Het gevoel van straffeloosheid moet verdwijnen. Dat heeft het parket-generaal van Antwerpen gezegd in de traditionele toespraak bij de start van het gerechtelijke jaar. “Daarom wordt best een staatssecretaris Strafuitvoering aangesteld.” Die moet er onder meer voor zorgen dat alle geldboetes geïnd worden. Minister van Justitie Geens (CD&V) is het niet eens met de kritiek.

Korte gevangenisstraffen tot vier maanden worden niet uitgevoerd, vervangende celstraffen voor een geldboete worden niet uitgevoerd, geldstraffen worden niet altijd geïnd… Het zijn enkele van de voorbeelden die Antwerps procureur-generaal Patrick Vandenbruwaene en advocaat-generaal Hildegard Penne in hun openingsrede aanhalen om te wijzen op de – wat zij noemen – “crisis van de strafuitvoering”. Hun boodschap is duidelijk: er heerst een gevoel van straffeloosheid, want de opgelegde straffen worden niet altijd uitgevoerd.

Zo illustreert Hildegard Penne voor VRT NWS: “We hebben alleen volledige cijfers voor de eerste vier maanden van het jaar 2016 en daar hebben we vastgesteld dat op een te innen bedrag van 14,6 miljoen euro de ontvanger maar een half miljoen euro heeft geïnd en procentueel komt dat neer op 3,88 procent.”

En dus lijkt het soms dweilen met de kraan open. Dat is niet alleen frustrerend, maar ook demotiverend voor de magistraten die heel wat vonnissen en arresten vellen, maar waar geen gevolg aan gegeven wordt, zo klinkt het bij Penne en Vandenbruwaene. Wat is wel het gevolg? De burger verliest zijn vertrouwen in justitie.

Eén van de problemen volgens het parket-generaal is onder meer dat er geen centraal systeem bestaat om geldboetes te innen. Opnieuw een probleem van digitalisering binnen justitie. Daardoor schiet de staatskas heel wat inningen mis.

De oplossing? Een staatssecretaris strafuitvoering

Om tegemoet te komen aan de huidige problemen, stelt het Antwerps parket-generaal voor om bij de volgende regering een staatssecretaris Strafuitvoering aan te stellen. “Daarbij moeten de nodige experten verzameld worden, onder wie informaticaspecialisten, die de brug kunnen maken tussen ICT en de praktijkmensen.” Een grote investering, dat wel, maar “deze investering zal zichzelf terugwinnen,” aldus het parket-generaal.

Maar ook dit: is er voldoende personeel voor de assisenzaken?

In de mercuriale van het hof van beroep in Brussel klonk er dan weer een andere kritiek: er is te weinig mankracht om de vele assisenzaken die er zitten aan te komen, op te vangen. “Door het gebrek aan magistraten, duurt het verontrustend lang voor bepaalde assisenzaken behandeld kunnen worden. Op dit moeten zijn er nog vijf zaken die moeten vastgelegd worden. Als de situatie hier niet verbetert, zal ze ten vroegste in april 2019 van start kunnen gaan,” zegt de Brusselse procureur-generaal Johan Delmulle.

Minister Geens: straffen worden wél uitgevoerd

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) is het niet eens met de kritiek over de straffeloosheid: “Het is zo dat korte straffen, beneden 3 jaar, hoofdzakelijk met elektronisch toezicht worden uitgevoerd, behalve zedenmisdrijven of terrorisme, of bij mensen zonder verblijfsvergunning. Dus er worden wel wat gevangenisstraffen uitgevoerd”, reageert hij in De wereld vandaag op Radio 1. “In het nieuwe strafwetboek dat we aan het maken zijn, wordt de gevangenisstraf voor lichte misdrijven een grote uitzondering. Maar er zijn ook veel andere straffen mogelijk: werkstraffen, probatie, elektronisch toezicht. Die zullen in de toekomst belangrijker worden.”

Over de geldboetes zegt minister Geens dat ze nu beter worden geïnd dan vroeger: “Als u een geldboete niet betaalt, dan zal het in de toekomst mogelijk blijven om een vervangende gevangenisstraf toe te passen. We hebben al enkele maanden een nieuw systeem, waarbij u een hogere boete opgelegd krijgt als u niet snel betaald. Procureurs-generaal zijn trouwens ook maar mensen, niet iedereen zit op de lijn van Antwerpen.”

Toch wijst de minister het idee van een staatssecretaris voor strafuitvoering niet af: “In Nederland is de minister van Justitie ook de minister van Binnenlandse Zaken, en dus bevoegd voor de politie. En die heeft een onderminister, die zich met het gevangeniswezen bezighoudt. Als een volgende regering zou beslissen dat er een staatssecretaris voor strafuitvoering komt, is dat wat mij betreft bespreekbaar. Maar een deel van die strafuitvoering zit in ons land wel op het Vlaamse niveau. Belangrijk lijkt me ook dat de minister en de staatssecretaris dan van dezelfde partij zijn.”

Bron » VRT Nieuws