Wie een beroep wil doen op een pro-Deoadvocaat, zal in de toekomst remgeld moeten betalen. Dat is één van de voorstellen van minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) voor de hervorming van de rechtsbijstand, waarvoor de ministerraad vrijdag het licht op groen zette.

De hervorming van de rechtsbijstand sleept al bijna een jaar aan. Volgens de minister was een hervorming broodnodig, omdat er fors meer gebruik wordt gemaakt van een gratis advocaat, swingden de kosten de pan uit.

Het aantal zaken waarin een beroep wordt gedaan op een pro-Deoadvocaat, is in vijtien jaar tijd verdubbeld. Gevolg is dat het budget exponentieel toenam. De afgelopen jaren stegen de kosten gemiddeld 8 à 9 procent per jaar. In 2012 kostte het systeem 78 miljoen euro aan de overheid.

Om ervoor te zorgen dat de advocaten een billijke vergoeding zouden blijven krijgen en de filosofie van het systeem behouden zou blijven, werkte de minister een aantal voorstellen uit, die de ministerraad vrijdag heeft goedgekeurd.

Het meest opvallende voorstel is dat er zoals in de gezondheidszorg er een soort remgeld wordt ingevoerd, een kleine som die iedereen in de toekomst betaalt als hij een gratis pro-Deoadvocaat krijgt toegewezen. Met het nieuwe systeem wil ze de drempel verhogen.

Het gaat om 10 euro bij de aanwijzing van een advocaat, 30 euro voor een extra procedure en nog eens 30 euro in beroep. Volgens minister Turtelboom gaat het om kleine bedragen, zodat de toegankelijkheid behouden blijft. Voor wie het remgeld echt niet kan betalen, kan er een afwijking worden voorzien. Je kan het remgeld ook recupereren wanneer je een zaak wint die tegen jou werd ingespannen.

Advocaten die het pro-Deosysteem misbruiken, zullen voortaan ook beter bestraft kunnen worden. Er zal ook beter gecontroleerd worden of mensen in aanmerking komen voor zo’n goedkopere pro-Deoregeling en stagiair-advocaten zullen voortaan tijdens hun stage bij een kantoor minstens vijf dossiers pro Deo moeten pleiten.

Enkele organisaties zijn niet tevreden dat de gratis rechtsbijstand wordt teruggeschroefd. “Zelfs een kleine bijdrage kan een drempel vormen,” reageert Hilde Linssen van het Netwerk Tegen Armoede aan VRT-radio.

“Het stuit me het meest tegen de borst dat Turtelboom laat uitschijnen dat er een overconsumptie is en dat daarom de kraan wordt dichtgedraaid, terwijl dat helemaal niet bewezen is”, zegt ze. “Op de kap van de kwetsbare mensen schroeft ze het sociaal recht op een advocaat terug.”

Bron » De Standaard