Opinie: Kent politie de les van de Witte Mars nog?

Door de grote focus op terreur dreigen de belangrijke hervormingen uit het post-Dutroux-tijdperk teruggedraaid te worden, vreest Heidi De Pauw, Algemeen directeur bij Child Focus.

Carine Russo, de moeder van Mélissa, beschrijft in haar beklemmende boek 14 maanden uiterst precies de eenzaamheid die de ouders van de zes door Dutroux ontvoerde meisjes doormaakten. De chaos in hun zaak was compleet. Politiediensten werkten niet samen, onthielden elkaar noodzakelijke informatie, documenten kwamen niet in de juiste handen terecht, er werden onbegrijpelijke beslissingen genomen en met de ouders werd niet gecommuniceerd.

Zij stonden er letterlijk alleen voor. Enkele jaren voordien maakte de familie van de verdwenen Loubna Benaïssa hetzelfde mee. Zij kreeg niet de minste ondersteuning vanwege de politie, maar zelfs verkeerde raad. Het politieonderzoek zelf was een warboel en het dossier werd voortijdig geklasseerd. Pas nadat hun zaak door de grote ruchtbaarheid rond de zaak-Dutroux opnieuw in de aandacht kwam, werd het onderzoek hervat en hun levenloze dochter uiteindelijk gevonden. Ook de ouders van Kim en Ken, Liam, Nathalie, Gevrije, Ilse, Conrad en zo vele anderen maakten in essentie hetzelfde mee: de overheid liet hen grotendeels aan hun lot over.

Het werd de grote verdienste van de ouders van Julie, Mélissa, An, Eefje, Sabine en Laetitia dat ze zélf hun zaak in handen namen. De Witte Mars die daar het resultaat van werd, kwam er omdat het grote publiek plots zag dat slachtoffers en hun naasten er alleen voor stonden en dat de rechtsstaat jammerlijk tekortschoot in zijn belangrijkste taak: zorgen voor de meest kwetsbaren onder ons.

Mensgericht

Meteen stond de politiek met de rug tegen de muur. Beleidsmakers realiseerden zich dat zij in actie moesten schieten om het laatste restje krediet niet te verliezen. Vier dagen na de Witte Mars werd een parlementaire onderzoekscommissie in het leven geroepen, de start van een proces dat leidde tot grondige hervormingen bij justitie en politie en dat bij uitbreiding de positie en het statuut van slachtoffers grondig bijstuurde.

Het werk van politie en gerecht kreeg er een nieuwe, mensgerichte dimensie bij. Nieuwe functies, zoals politie- en parketwoordvoerders of slachtofferbejegenaars, werden in het leven geroepen. Voor politiemensen werd het normaal om in vele dossiers samen te werken met welzijnswerkers. Er kwamen moderne richtlijnen, zodat bijvoorbeeld wie aangifte van de verdwijning van tienerzoon of -dochter komt doen, nooit meer te horen krijgt dat hij over vierentwintig uur maar eens terug moet komen.

Dit alles vergt natuurlijk inzet en menskracht. Als we alleen maar vermissingen in ogenschouw nemen, gaat het jaarlijks om duizenden. En zelfs al gaat het in de meeste gevallen niet om de meest verontrustende situaties, dan nog kruipt daar onveranderlijk veel tijd in. Bovendien leert de ervaring dat zelfs achter een ogenschijnlijk niet-onrustwekkende wegloopsituatie in werkelijkheid een schrijnende achterliggende problematiek van geweld, seksuele uitbuiting of dreigende zelfdoding kan schuilgaan. Je weet waaraan je begint, niet waar je eindigt.

Overbelast

Tijd is dus cruciaal. En precies daarvan is er steeds minder. Om te beginnen is het een publiek geheim dat de Cel Vermiste Personen bij de Federale Politie vaak overbelast is, en best nog extra middelen en mensen kan gebruiken. Maar ook op andere fronten, bij de Federale Gerechtelijke Politie en bij de lokale politiezones, is er almaar minder ruimte om dat complexe en mensgerichte werk te blijven uitvoeren.

Het is duidelijk dat de sterk toenemende focus op terreurbestrijding daar geen goed aan doet. Een agent die met een mitrailleur op straat staat, kan niet tegelijkertijd de zoektocht naar een vermist kind aanvatten. Overpolicing inzake terreur leidt onvermijdelijk tot underpolicing voor andere vormen van criminaliteit én heeft een negatieve impact op de zo belangrijke gemeenschapsgerichte politiezorg.

Laten we daarom koers houden en de geschiedenis niet vergeten. Justitie en politie moeten iedereen dienen en dus ook beschikbaar blijven voor minder spectaculair werk als het bijstaan van slachtoffers en voor gemeenschapsgericht politiewerk in het algemeen. Want als we dat uit het oog verliezen, stevenen we vroeg of laat opnieuw af op een debacle zoals de zaak Dutroux er een was.

Overigens kan onze lof voor de ouders wier inzet en moed ten grondslag lagen aan de Witte Mars nooit groot genoeg zijn. In hun diepste ellende kozen zij voor opbouwende actie en nooit voor vernieling of haat.

Bron » De Standaard

20 jaar na de Witte Mars: “Wit zal onze kleur zijn, het symbool van onze vermoorde kinderen”

Morgen is het precies 20 jaar geleden dat de Witte Mars door Brussel trok. Meer dan 300.000 Belgen gaven na de arrestatie van Marc Dutroux het signaal dat ze geen vertrouwen hadden in het Belgische gerecht.

Midden augustus 1996, werd Marc Dutroux opgepakt en werden Sabine Dardenne en Laetitia Delhez bevrijd uit de kelder van het horrorhuis in Marcinelle. Toen aan het licht kwam dat hij ook verantwoordelijk was voor de ontvoering en de dood van Julie Lejeune, Mélissa Russo, An Marchal en Eefje Lambrecks, barstte de bom. De druppel die de emmer deed overlopen was het Spaghetti-arrest. Daarbij werd onderzoeksrechter Jean-Marc Connerotte van het onderzoek gehaald omdat hij aanwezig was op een benefietavond voor de vermiste kinderen. Dat was volgens het Hof van Cassatie een schijn van partijdigheid.

De Belgische bevolking was haar vertrouwen in justitie definitief kwijt. Op 20 oktober 1996 om 14 uur vertrok de Witte Mars aan het Brusselse Noordstation, een van de grootste betogingen in de naoorlogse geschiedenis. Het werd een mars zonder politieke slogans, zonder geweld, zonder pamfletten. “Wit zal onze kleur zijn, het symbool van onze beschadigde en vermoorde kinderen, van de verraden onschuld, maar ook van geweldloosheid”, was de boodschap van de initiatiefnemers.

Golf van solidariteit

Paul Marchal herinnert zich de golf van solidariteit van de duizenden anonieme mensen. “We werden overstelpt met duizend ruikers witte bloemen. Ik had het gevoel dat ik An met me meedroeg, zoveel wogen die bloemstukken. Maar ze gaven me tegelijk moed. Ik stond niet alleen.” Toen Marchal de bloemen op het graf van zijn vermoordde dochter ging leggen, vond hij een wit servet met een boodschap van steun. “20 jaar later grijpt me dat nog steeds aan.”

Van zijn politieke uitstap heeft Marchel wel spijt. Hij richtte de Partij voor een Nieuwe Politiek in België op. Daarmee zette hij zich af tegen de klassieke politiek, die in zijn ogen gefaald had. “Ik was veel te naïef en was er niet op voorbereid dat er ook mensen met slechte bedoelingen zouden afkomen op die partij.” Na de flop bij de verkiezingen van 1999 werd de partij opgedoekt. De vzw An, die druk kon uitoefenen op de politiek om mishandelde kinderen een betere behandeling te geven, werd wel een succes. “Daarmee hebben we stenen verlegd in de behandeling van jeugddossiers.”

Vertrouwen in justitie nooit helemaal hersteld

Volgens criminoloog Brice De Ruyver (UGent), was de druk op politici nooit eerder zo groot. “Ze moesten wel met resultaten komen om het vertrouwen in de politiek te herstellen.” De politiehervorming was een succes, net zoals de oprichting van Child Focus, 2 jaar na de Witte Mars. “De druk zorgde ervoor dat in de parlementaire onderzoekscommissie politici boven partijpolitieke verhoudingen gingen staan. Het gevoel dat ze niet mochten falen heerste”, zegt De Ruyver.

Het vertrouwen in de politie was in 2002 helemaal hersteld, volgens een onderzoek van Binnenlandse Zaken. Justitie gaat echter tot op vandaag nog steeds gebukt onder het wantrouwen van de Belgische bevolking.

Bron » De Morgen

Leger mag voluit spioneren

De Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid (ADIV), die onder Defensie valt, krijgt er een pak mogelijkheden bij. Zijn opdracht is in de eerste plaats in het buitenland informatie in te winnen. Dat schrijft De Standaard vandaag.

De legerspionnen kampen nu met het probleem dat ze buiten België weinig mogen doen. Zo mag de ADIV bijvoorbeeld niet zomaar de gsm van een zelfmoordterrorist doorzoeken als militairen op missie in het buitenland die vinden.

Evenknie van Brits MI6

Daar komt verandering in. De Staatsveiligheid en de ADIV hebben via de bevoegde ministers Geens en Vandeput een bijzonder gevarieerd verlanglijstje ingediend dat hun werking moet moderniseren. Dat zal in het parlement worden besproken.

Concreet zal de ADIV in het buitenland gebruik mogen maken van alle bijzondere inlichtingenmethoden. De ADIV vervelt zo van een wat ondergeschoven geheime dienst naar een centrale poot in de Belgische inlichtingenwereld. De ADIV zou kunnen worden beschouwd als de evenknie van het Britse MI6, zij het met een kleiner budget en minder opdrachten. Opvallend is wel dat ondanks al die uitbreidingen het toezicht op de inlichtingendiensten niet fundamenteel verandert.

Eigen interventieteam

In de nieuwe voorstellen van Geens en Vandeput staat ook dat de inlichtingendiensten een eigen interventieteam mogen oprichten. Dat is vooral voor de Staatsveiligheid bedoeld.

Bron » De Morgen

“Staatsveiligheid moet doelwitten prijsgeven”

Ministers van Justitie en Defensie Koen Geens (CD&V) en Steven Vandeput (N-VA) hebben in het parlement een wetsontwerp ingediend om mensen en bedrijven toe te laten bij de Staatsveiligheid en militaire inlichtingendienst op te vragen of ze het doelwit zijn geweest van een bijzondere inlichtingenmethode. Dat schrijft De Tijd vandaag.

Wie wil weten of hij door de inlichtingendiensten werd geviseerd, zal dat zelf moeten vragen en een “persoonlijk en legitiem belang” moeten bewijzen. De belangrijkste voorwaarde is dat die methode al tien jaar voor de aanvraag plaatsvond. Het gaat om telefoons afluisteren, e-mails onderscheppen, enzovoort.

Ook mag het prijsgeven van de info het werk van de inlichtingendienst noch dat van het gerecht in gevaar brengen, mag het geen bronnen in gevaar brengen, en de internationale relaties van de geheime diensten mogen er niet onder leiden. Van elk geval zal een kopie worden doorgestuurd naar het Comité I.

Uitzonderlijk

De maatregel is uitzonderlijk, want veel Europese inlichtingendiensten moeten daarover geen transparantie bieden aan de burgers. Ook de regering-Michel was eerst niet van plan zo’n “notificatieplicht” in te voeren, maar zowel de Privacycommissie als de twee toezichthouders op de inlichtingendiensten adviseerden de regering toch een vorm van melding in te voeren.

Bron » De Morgen

Tueurs du Brabant: à quand la vérité?

Mardi comme chaque année les autorités judiciaires ont rencontré les familles des victimes des tueries du Brabant Wallon pour faire le point. Plus de trente ans après ces attaques meurtrières on n’a toujours pas identifié les coupables. L’an dernier le délai de prescription a été allongé, et l’on pourra encore enquêter durant 9 ans, alors a-t-on encore une chance de découvrir la vérité?

A priori non! En tout cas pas sur la base des éléments matériels, en 31 ans vous pensez bien que tout a été identifié, fouillé analysé. La seule chose qui pourrait faire avancer l’enquête ce serait un témoignage ou les aveux d’un éventuel complice voire d’un des tueurs, s’il existe des survivants …

C’est pourquoi mardi le procureur en charge de la cellule d’enquête suggérait que la Belgique comme d’autres pays, les Etats Unis l’Italie, adopte une loi sur les repentis, ce qui permettrait peut être de délier l’une ou l’autre langue.

Un massacre

Le premier meurtre des tueurs du Brabant à Wavre date de septembre 1982, et la dernière attaque de novembre 1985. Une épopée sanglante qui fut tout simplement hallucinante! En une quinzaine d’attaques principalement de supermarché Delhaize ils ont fait 28 morts, 22 blessés pour un butin de 6 à 7 millions de FB soit moins de 200 000 euros. Un butin dérisoire en regard du massacre, mais aussi des moyens déployés. D’après certains enquêteurs cette somme couvrait à peine la logistique déployée par les tueurs: des voitures rapides, et des armes nombreuses et puissantes.

La différence de puissance de feu et de matériel entre police et truand, fut d’ailleurs l’un des points clefs de cette affaire. On se souvient des camionnettes et des 4 L de gendarmes criblées de balles, alors que les tueurs s’enfuyaient indemnes en Golf GTI!

Plusieurs hypothèses

Pourquoi tous ces morts  Plusieurs hypothèses ont circulés:

  • la piste de prédateurs attirés par l’argent
  • la piste de tueurs à gages qui auraient maquillé leurs contrats en hold- up
  • la piste de la mafia américaine qui essayé de racketter le groupe Delhaize qui s‘installait aux Etats Unis
  • la piste politique: un groupuscule d‘extrême droite aurait voulu transformer la pacifique Belgique en état autoritaire, contraignant par ces meurtres le gouvernement à renforcer la police et à déployer l’armée dans les rues (sic!)

L’omerta

Le grand journaliste d’investigation du soir René Aquin, décédé en 2006, privilégiait à la fin de sa vie la piste politique, reliant cette affaire au réseau “Gladio” découvert plus tard en Italie. Cela expliquait selon lui l’omerta qui a frappé le dossier.

Les années passent, la plupart de protagonistes sont probablement morts. Mais 28 familles sont toujours dans l’attente, dans l’insupportable inconnu. Or il y a, c’est sûr, des gens qui savent!

Si loin…si tard… il est peut-être temps de parler …

Bron » RTL Info