steen, die zelf werd neergeschoten in Aalst en wiens familie onder zijn ogen werd vermoord, reageerde vol ongeloof. “Het onderzoek is nu afgelopen maar als ik de uitleg van het federaal parket goed gevolgd heb, moet alles geheim blijven. Voor het geval er toch nog nieuwe sporen zouden opduiken. De politici die de zaak onlangs onverjaarbaar hebben verklaard, hebben er zo ook voor gezorgd dat de zaak en het dossier altijd ‘geheim’ zullen blijven. Geniaal”, klonk het sarcastisch.

“Ach, ik kon niet meer ontgoocheld worden, maar dit is toch weer een bijzondere dag. Alles is jarenlang afgeblokt omdat het niet mag uitkomen, en vandaag was dat niet anders”, aldus de topadvocaat.

1.815 tips

Slachtoffer Van De Steen was zelf niet aanwezig op de persconferentie, en verklaarde dat op Facebook met de volgende boodschap. “Waarom ik vandaag niet aanwezig ben op de vergadering van het parket over het ‘Bende-onderzoek’. Ik weiger pertinent om als een klein kind te moeten aanhoren wat ik wel en niet mag geloven over hun onderzoek. Niemand hoeft mij nog iets te vertellen hoe corrupt het er al 40 jaar aan toe gaat.”

De federale procureur putte zich tegenover de pers nog uit in cijfers. “40 lijken opgegraven, 1.815 tips onderzocht, 593 DNA-sporen en 2.748 vingerafdrukken. Maar zonder resultaat”. “Dit is echt een absoluut debacle voor de Belgische justitie. Wat moeten we daarmee”, zei Nathalie Palsterman, wier vader in Aalst werd doodgeschoten. “Ze vragen ons nu om dat af te sluiten, zonder dat ik weet wie mijn papa vermoord heeft. Vandaag, nadat het gerecht haar fiasco toegeeft, besef ik echt dat ik dit nooit zal kunnen afsluiten, dat ik de dood van mijn vader nooit een plaats zal kunnen geven.”

Bron » Het Nieuwsblad | Dirk Coosemans