Onderzoek naar Bende van Nijvel leidt naar Frankrijk

De Franse politie heeft donderdag op vraag van onderzoeksrechter Martine Michel, die het onderzoek naar de Bende van Nijvel leidt, een huiszoeking gedaan bij (ex)-gangster Francis V. (57). Hij verblijft al een hele tijd in Zuid-Frankrijk.

Volgens onze informatie werden munitie en een granaat gevonden. Maar V. werd na verhoor weer vrijgelaten. Waarom de speurders exact bij V. zijn langsgegaan, is onduidelijk.

Het federaal parket wil geen commentaar kwijt. V. wordt omschreven als een man van twee meter. Hij wordt niet verdacht van rechtstreekse betrokkenheid bij aanslagen van de Bende.

V. stond in de jaren tachtig dicht bij het extreemrechts milieu waar volgens sommigen de leden van de Bende van Nijvel gezocht moeten worden. V. is allesbehalve een koorknaap. Hij werd op 5 februari 1991 tot levenslang veroordeeld voor het assisenhof in Luik samen met zijn beruchte kompaan Eric Lammers. De twee hadden op 13 april 1988 in het centrum van de Antwerpse diamantwijk twee diamantairs – Ludo en Patrick Moons – beroofd en vermoord. Het was niet hun eerste exploot samen. Bij een gewapende overval in 1984 stalen ze ook al eens zes schilderijen van Ensor.

In 2007 stond V. in Brussel ook nog terecht wegens de productie van pornovideo’s waar hij ook zelf in figureerde.

Meer dan een gangster

Lammers was meer dan alleen maar een gangster. In een documentaire die RTBF in 2014 maakte over de Bende van Nijvel zei Lammers dat hij in de jaren tachtig warenhuizen heeft verkend die later door de bende zijn overvallen. Dat deed hij als lid van de extreemrechtse groepering Westland New Post (WNP). Een van de leiders van WNP was Michel Libert.

Jaren geleden hebben onderzoekers bij WNP effectief plannen van warenhuizen teruggevonden, maar niet van de warenhuizen die door de Bende van Nijvel zijn overvallen. Onder meer daarom en bij gebrek aan andere bewijzen werd het spoor naar de organisatie toen afgesloten. Libert werd verschillende keren opgepakt maar ook opnieuw vrijgelaten.

Het spoor naar extreemrechts is een van de sporen waar de nieuwe onderzoekscel zich opnieuw heeft in vastgebeten.

Bron » De Standaard

“Men deed het voorkomen als één Bende van Nijvel, terwijl het er volgens mij meerdere waren”

Hij volgde de zaak destijds als misdaadjournalist voor deze krant en gaf later mee vorm aan de grote politiehervorming. En nu schreef Paul Ponsaers (67) een nieuw boek over de Bende met grote B. “Jonge mensen hebben geen flauw benul in wat voor tijd het zich afspeelde. Dit is echt criminele archeologie.”

“Ik was in Aalst, die avond. Niemand heeft het mij daar gezegd, dat hoefde ook niet. Je voelde het. Dit was vér buiten het normale. Je kon het lezen in de gezichten van al die mensen. Dit was een terroristische raid.”

Hij steekt een sigaret op.

Paul Ponsaers was in de jaren 80 misdaadjournalist voor De Morgen. Hij ging later rechtssociologie doceren in Amsterdam. Bij de Algemene Politiesteundienst (APSD) lag hij mee aan de basis van wat we vandaag kennen als de politiehervorming.

“Ik moest de gemeentepolitie, de gerechtelijke politie en de rijkswacht ertoe brengen dat ze informatie zouden uitwisselen, wat in die tijd compleet nieuw was. Voor de leidinggevenden was het de eerste keer dat ze met een ‘burger’, zoals ze mij noemden, rond de tafel zaten. Fons Van Rie (rechercheur bij de naar de Bende speurende cel-Delta uit Dendermonde, DDC) was daar. Ik had de Bende allang achter mij gelaten. Dacht ik. Hij niet. Het speelde nog heel erg.”

U publiceerde in 1988 al samen met Gilbert Dupont het boek De Bende. Op 2dehands.be vraagt men er tot 85 euro voor.

Paul Ponsaers: “Eigenaardig genoeg is er sindsdien nauwelijks kennis bijgekomen. Het onderzoek staat nog min of meer waar het toen stond. Ergens zit er nog iets in het collectieve geheugen dat wordt getriggerd. Een litteken. Het doet iedere keer weer pijn als iemand het aanraakt. Ik merk het bij mezelf. Je kunt het niet achter je laten.”

“Mensen die denken dat mijn nieuwe boek de daders zal ontmaskeren, kunnen het beter niet kopen. Ik wilde iets schrijven voor de lezer die de berichtgeving van het afgelopen jaar tracht te volgen. Mensen kennen het verhaal in grote lijnen wel, maar niet de historische context. Jonge mensen hebben ook geen flauw benul in wat voor tijd men leefde. Mobiele telefoons bestonden nog niet. Internet was er nog niet. Dit is criminele archeologie.”

U benoemt aan het begin van het boek de peetvader die volgens u het terrein heeft geëffend voor de Bende van Nijvel: oud-premier Paul Vanden Boeynants.

“Ik zeg niet dat Vanden Boeynants aanleiding heeft gegeven tot de Bende of dat ze het gevolg is van zijn persoonlijke actieve wil, maar dit is wel het aquarium waarin het extreemrechtse terrorisme van die tijd tot stand is gekomen. Rond Vanden Boeynants is een organisatie ontstaan als het Front de la Jeunesse. Dat was een terreurgroep, zonder meer.”

Zij hebben de redactie van het linkse weekblad Pour in brand gestoken.

“Ja, en het was een serieuze brandstichting. En dat is maar één moment in het verbijsterende schouwspel rond Vanden Boeynants.”

Een beetje Charlie Hebdo in 1981, zij het zonder dodelijke slachtoffers.

“Ze hebben ook gemoord, het was allesbehalve onschuldig. Men heeft over het motief van de brandstichting gespeculeerd. Dat Pour in het bezit was gekomen van het dossier-Pinon over seksfuiven met notabelen, terwijl ik eerder denk aan hun onthullingen over extreemrechtse trainingskampen in de Ardennen. Zij schreven ook over WNP-leider Paul Latinus (Westland New Post WNP, extreemrechtse inlichtingendienst, DDC), die op een ministerieel kabinet van de christen-democratische PSC terecht was gekomen. De partij van Vanden Boeynants.”

Oud WNP’er Michel Libert zegt dat hij alles wat hij destijds deed als een daad van verzet tegen het rode gevaar zag. Hij zag zich als een verzetsman, zeker niet als een terrorist.

“Dat zegt al veel. Die mannen pleegden een dubbele rituele moord, gingen geheime telexen stelen bij de NAVO, en altijd weer ‘in opdracht’. Veel van die groepjes zijn begin jaren 80 gefragmenteerd, er zijn interne kampen ontstaan. Vergeet niet dat er écht plannen zijn geweest voor een staatsgreep, en dat de rijkswachttop eerder mak reageerde toen bekend raakte dat eigen mensen daarmee bezig waren geweest. Men negeerde het, men verplaatste intern enkele figuren. Je had een figuur als Francis Dossogne, de latere leider van het Front de la Jeunesse. Hij was de aanstoker die binnen de rijkswacht een extreemrechtse cel wilde oprichten.”

“Eerst is men bezig een structuur op te zetten vanuit de overtuiging dat we worden bedreigd door een inval van de Sovjet-Unie, en na een tijdje word je als politieman gesanctioneerd voor de opdrachten die je buiten je uren hebt uitgevoerd. Ik zie in de Bende van Nijvel de hand van mensen met veel rancune. Ze voelen zich misbruikt, te kort gedaan. Na Westland New Post had je rijkswachters Madani Bouhouche en Robert Beijer, van wie je je achteraf toch afvraagt: hoe was dát mogelijk?”

Dat politiemensen gelijktijdig gangsters waren?

“Dat niet alleen. De enorme logistieke infrastructuur die die twee hebben uitgebouwd tijdens hun lidmaatschap van de rijkswacht, en daarna: garageboxen, wapens, huurflats, zendmasten voor radioverbindingen… Als je dat dan afweegt tegen die paar feiten waarvoor ze zijn veroordeeld, dan wordt de omvang van die infrastructuur op geen enkele manier verantwoord. Van tal van garageboxen die zij huurden, is nooit achterhaald waarvoor ze dienden. Dat moet een fortuin hebben gekost. Iemand moet dat toch hebben betaald?”

Bouhouche en Beijer bekenden na de verjaring de spectaculaire wapenroof bij de Groep Diane, en de moordpoging op hun eigen baas Herman Vernaillen. Ze zeiden: ‘Wij wilden de rijkswacht raken in haar hart.’

“Die twee passen perfect in het plaatje, maar zo zijn er nog. Het politieke motief wordt een persoonlijk motief. Als je dat met elkaar matcht, krijg je iets heel explosiefs.”

Beijer woont nu in het Thaise Pattaya.

“Vluchten deden ze allemaal, toch? Jean-Philippe Van Engeland (brandstichter bij ‘Pour’, DDC), onze gevangenisdirecteur Jean Bultot, de extreemrechtse rijkswachter Martial Lekeu, Jean-François Buslik (kompaan van Bouhouche en Beijer, DDC) en nog een hele reeks anderen. Zo’n Bultot, die sloeg op de vlucht en schreeuwde vanuit Paraguay zijn onschuld uit. Maar als je onschuldig bent, ga je dan vluchten? Al deze figuren werden ook op geen enkele manier actief opgespoord. Zo’n Buslik, die was op een assisenproces bij verstek veroordeeld voor moord, werd in 1999 in Florida ontdekt door Belgische media, maar werd op een nieuw proces vrijgesproken. Hoe kan dat?”

De generatie gerechtsjournalisten die in de jaren 90 aan de slag ging, werd tureluurs van al die theorieën en intriges. Niemand kon nog volgen, en misschien gold dat ook een beetje voor justitie. De Muur was gevallen, bovendien.

“Het einde van de Bende valt daarmee samen, ja. Er was geen Sovjet-gevaar meer. Dat is opvallend. Sommigen zeggen dat de zogenaamde reus in Aalst is neergeschoten door een politieman, en dat daar de verklaring ligt. Ik betwijfel sterk of er maar één reus was.”

Justitieminister Koen Geens kondigde begin vorig jaar aan dat het proces tegen de Bende van Nijvel over drie jaar van start gaat.

“Dat siert hem, dat hij daar nog in gelooft. Ik wil er ook niet schamper over doen, maar sinds Christiaan Bonkoffsky zijn we alweer een dik jaar verder. Ik zie het niet gebeuren. De kennis verwatert. Vorig jaar kwam Jef Vermassen met de onthulling dat de rijkswacht in Aalst op 9 november 1985 enkele minuten voor de komst van de Bende de bewaking had opgeheven. Ik dacht: wacht eens even…”

U hebt dat samen met Walter De Bock zelf geschreven in De Morgen van 11 november 1985, de maandag erna.

“Inderdaad. Ik ben het voor de zekerheid zelfs nog gaan nakijken. Onwaarschijnlijk toch?”

Het verschil is wel dat de rijkswachters van toen moesten zwijgen. Vandaag zijn zij oude mannetjes die misschien willen vertellen van wie de orders kwamen.

“Oké, maar je moet een beetje ernstig blijven met wat je naar voren schuift als een nieuw gegeven. Daar, bij Vermassen, is eigenlijk het idee gegroeid voor dit boek. Er zijn al heel goede boeken over de Bende verschenen, in de eerste plaats Beetgenomen van Hilde Geens. Het vergt wel een hoop incrowd-kennis. Ik wilde een boek schrijven voor mensen die die periode niet hebben meegemaakt.”

“Ik probeer te vertrekken vanuit een heel simpele vaststelling: elke normale misdaadbende is erop uit te vermijden dat het ene misdrijf in verband wordt gebracht met het andere. Dat is een eenvoudige, evidente regel uit het milieu. Een wapen waarmee één keer is geschoten, is ‘verbrand’. Hier zie je knal het omgekeerde. Bij de vondst van de Bende-wapens in Ronquières in november 1986 werden in verschillende zakken alle materiële sporen samengebracht: kogelhulzen, stukjes van kogelvrije vesten die in 1983 waren gestolen in Temse, de babykoffer en de cheques van de Delhaize in Aalst, wapens die waren gestolen in 1982. Bewijsstukken waren zelfs in stukjes gezaagd en minutieus verdeeld over die zakken.”

Nu zegt het federaal parket dat die zakken maar een paar dagen in het water hebben gelegen, dat de boel is gemanipuleerd.

“Tja, zij zeggen dat daar wetenschappelijk bewijs voor is.”

Kijk even naar de door het parket zelf ooit verspreide foto van de babykoffer. Die zou maar drie dagen in het water hebben gelegen?

“Ik ga ervan uit dat als men zegt dat het wetenschappelijk onderzocht is, dat ook zo is. Dit gezegd zijnde, twijfel ik geen seconde aan de oprechtheid van de mensen in Dender­monde.”

Toch raar, niet?

“Ongeacht of de zakken daar nu in november 1985 of een jaar later zijn gedropt, is de essentiële vraag: waarom stak de Bende dat materiaal samen? Waarom zoveel moeite om de eigen misdrijven te signeren? Je moet de realiteit proberen te lezen: men wil het doen voorkomen dat het gaat om één bende met één en hetzelfde objectief. De film van Stijn Coninx is prachtig, maar hij versterkt het beeld van een bende die warenhuizen overvalt, terwijl deze mensen veel meer deden dan dat. Nachtelijke diefstallen, soms gewoon bij een kruidenier, zoals in Maubeuge. Gerichte diefstallen van wapentuig. Fysieke liquidaties.”

“Ik vergelijk de vondst in Ronquières met de parels aan één snoer. Men zegt: ‘Dat zijn wij.’ Waarom? Toch niet om het justitie gemakkelijker te maken? Vergeet niet dat er soms wel behoorlijk wat buit is. Soms werd er heel militair, getraind opgetreden, soms heel amateuristisch. Na de moord op Jacques Van Camp in herberg Au Trois Canards gingen de daders eerst nog uitgebreid tafelen voor ze wegvluchtten. Men wilde het doen voorkomen als één bende, terwijl het er volgens mij meerdere waren. Bekijk gewoon de fysionomie van al die mensen op al die robotfoto’s. Dat zijn heel verschillende types.”

“Ik ging er vroeger ook altijd van uit dat ze militair geschoold moesten zijn. We leidden dat af uit het spervuur, zoals de Bende dat in 1983 deed bij de overval in Nijvel. Mensen die daar meer van afweten dan ik leggen me uit dat het juist heel stom was, wat ze daar deden. Dat het weinig scheelde of ze hadden elkaar dood geschoten. Het blijft buitenissig, een gradatie van geweld die je anders nooit zag, of toch hoogst uitzonderlijk. Bij de bende-Haemers, misschien. Die gingen ook erg driest te keer.”

De bende-Haemers kan voor u hooguit een sub-Bende zijn geweest, een eenmalig ingehuurd commando?

“Er is ergens op een of ander niveau toch een vorm van organisatie. Het lijkt op een terreur­organisatie met aparte uitvoerende cellen. Volgens mij is er slechts een heel beperkt aantal mensen die het hele verhaal kennen, en enkel op het niveau van de organisatie. De premie die Delhaize uitloofde (250.000 euro, DDC) was groter dan de totale buit van de Bende. Waarom is er dan geen enkele onder de uitvoerders die iets heeft gelost?”

Omdat hij, door die wapenvondst, meteen verantwoordelijk zou worden gehouden voor 28 moorden?

“Dat zou een aannemelijke uitleg kunnen zijn. Ik was vroeger als journalist heilig overtuigd van de ‘strategie van de spanning’. Ik geloof er intussen steeds minder in. De klassieke ingrediënten van die strategie, zoals we die in Italië hebben gezien, is desinformatie, mensen tegen elkaar opzetten.”

“Er is nog een mogelijkheid: het ene misdrijf kan bedoeld zijn om een alibi te verschaffen voor het andere. Ik volgde voor De Morgen het proces tegen de Bende van de Borinage (een groepje zigeuners uit Bergen die door een assisenRijkshof werden vrijgesproken omdat er was geknoeid met de bewijsvoering, DDC). Die mannen zaten al vast toen de Bende in 1985 aan haar tweede golf begon. Misschien waren de Borains ook zo’n sub-Bende. Ik heb me er gek over gepiekerd. Er zit een boodschap achter de zakken in Ronquières.”

U pleit er aan het eind van het boek voor om het onderzoek uit handen te nemen van justitie en historici aan het werk te zetten.

“Het is allang geen gerechtelijk dossier meer. Geef het aan historici, zoals de moorden op Julien Lahaut en Patrice Lumumba. Ik heb met een boel ex-speurders en ex-magistraten gesproken. Wat me trof is hoe hard er bij elk van hen een rotsvaste overtuiging is van het eigen grote gelijk. Dat is gevaarlijk. Het blijft een stellingenoorlog, en zo kom je geen stap verder.”

“Als je het à la Lahaut of Lumumba – twee jarenlange criminele enigma’s die uiteindelijk toch zijn opgehelderd – wilt doen, moet je dekking krijgen van het parlement. Dat kan beslissen dat de dossiers worden vrijgegeven. Het is tijd voor een waarheidscommissie, lijkt mij. Die kan haar eigen experts aanstellen, zoals bij Lahaut. Je laat die hun werk doen, je komt tot een educated guess. En je laat dat publiceren. Dan pas krijg je een catharsis.”

Nu zit het onderzoek bij het federaal parket.

“Da’s het gekke. Ik heb die hele hervorming mee tot stand zien komen. Die was absoluut nood­zakelijk. Je zou het je niet kunnen voorstellen dat iemand die klok ooit zou willen terugdraaien. Het is allemaal hierdoor gekomen: het federaal parket, de eengemaakte politie. Het enige wat steekt, is dat we die daders nog altijd niet hebben. Want daar was het toch allemaal om te doen?”

Hoe ziet u het verder evolueren?

(zucht) “Wat denkte gij?”

Bron » De Morgen | Douglas De Coninck

Inval bij ‘beschermer van extreemrechtse rijkswachters’

De speurders in het onderzoek naar de Bende van Nijvel zijn binnengevallen bij een voormalige rijkswachtkolonel, Gérard Lhost (78). Volgens onze bronnen zijn er verscheidene voorwerpen meegenomen. Lhost – die kort na de laatste Benderaid de rijkswacht verliet – wordt beschouwd als beschermer van extreemrechts binnen de rijkswacht.

Bendespeurders zijn donderdag binnengevallen in de woning van Gérard Lhost, een voormalige luitenant-kolonel van de rijkswacht, in het Vlaams-Brabantse Alsemberg. “Alles zal nu verder onderzocht worden”, klinkt het bij bronnen, die evenwel niet kwijt willen wat er exact meegenomen werd. “Deze inval was al enige tijd gepland en hield geen verband met de opsporingsvragen die vorige week aan het publiek gesteld zijn.” Met die opsporingsvragen wordt verwezen naar de oproep van de speurders in Faroek, die onder meer op zoek zijn naar één van de daders met een opvallende geboorteplek in zijn nek én een garagist die een rode auto zwart heeft gespoten.

Volgens onze informatie willen de speurders met de huiszoeking bij Gérard Lhost vooral de verwevenheid van extreemrechts met de rijkswacht uitpluizen. Lhost, die in 1981 promoveerde tot luitenant-kolonel, wordt beschouwd als de beschermer van extreemrechts binnen het korps. Zo kreeg hij in 1982 de opdracht om een nachtelijke wapendiefstal bij de Groep Diane – een speciale eenheid binnen de rijkswacht – te onderzoeken, maar zou hij nagelaten hebben om bepaalde rijkswachters en ex-rijkswachters met een uiterst rechts profiel aan de tand te voelen. Een deel van die gestolen wapens zouden later gelinkt worden aan bekende namen in het Bende-dossier, zoals Madani Bouhouche en Robert Beijer.

Verlof zonder wedde

Daarnaast zou één van Lhosts naaste medewerkers in het onderzoek naar die wapendiefstal in 1986 overgeplaatst zijn naar de Dendermondse Delta-cel. Die Oost-Vlaamse rijkswachter zou ook een cruciale rol gespeeld hebben in de beruchte zoekactie van de Delta-cel in de zwaaikom van het kanaal Brussel-Charleroi in Ronquières.

Duikers haalden daar in november 1986 zakken boven met wapens en andere voorwerpen die gelinkt werden aan de Bende. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat die voorwerpen maximaal een week voor de vondst gedropt werden in het kanaal. Het parket neemt daarom aan dat die vondst “een poging tot manipulatie van het onderzoek” was. In 1985, na de laatste raid van de Bende, hadden andere speurders óók al gezocht in dat kanaal – toen zonder resultaat. Lhost zelf had op dat ogenblik – rond de jaarwisseling 1985-1986 – al verlof zonder wedde genomen.

“In werkelijkheid had hij zijn topfunctie bij de rijkswacht al kort na de laatste aanslag in Aalst opgegeven”, klinkt het bij een oud-collega van Lhost. “Zijn oversten wisten dat hij te nauw verbonden was met extreemrechtse figuren. Daardoor is hij weggepromoveerd naar de beveiligingsdienst van de toenmalige Europese Gemeenschap. Pas in maart 1987 is hij officieel gestopt bij de rijkswacht.”

Ondanks die opmerkelijke connecties werd Lhost zelf niet verhoord afgelopen donderdag. In 1997 werd hij tijdens de tweede Bendecommissie wél gehoord, maar toen ontkende hij elke link of bescherming van extreemrechtse figuren en rijkswachters. De voormalige rijkswachtkolonel was gisteren zelf niet bereid om commentaar te geven op de huiszoeking.

Bron » Het Laatste Nieuws

Michel Libert wijst oud-premier Vanden Boeynants aan als kopstuk bij extreemrechtse Westland New Post

In een interview met TV Oost noemt Michel Libert de anonieme getuige die hem aanduidt als ‘De Reus’ van de Bende van Nijvel “psychisch gestoord”. Hij sluit niet uit dat leden van het extreemrechtse Westland New Post deel hebben genomen aan de moord- en roofpartijen van de Bende. Overigens beweert Libert dat oud-premier Paul Vanden Boeynants het kopstuk van de extreemrechtse organisatie is.

Libert noemt de in 2001 overleden Vanden Boeynants tijdens het gesprek “onze baas”. “Hij was niet alleen, maar hij was een kopstuk”, zo zegt Libert, die zelf regelmatig als de nummer twee van WNP wordt aangeduid.

Libert kwam eerder deze maand nog in het nieuws omdat hij door een nieuwe getuige “De Reus” van de Bende van Nijvel werd genoemd. Libert doet die beschuldiging zondag af als leugens. “Die man heeft psychische problemen”, zo stelt hij.

Wel geeft hij toe dat er een link tussen WNP en de Bende van Nijvel kan bestaan. Hij verwijst daarbij naar Christian E., die volgens Libert van plan was om samen met enkele huurlingen zelf “terreur te zaaien”.

Bron » Gazet van Antwerpen

De Bende & Westland New Post, een nieuwe aflevering in het onderzoek naar de Bende van Nijvel

Vandaag getuigde anoniem een gewezen lid van Westland New Post over de betrokkenheid van deze organisatie bij de terreur van de Bende van Nijvel. Wat is deze getuigenis waard en wat is Westland New Post?

Westland New Post is een schimmige neonazistische organisatie uit de jaren 80 waarvan de schaduw zelfs 35 jaar later over het dossier van de Bende van Nijvel blijft hangen. In die wazige sfeer is het makkelijk om complottheorieën te (blijven) voeden.

Het start al met de figuur van Paul Latinus, een ingenieur in de nucleaire wetenschappen, de stichter van Westland New Post. De man beweerde op 17-jarige leeftijd gerekruteerd te zijn geweest door een buitenlandse inlichtingendienst om “met alle middelen het sovjet Russische communisme te bestrijden”. Die rekrutering zou zijn gebeurd tijdens zijn legerdienst door een NATO-officier.

In zijn beleving was de KGB tot op het hoogste niveau geïnfiltreerd in de Belgische staatsveiligheid. En dat mag je haast letterlijk nemen. “Eén van de KGB-agenten bij de Staatsveiligheid is niemand minder dan de administrateur-generaal van deze dienst”, zo vertelde Latinus aan wijlen René Haquin (van het dagblad Le Soir die over WNP in 1984 het boek ‘Operatie Staatsveiligheid’ schreef). En in dat zelfde gesprek zei hij dat hij ook de opdracht had gekregen “een revanchistische nazi-groepering, geïnspireerd door de Waffen SS, op te richten om de Popovs van de Staatsveiligheid uit hun tent te lokken”.

Paul Latinus overleed in de nacht van 24 op 25 april 1987 door verhanging. Sommigen beweren dat het geen zelfmoord was, maar wel een geënsceneerde moord. Volgens deze theorie zou hij gezelfmoord zijn precies omdat hij te veel wist over onder meer de Bende van Nijvel.

Als we de stichter mogen geloven was Westland New Post dus een organisatie “bedoeld om terreur te zaaien, in het geheim georganiseerd om agenten van de KGB te ontmaskeren”.

WNP zou van 1980 tot 1983 actief geweest zijn. Er zouden zo’n dertig afdelingen geweest zijn in het hele land met in totaal bijna 400 leden. Er waren drie directies: inlichtingendienst, (interne) politie en een studiedienst.

Bestaan van organisatie WNP komt “en stoemelings” aan het licht

Een vooraanstaand lid van WNP was Michel Libert, de man die door de getuige die nu in het nieuws komt, wordt aangewezen als “de reus”. Michel Libert is een gewezen beroepsonderofficier van de Zeemacht. Hij werkte tot 1982 op het transmissiecentrum op de generale staf van het leger.

Michel Libert wordt in het verlengde van een ogenschijnlijk banaal straatincident gearresteerd en daardoor kwam ook het bestaan van de organisatie WNP eigenlijk “en stoemelings” aan het licht. Een dronken Marcel Barbier, een gewezen lid van de extreemrechtse jongerenorganisatie Front de la Jeunesse, achtervolgt zijn broer in de straten van Vorst. De ruzie escaleert en Barbier wordt gearresteerd. In het verhoor vertelt Barbier dat hij lid is van een mysterieuze organisatie. Bij een huiszoeking vindt de politie allerhande geheime militaire (NATO) documenten. Speurders komen via Barbier uit bij Michel Libert, officieel woonden ze samen op hetzelfde adres.

Zowel Barbier als Libert bekennen lid te zijn van de paramilitaire organisatie Westland New Post. Beide bekennen ook de diefstal en de heling van de geheime documenten én ook oefenkampen te hebben georganiseerd.

Al bij zijn eerste verhoor zegt Libert te werken als informant voor de Staatsveiligheid. Hij heeft contact met “Le Canard”, een alias voor commissaris Christiaan Smets. Naast Smets duiken nog andere namen op van mensen van de Staatsveiligheid. De centrale vraag is of de Staatsveiligheid WNP geïnfiltreerd had dan wel het omgekeerde. Wie manipuleerde wie?

Terzijde, de wijze waarop WNP “ontdekt” werd, doet bij velen de wenkbrauwen fronsen. Hoe kan een clandestiene organisatie, die de geheimzinnigheid ook cultiveert, zich zo knullig laten pakken? Of was het incident nauwkeurig geënsceneerd en dus bedoeld als provocatie?

Wat is het verband tussen Westland New Post en de Bende van Nijvel?

De relatie tussen Westland New Post en de Bende is geen nieuw gegeven, ze is al tientallen keren geopperd, niet in het minst door WNP’ers zelf. Zo verklaarde kopstuk Michel Libert bv. in 1992 in een BBC documentaire dat hij effectief meegedaan had aan verkenningen van grootwarenhuizen (controleren openingsuren, in- en uitgangen, betalingssystemen, …) Hij had die opdracht gekregen, zo zei hij, al vertelde hij er niet bij van wie precies. En hij ontkende ook elke betrokkenheid bij de feiten zelf ook al werd hij door sommige getuigen later herkend op basis van robotfoto’s.

Michel Libert is verschillende keren door de enquêteurs ondervraagd, o.a. in mei 2014 nog eens. Procureur-generaal Christian De Valckeneer verklaarde in een interview (in Humo in november 2017) dat Libert daarbij gezegd had dat hij binnen WNP technieken aangeleerd kreeg om grootwarenhuizen te overvallen.

Diverse rechercheurs menen dat de piste extreemrechts te weinig uitgediept werd. Zij zijn hierdoor professioneel gefrustreerd en spreken in dit verband van een doofpotoperatie. Wellicht verklaart dat ook een aantal recente lekken richting pers. Maar de feiten schijnen hen ongelijk te geven.

De relatie tussen WNP en de Bende is verschillende keren onderzocht. Zo kwam in de marge van het WNP-onderzoek naar boven dat Claude Dery, de ballistisch expert in het Bende onderzoek die beschuldigd werd van manipulaties, lid was van een obscuur splintergroepje “Les Hospitaliers de l’Abbaye d’Aulne”.

In het onderzoek naar schietclubs, de zogenoemde practical shootingclubs, stelde men vast dat daar ook diverse WNP’ers opduiken (naast (ex-) rijkswachters). En toen een aantal extreemrechtse rijkswachters in het vizier van de Bendespeurders kwamen, de zogenaamde Groep G, duikt daarbij de naam van Johan Demol op. In interne rijkswachtnota’s wordt hij omschreven als sympathisant van WNP.

Ook de persoon van Madani Bouhouche, een ex-rijkswachter wiens naam vaak genoemd wordt in het bende dossier, kan gelinkt worden aan WNP ook al was hij zelf geen lid. Toen Bouhouche een WNP’er wou binnenhalen in het privédetectivebedrijf ARI dat hij samen met Beijer, een andere ex-rijkswachter, had opgestart, leidde dat overigens tot een breuk tussen hen beide.

Bij een van de bende-overvallen, in Temse in september 1983, wordt o.a. een kogelvrije vest gestolen die later wordt teruggevonden bij WNP-lid Eric Lammers.

Er zijn dus zeker elementen die een verband leggen tussen WNP en de Bende. En die elementen zijn ook herhaaldelijk onderzocht, zowel in het team van Charleroi als in het team van Dendermonde. Dat bevestigen ook onafhankelijke bronnen van het onderzoek.

Zo stelde De Bendecommissie-bis wel enkele manipulaties van extreemrechts vast, maar formuleerde in haar conclusies dat: “(…) kan worden gesteld dat er tot op heden geen materiële aanwijzingen zijn om de hypothese te ondersteunen dat extreem rechts – in de vorm van een of andere organisatie zoals Front de la Jeunesse of WNP – daadwerkelijk betrokken zou zijn geweest bij de aanslagen van de bende van Nijvel”.

Medio jaren 80 werd gezocht op 4 pistes

De professoren Fijnaut en Verstraeten komen in hun doorlichting van het Bende onderzoek tot de conclusie dat het spoor van extreem rechts, in tegenstelling tot wat her en der beweerd werd, wel degelijk voorwerp uitmaakte van het werk van de enquêteurs.

Onderzoeksrechter Schlicker (Nijvel) heeft in de periode 1984-1985 een aantal leden van de staatsveiligheid ondervraagd over de werking van WNP en hun rol daarin. Bij de overheveling van het dossier naar Charleroi werkte onderzoeksrechter Lacroix in het verlengde van dit spoor. In de archieven Charleroi is terug te vinden dat medio jaren 80 er gezocht werd op vier pistes.

Eén daarvan is de piste extreemrechts, meer bepaald gewezen WNP’ers en/of ex rijkswachters. En ook onderzoeksrechter Troch (Dendermonde) wilde werken op dit spoor. In ene brief aan de Gentse procureur-generaal schrijft hij “dat de onderzoekers van de groep Delta de mening zijn toegedaan dat het –in het kader van de piste van extreem rechts- onontbeerlijk is kennis te kunnen nemen van een aantal dossiers in verband met Westland New Post”.

In welke mate stelt deze getuigenis iets wezenlijk nieuw voor?

De professoren stelden bij hun doorlichting vast dat de piste van extreemrechts en de rol daarin van WNP vooral in het onderzoek van Charleroi doorgedreven onder de loep werd genomen, “het ontstaan van deze groep, haar interne organisatie, uitrusting en taakverdeling, haar leden en sympathisanten, haar daadwerkelijke activiteiten en haar concrete contacten met (leden van) overheidsdiensten zoals de rijkswacht en de veiligheid van de staat”.

Men zoekt naar verbindingen tussen WNP en de modi operandi van de bende. De speurders doen dat door mensen te verhoren, tactische, technische en administratieve onderzoeken te voeren zoals controle van adressenboekjes, dactyloscopisch onderzoek, onderzoek van lokalen, garages, postbussen, …

Men heeft dus wel degelijk gezocht op deze piste ondanks het gegeven, dat stelden ze ook vast, dat de magistratuur en dan vooral (toenmalig) onderzoeksrechter Hennart zich hierbij niet altijd even coöperatief opstelden.

Het spoor WNP is dus wel degelijk onderzocht en de vraag is dus in welke mate deze getuigenis iets wezenlijk nieuw voorstelt.

Wat is de relevantie van de recente verklaringen?

Dat een organisatie als Westland New Post gelinkt wordt aan de Bende is een plausibele werkhypothese. WNP wou inderdaad de staat destabiliseren en via terreur een klimaat creëren die een sterk, autoritair regime moest toelaten. Die strategie van de spanning is niet zo vergezocht en kan worden onderbouwd met voorbeelden uit het buitenland.

Maar, als we een aantal gezaghebbende bronnen mogen geloven, is die werkhypothese ook daadwerkelijk onderzocht. En dus is de vraag waarom dat WNP verhaal nu opnieuw ter sprake wordt gebracht? De getuige van vandaag levert geen keiharde bewijzen. Hij was naar eigen zeggen 2 à 3 jaar lid van Westland New Post, begin jaren 80. Hij geeft drie elementen die hem doen geloven dat WNP te maken had met de Bende:

  1. De figuur van Michel Libert. De getuige van vandaag zegt dat hij Libert tegenkwam in een grootwarenhuis toen hij daar een verkenning deed. (Op zich is dat geen nieuws, Libert verklaarde zelf al zo’n verkenningen te hebben uitgevoerd.) Libert trekt volgens de getuige van vandaag ook als twee druppels water op robotfoto nr. 19. Michel Libert zou hem later ook toevertrouwd hebben dat hij bij een van de acties beschoten is geweest door de rijkswacht. Volgens hem was dat de Bende-overval in Maubeuge.
  2. Bij een van de WNP-oefeningen in het Zoniënwoud was daar een gebochelde man aanwezig. Zo’n gebochelde man is ook gesignaleerd bij een van de Bende overvallen.
  3. Een van de aangeleerde WNP-technieken had te maken met “strategische terugtrekking”, daarbij schietend vanuit de kofferbak van een auto, een techniek die ook door de bende gebruikt werd.

Zo blijft het vreemd dat iemand blijkbaar op eigen initiatief, om principiële redenen, van de ene op de andere dag uit een clandestiene organisatie als WNP kan stappen

De man getuigt nu omdat hij wil dat de waarheid eindelijk naar boven komt. Maar de vraag is of zijn getuigenis ultieme antwoorden geeft dan wel nieuwe vragen oproept. Zo blijft het vreemd dat iemand blijkbaar op eigen initiatief, om principiële redenen, van de ene op de andere dag uit een clandestiene organisatie als WNP kan stappen. Al bij al is hij ook maar een tweetal jaren lid geweest van WNP en heeft hij naar eigen zeggen nooit zelf iets, van ver of van nabij, te maken gehad met de Bende.

Hij verklaarde wel ooit in Gent klaar te hebben gestaan om alle geüniformeerde rijkswachters en politiemensen die niet een bepaald insigne droegen, neer te maaien. Maar die “oefening” werd te elfder ure afgeblazen.

Kan het onderzoek een nieuwe wending nemen?

Dat een ex-militair gewacht heeft tot zijn strafbare feiten verjaard waren om naar buiten te komen met grote “onthullingen”, zoals zijn advocaat beweert, is te begrijpen vanuit zijn individueel standpunt maar of ook de maatschappij daar veel boodschap aan heeft …

Dat de daders van de Bende nog steeds niet gevat zijn, is een schandaal van de grootste orde. Of het ooit nog tot een proces komt, is hoogst twijfelachtig al was het maar omdat naast alle problemen in het onderzoek er inmiddels ook nogal wat procedurele problemen zijn.

De getuige van vandaag is in 2013 al eens ondervraagd in het kader van het Bende-onderzoek. Vandaag stapte hij in overleg met zijn advocaat naar de pers al heeft hij ook t.a.v. de speurders opnieuw verklaringen afgelegd.

Het valt af te wachten of met zijn verklaringen het onderzoek een nieuwe wending kan nemen dan wel dat het opnieuw een toertje is in de zoveelste carrousel.

Bron » VRT Nieuws | Dirk Leestmans