Hoe zouden Patrick Haemers en zijn bende hun misdaden zelf hebben beleefd? VTM-journalist Jeroen Wils heeft er een boek over geschreven. Faction, de feiten van het gerechtelijke dossier, vakkundig gemixt met een streepje fictie om er een verteerbare thriller van te maken. Dat geeft Bloed zonder tranen.
De jaren ’80 van vorige eeuw werden beheerst door foute kapsels, nog foutere kleren, goed foute muziek én geweld. Veel geweld. De Bende van Nijvel zaaide terreur met bloedige raids op grootwarenhuizen. De CCC legde bommen uit communistische overtuiging. En de Bende-Haemers overviel alles dat geld vervoerde. Als koninginnestuk ontvoerde de bende ex-premier Paul Vanden Boeynants en hield hem een maand vast in een villa in Noord-Frankrijk.
“De figuur Patrick Haemers heeft me altijd gefascineerd. Hij was de eerste gangster over wie ik schreef als journalist.” Jeroen Wils, chef van de nieuwsredactie van VTM en in een vorig leven gerechtsjournalist bij Het Nieuwsblad, heeft een gezonde fascinatie voor criminaliteit. Eerder reconstrueerde hij al de wandaden van Andras Pandy in het boek In de naam van de vader, dat wordt verfilmd door VTM. Nu heeft hij Bloed zonder tranen geschreven, een reconstructie van het gangsterleven van Patrick Haemers.
Het boek leest als een spannende thriller en de situaties zijn herkenbaar, maar zijn ze ook gebaseerd op de feiten?
“Helemaal. Ik heb het dossier zoals het voor het hof van assisen is gebracht in 1993 kunnen bestuderen. Ik heb geturfd in krantenarchieven en veel gesprekken gehad met de speurders en magistraten van toen. Ik heb er een erezaak van gemaakt om me strikt aan de feiten te houden waarvoor de bende veroordeeld is. De dialogen, gedachtesprongen en andere verhaallijnen zijn fictie. Alle namen zijn veranderd, behalve die van Patrick Haemers, zijn vrouw Denise Tyack, Philippe Lacroix en Basri Bajrami.”
“En die van de bekende politici die in het verhaal aan bod komen. Dat zijn publieke figuren, de anderen niet. Uitgeverij Manteau vreesde dat die onbekende betrokkenen klacht zouden kunnen indienen voor inbreuk op het recht van vergetelheid. Mensen die betrokken waren bij een misdrijf hebben het recht om vergeten te worden nadat ze hun straf hebben uitgezeten. Dat staat zo in de wet.”
De Bende-Haemers, dat is al twintig jaar geleden. In 1993 pleegde Patrick Haemers zelfmoord. Wie zit nu nog te wachten op een boek over zijn leven?
“Veel mensen, daar ben ik zeker van. Ik ben eraan begonnen nadat een regisseur me zei dat hij een film over het gangsterleven van Haemers wilde maken. Ik ken nu al minstens drie regisseurs in België die met dat plan rondlopen. Dat heeft me in mijn overtuiging gesterkt dat er interesse voor bestaat. De uitgeverij was trouwens meteen mee. Het is een goed verhaal. Het is spannend. Het is zelfs wat onwaarschijnlijk. Ooit moest dit verhaal worden geschreven en ik heb dat gedaan. De filmrechten zijn ondertussen verkocht. Als alles goed gaat, komt er binnen twee jaar een film van.”
Wat is zo fascinerend aan de figuur van Patrick Haemers?
“Dat mythische. Gangsters van zijn kaliber zijn er niet meer. Toch geen Belgische. Het was een mooie jongen. Een meter negentig, blond haar, blauwe ogen. Vrouwen smolten voor hem. Hij was een figuur die iets losmaakte. Een soort moderne Robin Hood, die stal maar het geld vooral voor zichzelf hield.”
“Toch was hij in de eerste plaats een meedogenloze gangster met een ongekende agressiviteit. Een narcistische, egocentrische, cocaïneverslaafde poseur zonder scrupules. Zijn hang naar geld was onverzadigbaar. Nu hebben we misschien een wat romantisch beeld van hem, maar vergeet niet dat hij drie doden op zijn geweten heeft. Onschuldige mensen die hem in de weg liepen.”
Heb je contact gehad met zijn vrouw Denise Tyack?
“Ik ben haar gaan opzoeken in haar café in Waver. Maar het was meteen duidelijk dat ze geen enkele interesse had om mee te werken.”
Er was destijds een wildgroei aan theorieën over Haemers. Hij zou de ‘reus’ van de Bende van Nijvel zijn. De ontvoering van Vanden Boeynants was opgezet spel. Zijn zelfmoord was in scène gezet omdat hij meer wist. Maar in je boek zijn er geen onthullingen: een gemiste kans?
“Ik heb geen onthullingen gezocht, omdat die er niet zijn. Wat je leest over de feiten is de gerechtelijke waarheid. Ik gruw van het soort journalistiek dat is gebaseerd op geruchten en dat verbanden zoekt die nooit bewezen zijn. Daar heb ik me altijd tegen afgezet. Er zijn inderdaad geruchten geweest dat hij de ‘reus’ was die werd gezocht als lid van de Bende van Nijvel. Maar niemand heeft dat ooit kunnen bewijzen. Het is allemaal uitvoerig uitgezocht en bekeken. Dan heeft het geen zin om dat te suggereren. Ik doe niet mee aan het voeden van geruchten. Daar heb ik nooit aan gedaan in mijn vak, en dat zal ik ook nooit doen.”
Bron » De Standaard