“Ministers hebben boodschap begrepen”

Belgian Intelligence Academy, Jaak Raes moet eens lachen. “Het klinkt zo prestigieus. Maar goed: onze mensen goed opleiden is zeer belangrijk. Ze komen dan toch een stuk beter gewapend op het strijdtoneel.”

Waarom hebben we ‘een universiteit voor spionnen’ nodig?

“Het gaat wel niet om de spionnen die op het veld informatie verzamelen. Alleen analisten zullen aan de Belgian Intelligence Academy een opleiding kunnen volgen. Je hebt spionnen die informatie op het terrein verzamelen, die gaan spreken met bronnen.”

“Dan is er de rest die alle informatie moeten analyseren en er conclusies uittrekken. Die moet wijs raken uit de grote zakken informatie die binnenkomen. Het is daarom ook dat we deze mensen zo goed mogelijk moeten trainen. Als je driehonderd pagina’s telefoongegevens per dag binnenkrijgt, moet je zowel qua inzicht als qua technologische kennis helemaal scherp staan. Volledig mee zijn met de nieuwste ontwikkelingen.”

Door de analisten van de inlichtingendiensten samen te zetten, moet de onderlinge communicatie verbeteren. Is daar dan een probleem?

“Nee, volgens mij niet. Ik heb een directe lijn naar mijn collega’s bij de militaire inlichtingendienst van ADIV. Maar natuurlijk kan het nooit kwaad dat onze analisten mekaar ook persoonlijk leren kennen. Iedereen weet toch hoe dat gaat: met wie je in de klas zit, hou je een band. De opleidingen duren soms toch een aantal maanden. Daarna zullen mensen misschien mekaar nog sneller info uitwisselen. En daar kan het op aankomen, want in sommige dossiers zijn het echt kleine dingen die voor een doorbraak kunnen zorgen.”

Het is ook een besparingsoefening?

“Ja, en ik ben daar absoluut niet tegen. Waarom zou je dat nog scheiden? Het heeft toch geen zin om gerenommeerde specialisten altijd apart te vragen en te betalen als we het gewoon samen kunnen organiseren?

“Vanuit de Belgian Intelligence Academy willen we ook meer aansluiting maken bij de academische wereld. Vandaag is dat een beetje een blinde vlek. We hopen professoren te stimuleren om veelbelovende studenten warm te maken voor inlichtingenwerk.”

“Ik moet toegeven, vandaag trekken we nogal een speciaal profiel aan. Maar an sich: een analist bij een bank doet bijna exact hetzelfde werk als een analist bij de Staatsveiligheid. Normaal komt er snel een aantal plaatsen bij trouwens. De regering heeft beslist om het aantal analisten te verhogen. Dat staat in het nieuwe antiterreurpakket dat vorige week is gelanceerd.”

Tegelijk blijft de regering wel fors besparen op de veiligheidsdiensten.

“Het gaat om serieuze bedragen. Volgens mij is het na de recente gebeurtenissen wel duidelijk dat hard besparen op de veiligheidsdiensten niet aangewezen is. De ministers hebben die boodschap ook wel begrepen, denk ik. Het is nu afwachten wat er beslist wordt.”

“Anderzijds: er zijn ook zeker nog efficiëntiewinsten te boeken. Binnenkort zal ik in het parlement voorstellen om nog meer samen te werken met ADIV. De militaire inlichtingendienst legt zich vooral toe op het buitenland. Maar op een aantal vlakken doen hun analisten net hetzelfde als de onze. Die taakverdeling kan zeker efficiënter.”

De inlichtingendiensten kregen de jongste weken veel lof, maar ook kritiek. Abdelmounaim Haddad, een van de twee verdachten in het onderzoek naar de terreurcel van Verviers zat niet in Spanje zoals u dacht, maar thuis.

“Ik ga geen commentaar geven op een lopend onderzoek. Ik kan alleen zeggen dat niet alles wat in de media verschijnt juist is. En zoals altijd: de beste stuurlui staan aan wal. Ik heb daags na de acties in Verviers een mail verstuurd naar al mijn medewerkers dat ik trots ben op hun prestaties. Wij hebben wel heel dit dossier voorbereid. Die inval was maar een ding. Maar goed, daarom zijn we de Staatsveiligheid, we kloppen ons niet te veel op de borst.”

Bron » De Morgen

Belgian Intelligence Academy ziet het levenslicht

De Belgische inlichtingendiensten kunnen sinds vandaag rekenen op een gezamenlijke ‘Intelligence Academy’. Voortaan zullen alle nieuwe analisten van de Staatsveiligheid en de militaire inlichtingendienst ADIV er, net als de huidige analisten, opgeleid worden. Tot vandaag gebeurde de vorming al doende en via lange, vaak dure en uiteenlopende cursussen in het buitenland.

De ‘Belgian Intelligence Academy’ is een virtuele academie, verduidelijkt ADIV-topman Eddy Testelmans. Investeringen in gebouwen, personeel of administratie zijn niet nodig. Het gaan om cursussen die zullen plaatsvinden bij elke nieuwe rekrutering van analisten, met opleiders die vooreerst uit de diensten zelf en de academische wereld komen. Doel is zelfs om via samenwerking de kosten te drukken.

Belangrijker is echter een en ander te stroomlijnen. Analisten doorploegen dagelijks grote hoeveelheden gegevens, in de hoop daaruit bruikbare informatie te puren, bijvoorbeeld over Syriëstrijders of mogelijke terreuraanslagen. Bij gebrek aan eenvormige opleiding, hanteren ze echter soms verschillende methodes en blijkt de uitkomst van hun werk niet altijd zonder meer uitwisselbaar.

Een gezamenlijke basistraining voor alle nieuwe analisten – in combinatie met voortgezette vorming – moet dat verhelpen. Tegelijk verwachten ministers Steven Vandeput (Defensie) en Koen Geens (Justitie) net als de diensten zelf dat de samenwerking tussen Staatsveiligheid en ADIV verder zal verbeteren. “Een gedeelde korpssfeer en inlichtingencultuur”, noemde Testelmans het.

Voorlopig blijft de BIA iets van beide Belgische veiligheidsdiensten, maar op termijn zijn de ambities groter. Zo zouden de opleidingen later kunnen worden opengesteld voor andere Belgische diensten – zoals bijvoorbeeld de gerechtelijke politie – en op termijn zelfs voor buitenlandse partners.

Ministers Geens en Vandeput ondertekenden vrijdag in de Senaat het protocol dat de oprichting van de BIA regelt. Al vonden de eerste lessen eigenlijk al plaats. Op basis van die eerste “laboratoriumlessen” is een en ander nog aangepast en verfijnd, verduidelijkte Jaak Raes van de Staatsveiligheid.

Wanneer de eerste nieuwe analisten aan de opleiding kunnen starten, ligt nog niet vast. Ook voor de inlichtingendiensten geldt voorlopig immers de aanwervingsstop die de federale regering om besparingsredenen heeft afgekondigd. “Het is wachten op de begrotingscontrole van maart”, zei Vandeput, zonder zich uit te spreken over de eventuele aanwerving van extra analisten. “Als er sprake is van een hoogdringende noodzaak, dan kunnen afwijkingen worden toegestaan.”

Geens van zijn kant herinnerde tot slot aan het twintigtal mensen dat de Staatsveiligheid nu al extra kan vrijmaken doordat ze niet langer moet instaan voor de bescherming van hooggeplaatst buitenlands bezoek aan ons land.

Bron » De Morgen