Het gebruik van de leugendetector is erg omstreden. Al jaren wordt er onderzoek naar gedaan, maar wetenschappers blijven elkaar tegenspreken. “De accuraatheid staat sterk ter discussie”, zegt Bruno Verschuere, professor in de forensische psychologie.

“Er bestaat geen consensus over, maar de schattingen liggen rond de 80 tot 85 procent. Dit betekent dat er ongeveer een kans op vijf is, dat de test ernaast zit. Er is vooral gevaar voor valse positieven: een onschuldige die toch faalt in de test en daardoor vals beschuldigd wordt. Omgekeerd kunnen psychopaten de test omzeilen.”

“De polygraaf meet enkel lichamelijke reacties en maakt geen onderscheid tussen een ‘schuldige’ en ‘onschuldige’ lichamelijke reactie. Noch de versnelling in ademhaling, noch de klamme handen, noch het bonzen van het hart bewijzen dat de verdachte liegt. Het beschuldigende karakter van een vraag kan precies dezelfde reactie veroorzaken bij een onschuldige verdachte.”

“Naast de discussie over de betrouwbaarheid is er nog een punt van kritiek”, zegt de Bilzense advocaat Bert Partoens (foto). “Het is zeer moeilijk om te weigeren. Als een verdachte de test niet wil ondergaan, lijkt het meteen dat deze persoon iets te verbergen heeft.”

Maar mag iemand aangehouden worden, enkel op basis van een leugendetectortest? “Een aanhouding gebeurt op basis van ernstige aanwijzingen van schuld”, zegt meester Partoens.

“Falen voor de leugendetectortest kan in principe zo’n aanwijzing zijn. Het is aan de onderzoeksrechter om te beoordelen of dat voldoende is. Meestal wordt een leugendetector ingezet als een dossier vastgelopen is. In de hoop om nieuwe elementen naar boven te halen of om te gebruiken als drukkingsmiddel. Ik heb nog niet meegemaakt dat iemand veroordeeld is, enkel op basis van de leugendetector.”

Bron » Gazet van Antwerpen