Jacques Monsieur, zoon van een notaris en zelf ook doctor in de rechten, groeide op in het Witse-dorp Halle en werd een van de meest beruchte wapenhandelaars van ons land. De man heeft al een groot stuk van de wereld gezien en zo ook nogal wat gevangenissen. Vandaag staat hij in Brussel opnieuw terecht, de aanklager vraagt een gevangenisstraf van twee jaar. Het verhaal van een man met een onwaarschijnlijk parcours dat, zo ziet het er naar uit, nog niet ten einde is gekomen.
In Brussel is vandaag het proces begonnen tegen Jacques Monsieur, een van de meest beruchte wapenhandelaars van België. De 64-jarige man staat terecht voor illegale wapenleveringen. Het federaal parket beschouwt hem als de leider van een criminele organisatie, maar zelf ontkent Monsieur alles. Hij verklaarde in de rechtszaal dat de wapenhandel een dekmantel en dat hij in opdracht van verschillende inlichtingendiensten informatie vergaarde bij verschillende regeringen. Zo zegt hij zelf dat hij 15 jaar voor de CIA gewerkt heeft.
Het Openbaar Ministerie vordert twee jaar cel voor Monsieur.
De “carrière” van le maréchal
Jacques Monsieur geniet de twijfelachtige eer op te duiken in verschillende dossiers van wapenhandel. Monsieur is een zoon van een notaris uit Halle, maar woont sinds begin jaren 90 officieel in Frankrijk. Zelf startte hij zijn loopbaan bij het Belgisch leger, vandaar zijn bijnaam le maréchal, maar echt “carrière” maakte hij pas nadat hij daar ontslag nam en begon te werken als wapenhandelaar. De man liet zich niet bepaald hinderen door internationale embargo’s en leverde o.a. aan Iran, Ecuador, Kroatië, Bosnië, Congo-Brazzaville, Tsjaad, India… en dan vergeten we wellicht nog een paar conflicthaarden.
Vooral de handel met Iran betekende voor Monsieur een zakelijke doorbraak. Onder het mom van “waterpompen voor de landbouw” leverde hij het Teheran van ayatollah Khomeini onder meer 6.000 TOW-raketten voor een totaalbedrag van 83.000.000 dollar.
Maar de ware politieke proporties van die deal werden pas helemaal duidelijk toen later het Iran-Contragate-schandaal losbarstte, waar bleek dat Amerika (onder het presidentschap van Ronald Reagan) de opbrengsten van de clandestiene wapenhandel gebruikte om de contrarevolutionairen die streden tegen het linkse regime in Nicaragua, te financieren.
“Niet de meest aangename periode uit mijn leven”
In 1996 deed het Belgische en Franse gerecht een inval in zijn toenmalige woning in Frankrijk, nabij Bourges, een stoeterij met de lieflijke benaming “Les Amourettes”. Monsieur werd dusdanig in het nauw gedreven dat hij de vlucht nam naar Teheran waar hij hoopte wegens bewezen diensten immuun te blijven voor vervolging. Helaas voor hem, de machtsverhoudingen lagen inmiddels anders in Teheran en de man werd er tot tien jaar veroordeeld wegens spionage. “Dat was niet de meest aangename periode uit mijn leven,” zo liet hij zich achteraf ontvallen.
Tijdens zijn Iraanse gevangenschap werd hij in België bij verstek veroordeeld tot vijf jaar cel door de correctionele rechtbank in Brussel, voor illegale wapenhandel naar onder meer Iran, China, Ecuador, Burundi en Kroatië, oplichting, misbruik van vertrouwen, valsheid in geschrifte en witwaspraktijken.
Monsieur kocht zich intussen in Teheran vrij voor welgeteld 437.573 euro, maar op weg naar België, bij een tussenlanding, werd hij in Turkije gearresteerd op basis van een internationaal arrestatiebevel. Na een paar maanden werd hij dan toch uitgeleverd aan ons land, ons land dat hem korte tijd later dan weer op haar beurt uitleverde aan Frankrijk.
Monsieur ging in België wel in verzet en zijn veroordeling werd eind 2002 afgezwakt tot een celstraf van 40 maanden met uitstel. Opmerkelijk, het proces vond op vraag van de verdediging gedeeltelijk achter gesloten deuren plaats met als motivatie “de goede diplomatieke relaties tussen meerdere landen niet in het gedrang te brengen”.
In Frankrijk speelde Monsieur een sleutelrol in het zogenoemde Elf-Aquitaineschandaal. Bleek dat “monsieur Monsieur” voor rekening van de Franse oliemaatschappij in 1997 massaal wapens had geleverd aan Pascal Lissouba, de toenmalige president van Congo-Brazzaville die in het nauw werd gedreven door de opstand rond huidig president Sassou Nguesso. In mei 2008 veroordeelde de rechtbank van de Franse stad Bourges hem onder meer voor zijn aandeel in het Elf-Aquitaineschandaal, tot 4 jaar cel met uitstel.
Een sluier van geheime diensten: voor welke rekening werkt Monsieur?
Een jaar later, in 2009, liep het voor Jacques Monsieur opnieuw grondig mis toen hij werd opgepakt op de luchthaven van New York. Via een Amerikaanse undercoveragent werd duidelijk dat Monsieur wapens leverde aan het Iran van ayatollah Khomeini. Monsieur werd in Amerika veroordeeld tot een straf van 23 maanden en die mag opvallend licht genoemd worden gegeven het feit dat hij 60 jaar cel riskeerde te krijgen. De straf was dan ook het resultaat van een schuldbekentenis én de informatie die Monsieur gaf aan de Amerikanen.
Rond de wapenhandelaar hangt een sluier van geheime diensten en het is niet altijd even duidelijk voor wiens rekening hij werkt. Zoals dat gaat met (zelfverklaarde?) geheime agenten schuwt hij de media. Maar in het enige interview dat hij gaf in 2004 aan de Franse radiozender RFI, verklaarde hij dat zijn criminele activiteiten eigenlijk slechts een dekmantel zijn voor zijn werk als spion voor de geheime diensten van België (militaire inlichtingendienst), Frankrijk (DGSE en DST), Amerika (CIA) en Israël (Mossad).
Maar of die uitlatingen daadwerkelijk kloppen dan wel een nieuw dwaalspoor zijn, is minder duidelijk. Al kan het ook zijn dat Monsieur een tijdlang voor inlichtingendiensten werkte om dan soloslim te beginnen, handig gebruikmakend van zijn vroegere dekmantel. Spionnen zijn soms moeilijk in de hand te houden en criminelen gebruiken niet zelden het argument dat ze als informant/infiltrant werken voor deze of gene politie- of inlichtingendienst. Het bewijs daarvoor is door de aard der dingen moeilijk te leveren en het tegenbewijs ook.
Het voorlopig einde van een merkwaardig parcours
In april 2011 kwam de man vrij uit zijn Amerikaanse gevangenis en sindsdien werd het ogenschijnlijk stil rond hem.
Maar in elk geval verloor het Belgisch federaal parket hem niet uit het oog want ze sleepten hem opnieuw voor de strafrechter. Vandaag staat hij dus terecht voor de correctionele rechtbank in Brussel op beschuldiging van illegale wapenhandel met Libië, Tsjaad, Pakistan en Iran in de periode tussen 2006 en 2009.
Het gaat onder andere om de levering van 100.000 automatische geweren aan Libië, 10 tanks en 5 helikopters aan Guinea-Bissau, 200.000 automatische geweren, de bijbehorende munitie, 4 gevechtshelikopters en 2 gevechtsvliegtuigen aan Tsjaad, raketlanceerders en mitrailleurs aan Pakistan en militair materiaal aan Iran.
Bron » VRT Nieuws
